20 października 2012 r. o godz. 12.00 na warszawskiej Woli odbędzie się otwarcie instalacji artystycznej Dom Kereta. Projekt autorstwa Jakuba Szczęsnego został okrzyknięty najwęższym domem świata.
Otwarcia instalacji artystycznej dokona Etgar Keret. Projekt Jakuba Szczęsnego powstał w szczelinie między budynkami przy Chłodnej 22 i Żelaznej 74, a w najszerszym miejscu ma 152 cm.
Dom został okrzyknięty przez zagraniczne media najwęższym domem świata. Jego gospodarzem będzie Etgar Keret, izraelski pisarz polskiego pochodzenia. Dom Kereta to w pełni funkcjonalna instalacja artystyczna.
Będzie pełniła funkcję pracowni, w której można żyć i tworzyć. Wierzymy, że stanie się ważnym symbolem współczesnej Warszawy, zakorzenionej w skomplikowanej historii. Już dziś Dom przyciąga uwagę mediów z całego świata. Mamy nadzieję, że ukaże najbardziej interesującą twarz Warszawy – otwartej na niestandardowe działania
– Sarmen Beglarian i Sylwia Szymaniak z Fundacji Polskiej Sztuki Nowoczesnej, kuratorzy projektu
Instalacja będzie pobudzać życie artystyczne dzielnicy, również poprzez synergię z pobliskim Klubem Komediowym Chłodna. Przestrzeń domu będzie użytkowana zarówno przez Etgara Kereta, jak i przez zaproszonych przez niego wybitnych twórców. Działka, na której stanie Dom, ma w najwęższym miejscu 92cm, w najszerszym – 152cm szerokości.
Na pierwszy rzut oka wydaje się, że zbudowanie na niej przestrzeni do życia jest niewykonalne. Dom Kereta ma znosić to wyobrażenie, poszerzając jednocześnie pojęcie architektury niemożliwej
– Jakub Szczęsny, autor projektu
Dom stoi w miejscu, w którym sąsiadują ze sobą budynki z różnych epok. Pierwsza z nich to kamienica przy ulicy Żelaznej – fragment przedwojennego miasta, z którego pozostało bardzo niewiele. Druga – punktowiec spółdzielczy, element struktury nasadzonej, która miała negować wcześniejszy miejski układ. Ich sąsiedztwo to przypadek, podobnie jak wiele innych rozwiązań architektonicznych w Warszawie.
Dom Kereta wpisuje się w ten przestrzenny kontekst nieschodzenia się tkanek. Dodatkowym wymiarem jest wojenna historia stolicy – w miejscu, w którym powstanie Dom, spotykały się dwa getta, małe i duże. Zaledwie kilkadziesiąt metrów od Domu stała kładka łącząca oba zamknięte obszary
– Jakub Szczęsny
Autorem projektu jest Jakub Szczęsny, architekt, współzałożyciel i członek grupy projektowej Centrala. Równolegle ze studiowaniem architektury w Warszawie, Paryżu i Barcelonie pracował jako ilustrator reklamowy i prasowy. Od 2009 roku godzi praktykę architekta projektującego domy jednorodzinne dla odważnych z działalnością w polu sztuki, głównie w strefach konfliktu w Izraelu, Autonomii Palestyńskiej, Zachodniej Australii oraz na pograniczu turecko-syryjskim.
Dom został wyposażony we wszystkie funkcjonalne elementy, od wycieraczki, po lodówkę. Oczywiście, wyposażenie podyktowane jest skalą budynku — za wycieraczkę posłuży ostatni stopień schodów, a miniaturowa lodówka pomieści tylko kilka napojów. Będą też miniaturowa łazienka i miniaturowe posłanie. Wszystko będzie spełniać swoje funkcje. Jak w domku krasnoludków
– Jakub Szczęsny
Jeden z najbardziej cenionych izraelskich pisarzy, Etgar Keret, uznawany za mistrza krótkiej formy, wykładowca Wyższej Szkoły Filmowej w Tel Awiwie, dziennikarz i scenarzysta – będzie opiekunem, ambasadorem i użytkownikiem Domu.
