W dniach 8 – 11 listopada Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski zaprasza na ostatni weekend z wystawą Fly i towarzyszącym jej pokazem filmów autorstwa Yoko Ono. Jej twórczość filmową trudno zaszufladkować, podobnie jak jej twórczość w ogóle. Yoko Ono, stojąc na obrzeżu głównych nurtów sztuki współczesnej, Fluxusu, minimalizmu czy konceptualizmu również w filmie wykazała zainteresowanie raczej trawestacją czy marginesem, kina strukturalnego, rozszerzonego, poetyckiego, wszelkich odmian filmu eksperymentalnego.
Swoistą odmianą dokumentu poetyckiego jest film Bottoms (Pupy) – portrety trzystu sześćdziesięciu pięciu osób. Dosadniej zaangażowane są dwa filmy zrealizowane z Johnem Lennonem, takie jak Bed-in, który jest prostą rejestracją siedmiu dni z życia pary, które postanowili spędzić nie wychodząc z pokoju hotelowego, by zwrócić uwagę na okrucieństwa wojny w Wietnamie. Niedaleka stąd droga do Two Virgins, portretu podwójnego Ono i Lennona, a od nich do Screen Tests Warhola, w których aktorzy-amatorzy ze słynnej Factory grają siebie samych. Dalsze analogie z aktywnością filmową Warhola, której nie sposób nie przywołać, wykazuje film Erection. Mógłby być to kolejny, po Sleep i Eat, film obiektywnie i beznamiętnie rejestrujący podstawowe czynności organizmu. Poczucie humoru Yoko kazało jej jednak przesunąć akcent w stronę Empire (które w ciągu ponad ośmiu godzin w czasie rzeczywistym, w jednym ujęciu, ukazywało Emipre State Building) i filmowanych eksperymentów z dziedziny land-artu Gordona Matty-Clarka. Dwudziestominutowy film ukazuje bowiem kolejne etapy budowy jednego z londyńskich hoteli. Podobną humorystyczną zabawą jest Apotheosis – wstąpienie do nieba Ono i Lennona w balonie. Tak jak Bed-in świadomie wykorzystuje sławę jego bohaterów do walki politycznej, tak Rape (również z 1969) – odwrotnie – mówi o ciężarze sławy i poczuciu zagrożenia płynącego z wszechobecności kamer, paparazzich i przemocy psychologicznej, której ofiarą stają się celebrities. Voyerystyczna kamera śledzi na ulicach Nowego Jorku modelkę. Z na pozór niewinnej ciekawości dochodzi w sumie do gwałtu na jej prywatności. W pewien sposób film ten jest dramatyczną antycypacją losu Johna Lennona.
Projekcje filmów (wstęp wolny):
8.11 (sobota), godz.12.00
Yoko Ono. Program I
The Museum of Modern Art Show, USA 1971, 7’ / No.4 Bottoms, USA 1966, 80’
9.11 (niedziela), godz. 12.00
Yoko Ono. Program II
Two Virgins, USA 1968, 19’ / Bed-In, USA 1969, 61’ / Apotheosis, USA 1970, 18’
11.11 (wtorek), godz.16.00
Yoko Ono. Program III
Erection, USA 1971, 20’/ Rape, USA 1969, 77’
CENTRUM SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ ZAMEK UJAZDOWSKI
ul. Jazdów 2, 00-467 Warszawa