Od 25 czerwca do 20 sierpnia 2010 roku w Warszawie i w łodzi potrwa międzynarodowy projekt Czeski sen – świadomy sen przygotowywany przez Fundację Dominik Art Projects. Organizatorzy chcą przybliżyć złożoność sztuki współczesnej oraz wielorakość wypowiedzi artystycznej czeskich twórców, dlatego na projekt składają się wystawy, pokazy wideo art’u, spotkania z artystami.
Projekt odbywa się w dwóch miastach – Łodzi i Warszawie. Wszystkie wydarzenia łączy jedno: sztuka czeska. Paradoksalnie, do tej pory w Polsce nie było prezentacji dokonań artystów zza naszej południowej granicy na tak szeroką skalę. Mimo bliskości geograficznej Polski i Czech dla większości osiągnięcia naszych sąsiadów na polu kulturalnym stanowią obszar terra incognita. Dlatego też projekt Czeski Sen – Świadomy Sen nie ogranicza się do prezentacji jednego pokolenia twórców, jednego kierunku w sztuce czeskiej, czy też jednej i słusznej jej interpretacji. Równolegle prezentowane będą dokonania klasyka, takiego jak Milan Grygar. Ponadto bardzo cenionego artysty średniego pokolenia – Jiříego Davida, autora słynnego cyklu fotograficznego Hidden image (1990-1995), w którym zestawił ze sobą dwie lewe i dwie prawe połówki twarzy sławnych osób, takich jak Roman Polański, Miloš Forman, Francis Coppola. Przedstawiona zostanie twórczość Jiříego Kovandy, którego prace m.in. znajdują się na stałej ekspozycji w Tate Modern w Londynie, a obecnie trwa jego indywidualna wystawa w wiedeńskiej Secesji; jak również przedstawicieli najmłodszej generacji, m.in. Kateřiny Šedá, Evy Koťátkovej. Ta wielość osobowości artystycznych wymaga różnych środków ich prezentacji, dlatego prezentacje te będą miały formę nie tylko tradycyjnych wystaw, zamkniętych galeryjnym white cube.
Tytuł projektu nawiązuje do terminu psychologicznego świadomy sen (ang. Lucid Dream, inaczej: sen jasny, sen przejrzysty, sen wiedzy) określający sen, w którym śniący zdaje sobie sprawę, że śni i tym samym może w sposób świadomy wpływać na jego treść. Równocześnie tytuł odnosi się do sytuacji artystów czeskich w latach 70-tych i 80-tych, świadomy sen o wolności sztuki, możliwości jej prezentacji, przeżywa niewątpliwie każdy artysta, którego działania są hamowane przez system polityczny. Taki sen był na pewno udziałem artystów czeskich, biorąc pod uwagę sytuację, jaka miała miejsce w latach 70-tych w Czechach. Jednak punktem wyjścia dla wydarzeń w ramach Czeskiego snu jest nie tylko wymiana idei, ale przede wszystkim fakt, że nasz kraj pozwolił wielu artystom zza naszej południowej granicy na prezentację swojej sztuki, tym samym spełniając ich czeski sen o jej wolności.
Oficjalne otwarcie projektu zostanie poprzedzone dwoma wydarzeniami towarzyszącymi – spotkaniem z Jiří Davidem i Jiří Kovandą (piątek, 21 maja 2010, godz. 11, Akademia Sztuk Pięknych, Warszawa) oraz pokazem prac video Jiříego Davida (czwartek, 24 czerwca 2010, godz. 19, Akademia Sztuk Pięknych, Warszawa).
Inauguracją projektu będzie wystawa EXHIBITION IS (no)T… (wernisaż: piątek, 25 czerwca 2010, godz. 18; wystawa: 26.06. – 31.07.2010), która jest tak naprawdę wielką niewiadomą. Poprzedzą ją tygodniowe warsztaty poprowadzone przez Jiříego Davida i Jiříego Kovandę ze studentami Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Kolejnym krokiem, już po zakończeniu warsztatów, będzie wybór prac studentów, które zostaną zaprezentowane na wystawie. Wtedy też (być może) wyłoni się cały obraz tego wydarzenia.