Wybór i zaproszenie Etgara Kereta do projektu podyktowane były nie tylko literackim sukcesem autora, ale samym charakterem jego utworów. Opowiadania i powieści Kereta to literatura, w której splatają się wątki surrealistyczne i diagnoza współczesności. Proza Kereta idealnie oddaje ducha warszawskiej Woli – wielowątkowej, fantastycznej, zmieniającej się dzielnicy
– Sylwia Szymaniak, kurator projektu
O Kerecie młodzi Izraelczycy mówią: Mamy swojego pisarza. Krytycy nazywają go skandalistą z Tel Awiwu. Fascynuje go nie tylko literatura, jest również współtwórcą musicalu, autorem filmu telewizyjnego, współautorem programu satyrycznego i komiksów. Izraelscy widzowie kojarzą go jako autora scenariuszy trzech sezonów popularnego show The Cameri Quintet. W 2009 roku w kinach festiwalowych na całym świecie pokazana została jego animacja $9.99. Etgar Keret jest laureatem nagrody Neustadt International Prize oraz francuskiego Orderu Sztuki i Literatury. Doczekał się licznych przekładów, jego utwory posłużyły za podstawę scenariuszy do blisko pięćdziesięciu filmów. Wyreżyserowane przez Kereta i Shirę Geffen Meduzy otrzymały Złotą Kamerę na festiwalu w Cannes. W Polsce ukazało się sześć zbiorów opowiadań Kereta: Gaza blues (2000), Pizzeria Kamikaze (2001), Osiem procent z niczego (W.A.B. 2006), Rury (W.A.B. 2007), Tęskniąc za Kissingerem (W.A.B. 2008) i Kolonie Knellera (W.A.B. 2009).
Nieodłączną częścią projektu będzie program rezydencyjny, w ramach którego na zaproszenie jury, której przewodniczyć będzie Etgar Keret, przyjadą do Polski twórcy z całego świata. W ramach programu odbędą się wykłady i warsztaty wybranych twórców. Uczestnicy programu będą poznawali historię i kulturę stolicy, stworzą dzieła z zakresu kultury i sztuki zadedykowane Warszawie. Międzynarodowy program rezydencyjny, odbywający się w sercu warszawskiej Woli, stworzy warunki do pracy twórczej i stanie się znaczącą platformą wymiany intelektualnej w Polsce. Każdemu programowi towarzyszyć będą różne wydarzenia kulturalne, powiązane z działalnością artystyczną rezydenta.
Program rezydencyjny obejmuje lata 2013-2016. Organizatorzy przewidują dwa typy rezydencji – Wizyty w Domu Kereta oraz Pobyty w Domu Kereta. Pierwsze będą miały charakter ekspercki – będą to krótkie wizyty najwybitniejszych twórców świata kultury, połączone z wykładami i prezentacjami. Drugi typ rezydencji to pobyty studyjne, trwające do 21 dni. W ich czasie młodzi twórcy, wyłonieni w konkursie, zapoznawać się będą z życiem kulturalnym i społecznym Warszawy. Efektem tego spotkania będą warsztaty, akcje czy performensy. – To unikalny sposób stymulowania produkcji kulturalnej w stolicy i możliwość otworzenia miasta na nową twórczą energię – mówi Sarmen Beglarian, kurator projektu.
Organizatorem projektu jest Fundacja Polskiej Sztuki Nowoczesnej. Założona w 1985 roku przez Piotra Nowickiego Fundacja jest jedną z pierwszych niezależnych instytucji typu non-profit w Polsce działających na polu kultury. Jej celem jest otaczanie opieką i promowanie utalentowanych, wyróżniających się osiągnięciami twórców, których działalność artystyczna przyczynia się do rozwoju sztuki współczesnej, a przede wszystkim polskiej kultury plastycznej. Ponadto Fundacja wspiera artystów niezależnych w państwach Europy Środkowo-Wschodniej.
Dom Kereta
Autor instalacji: Jakub Szczęsny
Kuratorzy: Sarmen Beglarian, Sylwia Szymaniak
Producent wykonawczy: Joanna Trytek
Projekt jest realizowany dzięki dofinansowaniu ze środków m. st. Warszawy.
Partnerem projektu jest Narodowe Centrum Kultury.
Otwarcie: 20 października 2012 r., godz. 12.00
Warszawa
