Zarząd Główny Towarzystwa Urbanistów Polskich informuje, że 20 listopada na Konferencji w Lizbonie, wizja Europejskiej Rady Urbanistów miast XXI wieku została publicznie zaprezentowana i oficjalnie przyjęta.
Uczestnikom Konferencji Lizbońskiej uroczyście wręczono pierwsze dwujęzyczne egzemplarze Nowej Karty Ateńskiej 2003. Przedmiotem Konferencji nie była więc dyskusja nad gotowym już tekstem Karty, uzgodnionej wcześniej przez 22 towarzystwa urbanistów reprezentujących 25 000 planistów przestrzennych, ale rozpoczęcie dyskusji nad kierunkami działań prowadzących do realizacji zarysowanej wizji dotyczącej przyszłości miast europejskich.
Przedmiotem Konferencji były trzy tematy wybrane spośród szeregu wyzwań i problemów XXI wieku mających wpływ na kształtowanie i funkcjonowanie miast. Tematami trzech sesji były: zarządzanie, zmiany urbanistyczne i spójność terytorialna. Referat wprowadzający do każdej sesji prezentował aktualne problemy i współczesne spojrzenie na możliwości ich rozwiązywania. We wszystkich wystąpieniach podkreślano konieczność uwzględniania szybkiego tempa przemian ekonomicznych, społecznych, technicznych i środowiskowych rzutujących na rozwój i przekształcenia miast.
Podsumowaniem sesji pierwszej może być stwierdzenie, że sprawne zarządzanie miastem oparte o współdziałanie władz /polityków/, społeczeństwa /pozarządowe organizacje/ i prywatnego sektora będzie odgrywać coraz większą rolę w harmonijnym rozwoju miasta, podnoszeniu jego walorów i jakości środowiska życia mieszkańców.
Na sesji drugiej, polskim akcentem była wizualna prezentacja projektu Miasteczka Wilanów. Prezentacja wzbudziła duże zainteresowanie, a przedstawiony problem protestów grupy mieszkańców Wilanowa przeciw budowie Miasteczka, wywołał ożywioną dyskusję. Projekt był dobrą ilustracją dla pytania, jak poszukiwać rozwiązań, które satysfakcjonowałyby społeczność lokalną i równocześnie odpowiadałyby indywidualnym użytkownikom i inwestorom.
Sesja 3 poświęcona była spójności terytorialnej, która do tej pory najsłabiej była wyrażana w polityce rozwoju przestrzennego Unii. Postawiono tezę, że po okresie priorytetów Unijnych w sferze ekonomicznej i społecznej przychodzi pora na zwrócenie większej uwagi na problemy terytorialne i przestrzenne, zwłaszcza w skali regionalnej i lokalnej.
Niewątpliwym sukcesem Konferencji Lizbońskiej było upowszechnienie Nowej Karty Ateńskiej 2003 i nadanie jej rangi powszechnego transeuropejskiego dokumentu. Tysiące egzemplarzy Karty rozeszło się już po całej Europie. W każdym kraju rozpoczną się teraz dyskusje nad przedstawioną Wizją miast europejskich i nad rolą urbanistów w kształtowaniu i realizowaniu tej wizji, która zakłada utrzymanie i rozwijanie różnorodności i bogactwa kulturowego oraz indywidualnych cech każdego miasta.
Nowa Karta Ateńska 2003, stała się z dniem 20 listopada br. dokumentem żyjącym swoim życiem, i miejmy nadzieję, że jej wpływ na rozwój myśli i praktyki urbanistycznej przyczyni się do poprawy stanu zagospodarowania i kształtowania naszych miast.
Przewodniczący Rady Towarzystwa Urbanistów Polskich
Bogdan Wyporek