9 czerwca o godz. 19.00 w Teatrze Żydowskim w Warszawie odbędzie się prapremierowy pokaz spektaklu Ach! Odessa – Mama… w reżyserii Jana Szurmieja. Przedstawienie powstało na podstawie tekstów Izaaka Babla, niedokończonego scenariusza filmowego Benia Król oraz materiałów z archiwum policji carskiej Odessy.
Odessa była taka, jak Łódź. Ziemia obiecana dla wszystkich, którzy chcieli szybko się wzbogacić. Dla kupców eksportujących ukraińską pszenicę oraz dla handlarzy i przemytników korzystających z odeskiej strefy wolnocłowej. A także dla złodziei i bandytów, okradających przedstawicieli obu tych grup społecznych.
To był właśnie świat Beni Krzyka – legendarnego bandyty, króla żydowskich złodziei. Świat małych, najwyżej trzypiętrowych domów, podwórek zabudowanych najdziwaczniejszymi krużgankami, balkonami i werandami połączonymi drewnianymi, skrzypiącymi schodami. Mieszało się tu wszystko. To tu Benia Krzyk zdobywał sławę, wykonując pierwsze zadania odeskiego bandyty Froima Gracza, zanim został królem Mołdawanki, a potem całej Odessy.
Musical ukazuje romantyczny świat bandyckiej Mołdawanki na początku XX wieku. Oparty jest na błatnych pieśniach będących prostą opowieścią o uczuciach, miłości, honorze, zdradzie – zaprawiony knajackim poczuciem humoru. Dźwięki muzyki żydowskiej, rosyjskich romansów, rumuńsko-besarabskich rytmów, turecko-kaukaskich brzmień, czy nostalgiczność kozackich pieśni ludowych tworzą oprawę dla odesskiego półświatka.
Jan Szurmiej – reżyser i aktor. Od wielu lat współpracuje z teatrami w całej Polsce – jako reżyser, inscenizator i choreograf. Ma w dorobku ponad 80 realizacji reżyserskich. Współpracował z wieloma teatrami, m.in.: Teatrem Polskim we Wrocławiu, Teatrem Rampa na Targówku, Teatrem im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie, Teatrem im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu. Jako aktor teatralny przez wiele lat związany był z Teatrem Żydowskim. Grał w filmach i serialach. Otrzymał wiele nagród i odznaczeń – m.in.: Złoty Krzyż Zasługi za osiągnięcia w dziedzinie kultury, Grand-Prix na festiwalu w Moguncji za reżyserię, Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski za zasługi w dziedzinie kultury. W Teatrze Żydowskim wyreżyserował musical Skrzypek na Dachu oraz spektakl Straszna gospoda.
Reżyseria, libretto i inscenizacja: Jan Szurmiej
Kierownictwo muzyczne, kompozycja i aranżacja: Hadrian Filip Tabęcki
Piosenki i ich tłumaczenia: Wojciech Młynarski, Aleksander Rozenbaum, Andrzej Zaorski, Roman Kołakowski, Andrzej Ozga, Jan Szurmiej
Choreografia: Iliana Alvarado, Jan Szurmiej
Scenografia: Wojciech Jankowiak
Kostiumy: Marta Hubka
Przygotowanie wokalne: Teresa Wrońska
Korepetytor wokalny: Michał Salamon
Asystent reżyseria: Agnieszka Kamińska, Henryk Rajfer
Występują: Zespół Teatru Żydowskiego – Chrząstowska Monika, Dąbrowska Ewa, Greś Ewa, Kuźnik Mariola, Majewska Małgorzata, Najah Sylwia, Post Katarzyna, Przybyłowska Joanna, Rzączyńska Joanna, Rzeszowska Izabella, Soszka Monika, Szeliga Barbara, Paulina Lombarowicz, Świdowska Alina, Trybalska Małgorzata, Tucholska-Jaszczak Ewa, Winnicka Ernestyna, Vikaluk Roksana, Chomik Piotr, Błaszak Marcin, Gawlik Waldemar, Iskhakov Genady, Rajfer Henryk, Rutowicz Rafał, Sierecki Piotr, Walczak Jerzy, Węglarski Marek, Wiliński Wojciech, Winkler Maciej, Wiszniowski Piotr, Kulikowski Grzegorz, Kluge Ryszard, Szurmiej Jan, Świdowski Michał (statysta).
9 czerwca, godz. 19.00 (prapremiera)
10 czerwca, godz. 18.00
Teatr Żydowski im. Estery Racheli i Idy Kamińskich
Plac Grzybowski 12/16
Warszawa
