14 i 15 listopada 2009 roku w Świetlicy Krytyki Politycznej w Gdańsku odbędzie się pierwsze wydarzenia pod hasłem Czerwony parapet, które ochrzczą intelektualnie i artystycznie otwierany właśnie lokal – Świetlicę Krytyki Politycznej w Trójmieście.
W programie:
14 listopad 2009 roku, sobota, godzina 18.00, Podziemne państwo kobiet – projekcja filmu i dyskusja, w której udział wezmą:
Kinga Dunin (Krytyka Polityczna)
Ewa Graczyk (Uniwersytet Gdański)
Natasza Szutta (Uniwersytet Gdański)
Małgorzata Tarasiewicz (NEWW Polska)
Prowadzenie: Katarzyna Fidos i Marcin Chałupka (Krytyka Polityczna)
Film Anny Zdrojewskiej i Claudii Snochowskiej-González Podziemne państwo kobiet to obraz polskiej rzeczywistości, w której ustawa antyaborcyjna funkcjonuje tylko na papierze. Po raz pierwszy w Polsce na publiczną opowieść o osobistym doświadczeniu zdecydowały się kobiety, które dokonały nielegalnej aborcji. W filmie wypowiadają się także czołowe działaczki ruchu pro-choice: Wanda Nowicka, Kazimiera Szczuka, Maria Jaszczuk, Ewa Dąbrowska-Szulc, Małgorzata Tarasiewicz, Katarzyna Bratkowska, Rebecca Gomperts i Kinga Jelińska. Jeżeli kobieta chce przerwać ciążę, zrobi to. Nie przeszkodzi jej w tym nawet najbardziej restrykcyjne prawo. Głos kobiet, które zdecydowały się na opowieść o swych osobistych doświadczeniach, sprowadza się do jednego: do oskarżenia społeczeństwa o hipokryzję, wyrażającą się akceptowaniem ustawy, która nie działa.
Wyrzucenie z gabinetu na wpół przytomnej pacjentki, rozmowy telefoniczne, w których zamiast o aborcję pyta się o wywoływanie miesiączki, lęk i duże pieniądze. Autorki filmu nie tylko rekonstruują fakty dotyczące mechanizmu działania podziemia aborcyjnego, lecz przede wszystkim oddają głos ośmiu kobietom, które odpowiedziały na ich apel. Kobiety te – w różnym wieku, o różnym statusie społecznym i sytuacji życiowej – przerywają tym samym milczenie. Mimo tego, że liczbę nielegalnych zabiegów przerywania ciąży szacuje się na 200 tysięcy rocznie, to nie rodzi się w Polsce ruch dążący do zmiany prawa. Autorki filmu próbują zastanowić się nad tym problemem, cofając się do rzeczywistości z początków lat 90. i odsłaniając bezsilność ruchu obywatelskiego wobec politycznych targów.
15 listopad 2009 roku, niedziela, Sztuka: (nie)czynna
godzina 16.00
wernisaż wystawy grafik Wilhelma Sasnala oraz projekcje jego filmów
godzina 18.00
dyskusja o możliwościach sztuki do zmiany rzeczywistości, w której udział wezmą: Anda Rottenberg, Grzegorz Klaman, Adam Witkowski. Prowadzenie: Robert Rogoziecki (Uniwersytet Gdański)
Pytaniem przewodnim wydarzeń przygotowanych na 15 listopada będzie: czy sztuka wizualna może być zaangażowana? Czy oprócz funkcji estetycznych może oddziaływać w inny sposób, powodując realne, konkretne zmiany? Okazją do zastanowienia się nad tymi problemami będzie wystawa grafik Wilhelma Sasnala do powieści Stanisława Brzozowskiego Płomienie, która została wydana przez Wydawnictwo Krytyki Politycznej. Pokazane będą również filmy artysty: Mojave, Wiosna, Nowa Huta, Kodachrome, Centrum (Kopalnia), Brazylia. W wieczornej dyskusji jej uczestnicy: Anda Rottenberg, Grzegorz Klaman i Adam Witkowski postarają się rozstrzygnąć, czy artysta jest zaangażowany, a jeśli tak, to w jaki sposób to zaangażowanie ma się wyrażać. A może zaangażowanie pojawia się na innej płaszczyźnie, kiedy samo dzieło lub jego temat okazuje się być trafnym komentarzem, krytyką jakiegoś problemu.
