16 grudnia 2010 roku odbędzie się międzynarodowa konferencja Miejsca transformacji poświęcona rewitalizacji przestrzeni miejskich. Wystąpienia badaczy będą podsumowaniem projektu realizowanego w Gdańsku, Berlinie i Kijowie.
Program:
godz. 11.00 – 13.30 panel Berlin – Gdańsk
- Katarzyna Fidos, Miejsca transformacji (Spots of transformation)
- Thorsten Weilguny, Rewitalizacja przez sztukę – działanie w dzielnicy problemowej (Revitalisation through the arts – acting in problematic district)
- Iwona Borkowska, Rewitalizacja przez sztukę oczami artystki (Revitalisation through the arts from an artistic point of view)
- Philipp Goll, Pomocy! Nadchodzą artyści. Słabe punkty krytyki gentryfikacji (Help! The artists are comming. Weak points of criticism of gentrification)
- Antonia Herrscher, Rewitalizacja miast jako projekt społeczny? Przykład Berlina (Urban revitalisation as social project? The example of Berlin)
- Mikołaj Jurkowski i Sylwester Gałuszka (PGR_art), Rewitalizacja poprzez działanie (Revitalisation through coaction)
- Marcin Chałupka i Maria Klaman, Szansa na społeczną rewitalizację dzielnic zapomnianych w Gdańsku (Chance for social revitalisation of ‘forgotten’ districts in Gdansk)
godz. 15.30 – 19.00 panel Gdańsk – Kijów
- Piotr Czyż, Społeczna rewitalizacja w architekturze (Social revitalisation in architecture)
- Joanna Erbel, Mieszkańcy w relacji z przestrzenią. Jak zmieniać miasto, by wzmacniać i tworzyć więzi społeczne (Citizens related to space. How to change city in order to strenghten and form social ties)
- Roman Sebastyański, Rewitalizacja jako sztuka komunikacji. Na przykładzie działania Koloni Artystów w Młodym Mieście w Gdańsku (Revitalisation as an art. of communication, the ex ample of Artists’ Colony in Young City district in Gdansk)
- Jan Kapela, Kijów: miasto seksu i biznesu (Kiev: the city of sex and business)
- Joanna Wowrzeczka-Warczok, Transformacja z perspektywy sztuki (Transformation from arts perspective)
- Grzegorz Klaman (Instytut Sztuki Wyspa), Quasi instytucjonalne działanie w przestrzeni publicznej. (Quasi-institutional acting in public space)
- Grzegorz Lechman (Urząd Miejski w Gdańsku, Gdansk City Hall), Rewitalizacja w Gdańsku (Revitalisation in Gdansk)
- Oleksiy Radynski, Sztuka miejskich transformacji (The arts of urban transformations)
- Inna Sovsun, Miejskie ruchy protestu w Kijowie (Municipal movements of protest in Kiev)
- Tetyana Oliynyk, Transformacja przestrzeni poprzemysłowych (Transformation of postindustrial spaces)
godz. 19.00 Premiera filmu Miejsca Transformacji w reżyserii Łukasza Konopy pod opieką artystyczną Artura Żmijewskiego.
Film ilustruje procesy rewitalizacyjne w Berlinie, Gdańsku i Kijowie. W filmie zwrócona zostanie uwaga na dzielnice postindustrialnych miast, wymagających zmiany recepcji społecznej – a posiadających ważne konotacje historyczne na drodze ku zmianie systemu i wprowadzaniu standardów demokratycznych.
Od ponad 20 lat podlegają one transformacji, która ma wymiar ogólnokrajowy, a jak się okazuje również ponadnarodowy. To, co rozpoczęło się od zburzenia Muru berlińskiego, strajku w Stoczni Gdańskiej i wieców na Majdanie w Kijowie, wywarło wpływ na całe kraje i społeczeństwa.
Zachodzące jednak zmiany spowodowały stopniowe wykluczanie i zaniedbywanie pewnych miejsc, nie tylko w miastach realizacji projektu. Autor filmu podejmie próbę opowiedzenia o roli, jaką może pełnić sztuka jako iskra inicjująca i narzędzie wzmacniające ruchy społeczne, aktywność obywatelską, oraz zmianę sposobu postrzegania przestrzeni publicznej.
Głównym celem filmu jest ukazanie, że rewitalizacja może być społeczną zmianą. Dzięki faktowi utrwalenia tych relacji za pomocą nośnika, jakim jest film, istnieje duża szansa na upowszechnienie i spopularyzowanie doświadczeń berlińskich jako jednego z ciekawszych rozwiązań na rewitalizację przestrzeni publicznej przez sztukę, lecz również na rewitalizację społeczną przez aktywizację obywatelską.
godz. 20.00 Debata
Ponad 20 lat temu Polska, Niemcy i następnie Ukraina rozpoczęły proces przemian. Berlin, Gdańsk i Kijów są symbolami transformacji systemowo-politycznej i gospodarczej. To miejsca, gdzie społeczeństwa tych państw wyraziły zdecydowany protest wobec poprzedniego systemu i dokonały symbolicznych aktów, które dały początek zmianom. Również sfery przestrzeni miast, a przede wszystkim przestrzeni społecznej.
Wiele dzielnic straciło swe poprzednie funkcje, w wyniku reform ich mieszkańcy często ubożeli. Szerzyły się patologiczne zachowania, a ci z lepszych części miasta obawiali się zaglądać w te miejsca. Transformacja systemowa w Europie stała się możliwa dzięki aktywności obywateli. Może ona ponownie doprowadzić do społecznej rewitalizacji przez kulturę i sztukę. Dotyczy to możliwości przekształcenia terenów postindustrialnych, mniej rozwiniętych gospodarczo, zagrożonych przestępczością czy napiętnowanych historycznymi wydarzeniami.
Grupa reporterów, młodych aktywistów i naukowców, fotoreporterów z Niemiec, Polski i Ukrainy odwiedziła Gdańsk, Berlin i Kijów, poznając miejsca, które poddawane są, i które wymagają, rewitalizacji. Spotkali się z osobami, które próbują zmieniać oblicze zapomnianych dzielnic, brali udział w warsztatach i wykładach oraz prezentacjach specjalistów od rewitalizacji, urbanistyki i architektury. Wynikiem ich pracy są materiały dziennikarskie publikowane w Serwisie Transformacyjnym na stronie internetowej Krytyki Politycznej.
Przyglądając się wzorcom niemieckim odnawiania przestrzeni publicznej Krytyka Polityczna pragnie podjąć debatę na temat dalszych losów i rozwiązań proponowanych w Berlinie, Gdańsku i Kijowie, z kolei biorąc pod uwagę sukcesy i błędy w próbach niemieckich i polskich, przemyślany zostanie funkcjonalny model, który mógłby być skuteczny w ukraińskich rewitalizacjach.
16 grudnia 2010 r.
Świetlica Krytyki Politycznej w Trójmieście
ul. Nowe Ogrody 35 (II p.) w Gdańsku
