6 listopada 2009 roku rozdane zostały nagrody i wyróżnienia 39. Biennale Malarstwa Bielska Jesień 2009, organizowanego przez Galerię Bielską BWA w Bielsku-Białej. W tym roku zgłosiło się 398 artystów, którzy nadesłali 1.566 prac. Na wystawę zakwalifikowano 109 prac 37 twórców.
Grand Prix – nagrodę ufundowaną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego otrzymał łódzki artysta Kamil Kuskowski za dwa obrazy z cyklu Antysemityzm wyparty (Obraz V i Obraz VI). Na pierwszy rzut oka to niezbyt malarskie prace – to dwa płótna pokryte białą farbą. Można jednak zauważyć majaczący ciąg liter i odczytać zamazany tekst napisany czarnym sprayem: Żydzi zabili Chrystusa oraz Żydzi raus! z rysunkiem swastyki na dodatek. Takie zamalowane napisy są, niestety, fragmentem naszej rzeczywistości społecznej. Artysta zaczerpnął temat z rodzinnej Łodzi.
Współczesna władza dyktuje normy poprawności politycznej, organizując dla młodzieży szkolnej tzw. dni tolerancji, podczas których jedni, a często i ci sami, zamalowują to, co zostało zamanifestowane na murach, ukrywając niejako owe gesty nienawiści i wrogości skierowane ku mniejszościom. Ale, zastanawia się artysta, czy da się je do końca wytrzeć z naszej podświadomości i serc? Przecież za chwilę w to miejsce pojawiają się nowe, wcale nie odwrotnie brzmiące… Bo czy ćwiczoną przez wieki nietolerancję wobec innych kultur da się wyprzeć takimi kulturalnymi gestami? Śmiem wątpić – komentuje prace Kamila Kuskowskiego Jolanta Ciesielska, przewodnicząca jury konkursu.
To nie pierwszy Kuskowski, który zdobywa w Bielsku-Białej laur Bielskiej Jesieni. Stanisław Kuskowski, nieżyjący już ojciec Kamila, był laureatem pierwszej nagrody – Złotego Medalu i nagrody Ministerstwa Kultury i Sztuki w konkursie Bielskiej Jesieni w 1977 roku, dodatkowo zdobywając nagrodę specjalną Srebrna Paleta.
II nagrodę zdobył Andrzej Cisowski za obrazy Przy stole i Adalen 31 odwołujące się do słynnego filmu lewicującego szwedzkiego reżysera Bo Widerberga z 1969 roku, ktory pokazał tragiczne wydarzenia podczas krwawo stłumionego strajku robotników w miejscowości Adalen w Szwecji, na początku lat trzydziestych. III nagroda przypadła młodemu artyście Pawłowi Matyszewskiemu z Knyszyna za oryginalne, metaboliczno-metafizyczne prace ukazujące świat dziwnych biologiczno-fantasmagorycznych form utrzymywanych w sinofiołkowej gamie barwnej. Świat zwierząt i roślin jest dla artysty pretekstem do komentowania zależności panujących w ludzkim świecie oraz zjawisk społecznych związanych m.in. z nietolerancją na odmienność.
Tegoroczna wystawa pokazuje wyraźny odwrót malarzy od abstrakcji, która jeszcze kilkanaście lat temu zdecydowanie dominowała na Bielskiej Jesieni. Obecnie przeważa figuracja, w której odczytać można wpływ mediów – z inspiracją fotografią prasową obrazkami z telewizji, czy też zdjęciami codzienności wykonanymi aparatem telefonu komórkowego. Z drugiej strony widać fascynację współczesnymi mitologiami oraz kiczem. Obrazy odzwierciedlają też bardzo wnikliwą obserwację rzeczywistości: obrazy są wyraziste, wypowiedzi często ostre, kontrowersyjne, artyści zauważają to, co istotne, nie boją się trudnych tematów. Współorganizatorem biennale jest Narodowe Centrum Kultury. Na wystawie pokonkursowej prezentowanych jest 109 prac 37 artystów.
Sesja poświęcona malarstwu współczesnemu odbędzie się 26 listopada do godz. 13.00. Wystawa potrwa do 29 grudnia 2009 roku.
Galeria Bielska BWA, 43-300 Bielsko-Biała, ul. 3 Maja 11
