Od 16 grudnia 2011 r. do 26 lutego 2012 r. w Muzeum Śląskim w Katowicach można zwiedzać wystawę pod tytułem: Raj nieutracony, czyli o ogrodach.
Potrzeba urządzania ogrodów i nieustający zachwyt nad ich pięknem jest jedną z najbardziej podstawowych i oczywistych potrzeb człowieka związanych z oswojeniem i organizowaniem własnej przestrzeni.
Pierwowzorem ogrodu jest bowiem Eden – Raj będący idealnym światem, za którym człowiek nieustannie tęskni i którego namiastkę stara się sobie stworzyć. Od tysiącleci ogród wpisany jest w historię człowieka i niemalże wszystkie dziedziny jego życia – od literatury, muzyki i sztuk plastycznych po rzeczywistość dnia codziennego.
Rozbudza także wyobraźnię i często staje się tematem dzieł plastycznych. Oczywistym więc jest, że to piękne, nastrojowe miejsce przedstawia również wielu artystów, których twórczość zaliczana jest do tak zwanej plastyki nieprofesjonalnej – charakterystycznego, ale bardzo złożonego elementu kultury egalitarnej obejmującego między innymi sztukę naiwną, sztukę intuicyjną, jak i outsider art czy art brut – zjawiska, którym zainteresowanie przechodzi obecnie swój renesans.
Na ekspozycji pokazane zostaną inspirowane zainteresowaniami teozoficznymi ogrody wyobraźni urodzonego w Katowicach, a zmarłego w Bydgoszczy Teofila Ociepki, przepełnione symboliką dalekiego wschodu ogrody miłości Erwina Sówki, którego twórczość znana jest i ceniona zarówno w Polsce, jak i zagranicą.
Ponadto pokazany zostanie cykl ogrodów, ujęty w bajkowej stylizacji, przepełniony symboliką o głębokiej wymowie filozoficznej, których autorem jest najwybitniejszy polski grafik intuicyjny – Jan Nowak. Nie zabraknie także przedstawień ogrodów przydomowych, między innymi tych charakterystycznych dla katowickiego osiedla Giszowiec, które zgodnie z zamierzeniem projektantów już na początku XX wieku spełniało postulaty architektonicznego miasta-ogrodu, a którego niezrównanym dokumentalistą był mieszkający tam malarz Ewald Gawlik.
Innym ciekawym elementem wystawy będzie prezentacja zjawiska powoli zanikającego, a mianowicie ogródków działkowych. O ogrodzie jako miejscu świętym, miejscu spotkania z bogiem, miejscu objawień opowiadać będą między innymi obrazy Marka Idziaszka (mistrza malarstwa na szkle) i Marianny Wiśnios.
Wystawa ta jednak nie byłaby pełna, gdyby nie prezentowała prac najsłynniejszego polskiego piewcy ogrodów – Bazylego Albiczuka mieszkającego w Dąbrowicy Małej koło Białej Podlaskiej. Człowieka rozmiłowanego w ogrodach i tworzącego je zarówno na płótnach, jak i wokół swojego domu.
Kurator: Sonia Wilk
Wydarzenie jest wpisane w kalendarz Krajowego Programu Kulturalnego Polskiej Prezydencji 2011.
Raj nieutracony, czyli o ogrodach
16 grudnia 2011 r. – 26 lutego 2012 r.
Muzeum Śląskie w Katowicach
al. W. Korfantego 3
Katowice