Ja jestem zaangażowany jako obywatel – mówi Sasnal w jednym z wywiadów – i stąd też się bierze takie coś, że ja osobiście nie wierzę w to, że moja sztuka może zmieniać świat, że może cokolwiek wywoływać. Nie, OK, może wywoływać dyskusje, ale w dużej mierze są to dyskusje odnoszące się do kultury, do historii sztuki albo do historii jako takiej czasem też. Ale na pewno nie wierzę w taką ideę, że sztuka może zmienić świat, a zwłaszcza plastyka. Sztuki wizualne, które jednak nie są kinem, czy potrafią aż tak oddziaływać na ludzi? Raczej nie. Wyobrażam sobie, że tu chodzi też o to, jakie emocje w tobie wzbudzają media i wydaje mi się, że sztuka prawie nigdy nie wzbudza tak mocnych, nie jest dla mnie powodem takich natychmiastowych wzruszeń.
Wilhelm Sasnal – urodzony w 1972 roku w Tarnowie. Studiował na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej, przeniósł się jednak na Wydział Malarstwa krakowskiej ASP. W 1999 uzyskał dyplom w pracowni prof. Leszka Misiaka. W latach 1996-2001 był członkiem grupy Ładnie. Jego prace znajdują się m.in. w zbiorach Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Galerii Saatchi, Tate Modern w Londynie, Centrum Pompidou w Paryżu, Museum of Modern Art w Nowym Jorku oraz Guggenheim Museum. Od lat związany z Fundacją Galerii Foksal. W 2006 roku na łamach Flash Art krytycy i marszandzi umieścili Sasnala na pierwszym miejscu najważniejszych młodych artystów świata. 16 listopada 2006 otrzymał najważniejszą europejską nagrodę artystyczną – imienia Vincenta van Gogha. Sasnal jest jednym z artystów blisko współpracujących z Krytyką Polityczną.
Anda Rottenberg – (ur. 1944) historyczka sztuki, krytyczka oraz kuratorka licznych wystaw. W latach 1993-2000 dyrektor Galerii Sztuki Zachęta w Warszawie, od 1998 roku przewodnicząca Fundacji Instytutu Promocji Sztuki. W 1971 roku ukończyła Wydział Historii Sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1973-1986 związana była z Polską Akademią Nauk. Do 2007 roku była przewodniczącą Rady Programowej Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Jest ona autorką popularnych serii, artykułów naukowych, esejów zamieszczanych w wydawnictwach poświęconych sztuce na całym świecie.
Grzegorz Klaman – (ur. 1959) polski artysta współczesny. Tworzy instalacje, zajmuje się działaniami w przestrzeni publicznej. Profesor ASP w Gdańsku. W 1980 roku ukończył Państwowe Liceum Technik Plastycznych im. Antoniego Kenara w Zakopanem. W latach 1980-1985 studiował na Wydziale Rzeźby gdańskiej PWSSP (obecnie: Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku). Od 1984 r. prowadził Galerię Rotacyjną w różnych miejscach Gdańska (Baraki, cypel Wyspy Spichrzów). Założyciel i lider Galerii Wyspa (od 1985), Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia (1998) oraz prezes Fundacji Wyspa Progress (od 1994). Obecnie założył i prowadzi Modelarnie (od 2002) i Instytut Sztuki Wyspa razem z Anetą Szyłak (od 2004) na terenie dawnej Stoczni Gdańskiej.
Adam Witkowski – (ur. 1978) artysta, muzyk, kurator. Zajmuje się malarstwem, instalacją, wideo, dźwiękiem. W roku 2005 był producentem Radio Copernicus, a od roku 2006 współtwórcą Radio Simulator. Współorganizował pierwszą edycję festiwalu Theoneminutes. Wykłada na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku.
14 i 15 listopada 2009 roku, ul. Nowe Ogrody 35 (II piętro), Gdańsk
