W najbliższym czasie odbędą się dwie ogólnopolskie akcje artystyczne, polegające na wejściu sztuki w przestrzeń publiczną. Pierwsza to „Wiersze chodnikowa”, akcja organizowana przez krakowską Fundację Poemat. Akcja jest częścią inicjatywy MULTIPOEZJA, która poszukuje nowych form funkcjonowania wiersza we współczesnym świecie.
Idea akcji polega na tym, aby poezja dotarła do wielu ludzi, przypadkowych przechodniów, poprzez niecodzienną formę: wiersz namalowany na chodniku. Krótki, dwuwiersz Michała Zabłockiego, młodego krakowskiego poety:
"Powiedział kiedyś ojciec święty
że tutaj rodzą się diamenty"
umieszczony zostanie tam, gdzie jeszcze nie dotarły natrętne reklamy, tam, gdzie każdy idący ulicą patrzy siłą rzeczy: pod nogi. Ciekawe jest to, że akcja odbywa się równocześnie w ok. 40 miastach w Polsce, w których jego mieszkańcy w sobotę 24 czerwca rano przeczytają ten sam wiersz, a więc zbliżone refleksje na temat jego treści będzie miało równocześnie bardzo wiele osób. W akcji biorą udział takie miasta, jak: Bielsko-Biała, Bytom, Bytów, Elbląg, Gdańsk, Gdynia, Grudziądz, Jarosław, Jastrzębie Zdrój, Katowice, Kostrzyn, Koszalin, Kozienice, Kraśnik, Kruszwica, Leszno, Lubaczów, Łomża, Łódź, Myślenice, Nowogard, Piaseczno, Piastów, Przemyśl, Puławy, Rzeszów, Słupsk, Sopot, Sosnowiec, Starachowice, Szczecin, Śrem, Świdnica, Świdnik, Świnoujście, Turek, Zabrze, Zgorzelec, Zielona Góra, Żyrardów
„Wiersze chodnikowe” to akcja, która odbywa się już po raz piąty. Inicjatywa rozpoczęła się w roku 2002 w Krakowie. Wówczas wiersz autorstwa Michała Zabłockiego o treści:
"Ratunku! Idziemy w odwrotnym kierunku"
wymalowany został bez zezwolenia na kilku ulicach Krakowa. Agata Grylewicz i Malwina Bialic, które przeprowadzały akcję, zostały aresztowane i stanęły przed sądem za zbyt aktywne szerzenie poezji. Po uiszczeniu kary w wysokości 50 złotych każda, zostały zwolnione. Od tej pory wszystkie działania organizatorów opierają się na oficjalnych zgodach i zezwoleniach. Po pierwszym roku stało się jasne, że wiersze chodnikowe odbierane są przez przechodniów, jako odniesienie do aktualnych wydarzeń społecznych. Dlatego w kolejnych wierszach zostało to wzięte pod uwagę.
W 2003 roku akcja objęła już cztery miasta: Kraków, Sosnowiec, Gdańsk i Sopot. Przechodnie mogli wówczas (tuż po unijnym referendum) przeczytać wiersz:
"Witamy uroczych gości w zwykłej rzeczywistości".
W kolejnym, 2004 roku, roku afer politycznych, na chodnikach Sosnowca, Krakowa, Wrocławia i Sopotu pojawił się wiersz:
"Obierz właściwą stronę. Wszystko Ci będzie policzone"
Pomiędzy 24 maja 2005 roku, na chodnikach 25 miast Polski został wydrukowany kolejny wiersz autora.
„On modli się za nami, a resztę zróbmy sami”
Druga akcja to projekt „Herostrates” warszawskiej grupy Twożywo oraz Wojciecha Pakiera. Całość projektu składa się z 26 plakatów w formacie 44 x 62 cm, powstałych w oparciu o opowiadanie J.P. Sartre’a „Herostrates”.
Projekt prezentowany będzie w następujących miastach: Warszawa, Kraków, Gdańsk, Poznań, Wrocław, Katowice, Łódź, Bielsko-Biała, Zielona Góra. W każdym z tych miast równocześnie prezentowane będą plakaty na słupach reklamowych i w przestrzeni publicznej, natomiast w galeriach współorganizujących projekt dostępny będzie w formie wystawy.
W Galerii Bielskiej BWA komplet plakatów „Herostrates” oglądać można od 23 czerwca do 23 lipca. W Galerii otrzymać można również poszczególne plakaty.
Wykorzystane motta pochodzą z utworu J. P. Sartre’a „Herostrates” będącego częścią zbioru „Mur”, tłum. J. Lisowski, Czytelnik 1958.