Natomiast na wystawie Milana Grygara Drawings and sound – nestora czeskiej awangardy zaliczanego do panteonu kultury środkowoeuropejskiej – w Galerii Foksal w Warszawie (wernisaż: wtorek, 29 czerwca 2010, godz. 18; wystawa: 30.06. – 20.08.2010) zostanie zaprezentowana dokumentacja z jego performance’u w Muzeum Sztuki w Łodzi – w roku 1974. Główny nacisk kurator Martin Dostal położył na ukazaniu dokonań Grygara z lat 60-tych i 70-tych, kiedy to powstawały jego pionierskie projekty umiejscowione na styku sztuk wizualnych i muzyki. Równie świadomy jest także wybór tej przestrzeni wystawienniczej na prezentację prac klasyka czeskiej sztuki XX wieku, której historia i zasługi dla kultury polskiej obrosły już legendą.
Obraz najmłodszej generacji na scenie czeskiej przybliży wystawa Ears like Loops w łódzkiej ZONA Sztuki Aktualnej (wernisaż: piątek, 02 lipca 2010, godz. 19; wystawa: 03.07. – 20.08.2010), na której swoje prace zaprezentują: Petra Herotová, Eva Koťátková, Markéta Othová, Pavel Sterec, Kateřina Šedá, Jan Šerých, Jiří Thýn. Sama koncepcja pokazu odnosi się do naukowych i logicznych odniesień w twórczości Czechów. Przytaczając słowa kuratorki Edith Jeřabkovej, artyści próbują definiować sens rzeczywistości poprzez wykorzystanie matematycznych metod, takich jak: mnożenia, redukcji, diagramy Venna, tablice matematyczne. Jednak sięganie do tych sposobów organizacji rzeczywistości ma przede wszystkim na celu próby uchwycenia rzeczywistości z wykorzystaniem metod naukowych i zmniejszenie roli starych hierarchii i systemów, i zastąpienia ich nową wizją nieliniowych i innych pionowych struktur współczesnej percepcji.
Integralną i równie ważną częścią Czeskiego Snu – Świadomego Snu są również dwa wieczory video art’u Acts of Timelss, na których zaprezentowane zostaną projekty video grupy RAFANI, Ondreja Brody, Marka Ther, Evy Koťátkova, a które odbędą się w Warszawie (środa, 30 czerwca 2010, godz. 19, Akademia Sztuk Pięknych) i Łodzi (czwartek, 01 lipca 2010, godz. 20, ZONA Sztuki Aktualnej). Wybrane przez kuratorów prace będą ukazywać tytułowy acts of timeless” oraz “demokratyzację” sztuki video w Czechach, która tak naprawdę pojawia się dopiero pod koniec lat 80-tych. Za koncepcją pokazu oraz wyborem prac stoją dwie osoby: Marek Meduna oraz David Kořinek.
• Pokaz prac wideo JIŘÍ DAVIDA
24 czerwca, godz. 19, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie; (impreza towarzysząca)
• Wystawa Exhibition is (no)t…
JIŘÍ DAVID, JIŘÍ KOVANDA oraz studenci ASP w Warszawie,
wernisaż: 25 czerwca, godz. 18 (oficjalna inauguracja projektu Czeski sen -świadomy sen)
wystawa: 26 czerwca – 30 lipca 2010
(galeria Akademii Sztuk Pięknych, ul. Krakowskie Przedmieście 5, Warszawa)
• Wystawa Milan Grygar. Drawings and Sound
kurator: Martin Dostal
wernisaż 29 czerwca, godz. 18, wystawa 30 czerwca – 20 sierpnia 2010
(galeria Foksal, ul. Foksal 1 / 4, Warszawa)
• Wystawa Ears like loops
PETRA HEROTOVÁ, EVA KOŤÁTKOVÁ, MARKÉTA OTHOVÁ, KATEŘINA ŠEDÁ, PAVEL STEREC, JAN ŠERÝCH, JIŘÍ THÝN
kurator: Edith Jeřabkova
wernisaż 2 lipca, godz. 19, wystawa: 3 lipca – 20 sierpnia
(ZONA Sztuki Aktualnej, ul. Tymienieckiego 3, Łódź)
• Pokazy czeskiego wideo artu Acts of timless
EVA KOŤÁTKOVÁ, ONDŘEJ BRODY, RAFANI, MARK THER
kuratorzy: David Kořinek, Marek Meduna
30 czerwca o godz. 19 na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (ul. Krakowskie Przedmieście 5)
1 lipca o godz. 20 w ZONA Sztuki Aktualnej w Łodzi (ul. Tymienieckiego 3).