8 lipca 2011 r. o godz. 18.00 w Galerii Piwnice Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie odbędzie się otwarcie wystawy dyplomowej absolwentów Muzealniczych Studiów Kuratorskich w Instytucie Historii Sztuki UJ 2010/2011 pt. NIE na MIEJSCU.
Wystawa NIE na MIEJSCU stanowi próbę przyjrzenia się zjawisku przekształcania przestrzeni publicznych o ustalonej tożsamości w przestrzenie niczyje – nie-miejsca. W antropologii kulturowej nie-miejsce określa się jako przestrzeń anonimową, z którą się nie identyfikujemy, którą beznamiętnie – czy wręcz mechanicznie – opuszczamy w pośpiechu, traktując ją wyłącznie jako przejście w drodze do celu naszej podróży, przestrzeń pomiędzy.
Nie-miejscem może być np. dworzec kolejowy, przejście podziemne, skrzyżowanie, autostrada, hala odlotów, parking, galeria handlowa czy też przestrzeń wirtualna.
Artyści zaproszeni do udziału w wystawie w dość przewrotny sposób zajęli się uchwyceniem ulotnej granicy między miejscem i nie-miejscem. Wykorzystując m.in. fotografię, video, instalację podejmują próby przekształcenia nie-miejsca – jego oswojenia, indywidualizacji lub hybrydyzacji.
Przedstawiają formy dialogu i postawy użytkowników nie-miejsc, od aktywnego zaangażowania i interakcji po bierność przechodnia wobec otoczenia; niekiedy odczarowują i pobudzają przestrzeń pomiędzy, powodując, że w nie-miejscu poczujemy się na miejscu i odwrotnie.
Francuski myśliciel Marc Augé, w znanym eseju Nie- miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności (1992; wyd. polskie 2010), pojęcie nie-miejsca rozważa w kontekście opozycji do miejsc antropologicznych, definiowanych jako tożsamościowe, relacyjne i historyczne. Miejsca antropologiczne tworzą według niego tkankę społeczną, zaś nie-miejsca samotną umowność.
Anonimowa przestrzeń nie-miejsca funkcjonuje według narzuconych zasad, bezosobowy odbiorca jest tylko jej użytkownikiem, posługującym się określonym językiem komunikacji. Działania artystyczne problematyzujące te schematy mogą być potraktowane jako próby otwierania jej granic, różnicowania – wydawałoby się – pełnej i zorganizowanej struktury.
Wystawa NIE na MIEJSCU ma na celu pobudzenie dyskusji na temat nie-miejsca jako znaku ponowoczesnego miasta, w którym doświadczenie transmisji wyparło chęć przebywania w miejscu. Prezentowane na niej prace proponują sposoby na wytrącanie użytkowników nie-miejsc ze stanu miejskiej anomii.
Ukazują sytuacje, w których czasowe odwrócenie relacji użytkowników zmienia charakter przestrzeni. Modyfikowane przez artystów nie-miejsca stają się więc chwilowym elementem w zmiennej strukturze współczesnego miasta.
Zaproszeni artyści: Aneta Grzeszykowska i Jan Smaga, Rafael Lozano Hemmer, Przemysław Jasielski, Łukasz Jastrubczak, Alicja Karska i Aleksandra Went, Jarosław Kozłowski, Katarzyna Krakowiak, Dominik Lejman, Krzysztof Miękus, Małgorzata Markiewicz, Laura Pawela, Mateusz Pęk, Janek Simon, Łukasz Surowiec, Marek Zygmunt.
Wystawa zrealizowana przez zespół kuratorski w składzie: Irena Janysek, Izabela Kaszyńska, Beata Łyżwa-Sokół, Ewa Odyjas, Anna Ostrowska, Weronika Panasewicz, Magdalena Szadkowska, Hanna Szpil, Zuzanna Waltoś, Jolanta Woszczenko.
Konsultacja projektu: Paweł Polit, CSW Zamek Ujazdowski.
- wydarzenie towarzyszące: 9 lipca 2011 r. godz. 11.00. Marc Augé, spotkanie z francuskim antropologiem kulturowym, zorganizowane przy wsparciu Instytutu Francuskiego w Warszawie
Wystawa NIE na MIEJSCU
9 lipca – 14 sierpnia 2011 r.
otwarcie: 8 lipca 2011 r., godz. 18.00
Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski
ul. Jazdów 2
00-467 Warszawa