22 listopada w Instytucie Cervantesa w Warszawie odbędzie się wernisaż wystawy oryginalnych rysunków i tekstów, których autorem jest Ramón Gómez de la Serna, papież hiszpańskiej awangardy.
Ogród botaniczny jest jedynym miejscem, w którym drzewa noszą wizytówki. Nie ważne, czy mamy bakterie, czy nie — istotne jest, czy są one wytresowane, czy nie. Czytelnik, jak kobieta, najbardziej kocha tego, kto najlepiej go oszukał. Próbowałem popełnić samobójstwo i o mało co bym się nie zabił.
Ramón Gómez de la Serna
Ramón Gómez de la Serna (1888-1963), albo po prostu Ramón, bo tak lubił, by go nazywać, to człowiek, który prawie że własnymi siłami wprowadził europejską awangardę początków XX w. na hiszpańskie salony literackie, sam zaś stał się postacią sine qua non wszelkiej maści obrazoburczych i rewolucyjnych ruchów artystycznych w Hiszpanii przed wojną domową. Od 1915 r. prowadził słynne spotkania literatów w madryckim Café del Pombo, gdzie odczyty wygłaszał np. przebrany za Murzyna lub siedząc na trapezie. Był duchowym bratem dadaistów i futurystów oraz prekursorem surrealizmu. Razem z nim hiszpańską odmianę awangardy, ultraizm, tworzył m.in. Jorge Luis Borges.
Octavio Paz uważał go za jednego z najlepszych pisarzy j. hiszpańskiego. Neruda sądził, że zasłużył na Nobla. Mimo że ukończył prawo, poświęcił się twórczości literackiej. Pracował też jako dziennikarz, reporter radiowy, kronikarz cyrkowy, rysownik i aktor. Od 1908 r. kierował pismem Prometeo, gdzie jako jeden z pierwszych w Europie wydrukował własne tłumaczenie Manifestu futurystycznego Marinettiego. Europejskiej awangardzie poświęcił książkę pt. Ismos. Stworzył nową formę ekspresji, słynne greguerie, które zdefiniował równaniem metafora + humor. Po wybuchu hiszpańskiej wojny domowej w 1936 r., wraz ze swoją żoną, pisarką Luisą Sofovich, wyemigrował do Buenos Aires, gdzie mieszkał do śmierci w 1963 r.
Greguerie, jego najbardziej oryginalne i najbardziej popularne dzieła, myśli rozbrykane, po części konceptualne aforyzmy i krótkie formy poetyckie, Ramón zaczął pisać na początku XX w. Jego geniusz polega na odkrywaniu fantastycznych analogii i na wykorzystaniu codzienności jako tworzywa twórczego. Dzisiejsze SMS-y i tweety, w których rzeczywistość zostaje skondensowana w kilku znakach, to w prostej linii spadkobiercy greguerii.
Na wystawie widzowie zobaczą 97 rysunków i towarzyszących im poetyckich, zabawnych tekstów, nigdy przedtem nie pokazywanych w Polsce. Są to ilustracje, które towarzyszyły tekstom Ramon’a, gdy były drukowane w madryckich dziennikach Blanco y negro y ABC.
W ramach wernisażu wystawy organizatorzy zapraszają na panel dyskusyjny z Ioaną Zlotescu i dr Piotrem Rypsonem z Muzeum Narodowego w Warszawie. Na wystawie będzie też wyświetlany pierwszy hiszpański długometrażowy film dźwiękowy El misterio de la Puerta del Sol (Tajemnica Puerta del Sol) z 1929 roku.
Ramón Gómez de la Serna, Greguerie
Wernisaż: 22 listopada 2012 roku, godz. 18.30
Wystawę oglądać można do 15 lutego 2013 roku
Instytut Cervantesa
ul. Nowogrodzka 22, Warszawa