17 października o godz. 18.00 w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie odbędzie się wernisaż wystawy Krzysztofa Pijarskiego MSl. Projekt ten to próba zobaczenia przestrzeni Muzeum Sztuki w Łodzi pod włos, wydobycia tego, co w niej szczególne. Wyjątkowość Muzeum Sztuki jako muzeum sztuki wynika z tego, że urządzono je w pofabrykanckim pałacu, a nie w specjalnie do tych celu wybudowanym obiekcie. Stąd w jego wnętrzach odnaleźć można tyle przestrzennych osobliwości, które ujawniają zwykle niewidoczne reguły rządzące ekspozycjami i kwestionują porządek wystawienniczy. Projekt składa się z kilku części, z których każda podejmuje inny problem.
Część pierwsza to niejako zapis przestrzeni ekspozycyjnych MSŁ z mysiej perspektywy. Okazuje się, że przy listwach podłogowych dzieją się rzeczy niezwykłe. Podczas gdy w większości muzeów infrastruktura jest skrzętnie ukrywana, aby zaprezentować widzowi przestrzeń doskonale czystą i autonomiczną, tutaj aż roi się od kabli, wtyczek i różnorakich urządzeń czy wreszcie słynnych konstruktywistycznych mebli. Czasem tylko odnajdziemy w tych okolicach dzieła sztuki – bazę rzeźby, fragment instalacji czy spływającą niebieską linię Edwarda Krasińskiego. Listwa podłogowa, wyznaczająca wspólny horyzont pierwszej grupy fotografii stanowi odwołanie do linii Krasińskiego. Ten element wizualny nie tylko wskazuje na ciągłość przestrzeni przedstawionej w tych obrazach, lecz przede wszystkim podkreśla czasowy charakter ich percepcji.
Część druga projektu wydobywa ukryte przestrzenie Muzeum Sztuki. Fotografie tej serii przedstawiają wąskie pasy przestrzeni pomiędzy oknami dawnego pałacu a przepierzeniami zbudowanymi na użytek wystaw. Przestrzenie te, niedostępne dla zwykłego widza, choć przyciągające jego uwagę, żyją swoim własnym życiem, niejako na marginesie porządku Wielkiej Sztuki. Jednocześnie są one swoistymi strefami przejściowymi, w których dokonuje się transformacja czasu przeszłego pałacu na czas teraźniejszy muzeum a przestrzeń życia zamienia się w przestrzeń archiwum.
Przedmiotem części trzeciej jest to, co w dwóch pierwszych pozostawało jedynie na marginesie – same dzieła sztuki, znajdujące się w kolekcji muzeum, lecz już nie w swojej pierwotnej konfiguracji, jaka utrwaliła się w zbiorowej wyobraźni. Obrazy utrwalają niektóre konstelacje prac, które powstały w ramach drugiego i trzeciego szkicu kolekcji. Jako swoiste szkice do szkiców pokazują słynną kolekcję już w trakcie przemian, której kolejne odsłony, prezentowane na przestrzeni ostatniego roku i przez kuratorów nazwane szkicami, niejako przygotowują ją do przeprowadzki, która się właśnie dokonuje.
Projekt powstawał w okresie poprzedzającym przenosiny siedziby kolekcji Muzeum Sztuki do nowego, poprzemysłowego budynku. Tej zmianie oczywiście towarzyszy wiele pytań i wątpliwości z obawą o los sali neoplastycznej na czele. MSŁ jest więc melancholijnym spojrzeniem na legendarne muzeum, które w swojej dawnej formie na zawsze odchodzi. Spojrzenie samo w sobie niewczesne, bo padające na kolekcję już dotkniętą zmianami, powodowane potrzebą uchwycenia tego momentu niestabilności. W projekcie jedynie marginesy przestrzeni dawnej siedziby kolekcji świadczą o czasie, który na naszych oczach staje się jej czasem przeszłym. MSŁ to zdjęcie migawkowe tego przejściowego momentu pomiędzy. Krzysztof Pijarski
Projekt powstał jako praca dyplomowa w łódzkiej Szkole Filmowej, pod kierunkiem prof. Krzysztofa Cichosza.
Krzysztof Pijarski (ur. 1980) historyk sztuki, artysta/badacz posługujący się medium fotografii, tłumacz. Absolwent Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego,Wydziału Komunikacji Multimedialnej Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu i łódzkiej Filmówki; doktorant Wydziału Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego. Pisze pracę doktorską o pismach i myśli Michaela Frieda, jednego z krytyków i historyków sztuki wiązanych z wysokim modernizmem w Stanach Zjednoczonych, która ma być swoistą archeologią modernizmu. Najbardziej interesują go losy obrazów w (po)nowoczesności.
CENTRUM SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ ZAMEK UJAZDOWSKI
ul. Jazdów2, 00-467 Warszawa
