Centrum Scenografii Polskiej Oddział Muzeum Śląskiego w Katowicach zaprasza od 21 listopada do 8 lutego na ekspozycję Płeć w projekcie, prezentującą modele cielesności i tożsamości w teatralnych realizacjach szekspirowskich.
Wystawa ma na celu przybliżenie roli, jaką pełni współczesna scena w rozważaniach dotyczących tożsamości człowieka jako jednostki i elementu zbiorowości. W przywołanych spektaklach zanalizowano pojęcia kobiecości i męskości, poddając je dekonstrukcji i odsłaniając rządzące nimi mechanizmy represji. W przestrzeni wystawy zostały zaprezentowane wybrane propozycje scenograficzne do inscenizacji m.in. K. Warlikowskiego, M. Kleczewskiej, M. Pęcikiewicz, A. Augustynowicz, zrealizowanych według dramatów W. Szekspira i reprezentujących zróżnicowane rozwiązania formalne oraz interpretacyjne. W centrum zainteresowania twórców znalazło się ludzkie ciało i jego niejednoznaczność w relacjach międzyludzkich wobec niedookreślonych kanonów kulturowych. Szczególną uwagę na ekspozycji poświęcono kostiumowi – elementowi scenografii stanowiącemu nośnik przekazu zawartego w przedstawieniu.
Sztuka współczesna wielokrotnie podejmuje tematy związane z problemami społecznymi, ukazując obszary spychane dotąd na margines jej zainteresowań. Również teatr, włączając się do dyskursu w obrębie zagadnień genderowych, stara się kwestie te wydobyć i wpłynąć na ich postrzeganie. Od początków swojego istnienia był on postrzegany jako medium odzwierciedlające najważniejsze modele i funkcje społeczne. Stanowił przestrzeń, w której tworzono i badano formy identyfikacji człowieka w społeczeństwie. W przeszłości teatr wielokrotnie odgrywał rolę konserwatywną, sankcjonując i wzmacniając powszechnie akceptowane wzorce. W zaprezentowanych na ekspozycji spektaklach przedstawione zostały formy wypowiedzi podważające tradycyjne pojęcie tożsamości płciowej i związanych z nią zależności społecznych. Twórcy, odwołując się do relacji pomiędzy ciałem a tożsamością, w swoich projektach zderzyli ze sobą narzucony przez kulturę stereotyp z płynną i wieloznaczną wykładnią płci kulturowej.
Prezentowane na wystawie Płeć w projekcie spektakle, zdefiniowane w świetle kulturowej wykładni płci, burzą stereotypy, zmuszają do przemyśleń na temat kondycji jednostki w zbiorowości, wskazują na sztuczność podziałów panujących w społeczeństwie, kreują nowy wizerunek człowieka, który nie tylko Jest, ale nieustannie Staje się.
Kuratorkami wystawy są Sylwia Ryś i Ewa Dąbek-Derda.
Spotkania towarzyszące wystawie:
5 grudnia 2012, godz. 17.00
Zamknięte w ciele, ukryci w kostiumie. Wizerunki kobiet i mężczyzn w projektach kostiumów do współczesnych inscenizacji szekspirowskich.
Prowadzenie: dr Ewa Dąbek-Derda (Instytut Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach)
10 stycznia 2013, godz. 17.00
Ciało – obraz – słowo. Kanały komunikacji w kulturowej interpretacji tożsamości płciowej.
Panel dyskusyjny poświęcony różnym perspektywom badawczym i metodom komunikacji w ramach teorii gender.
22 stycznia 2013, godz. 17.00
Płeć jako performance. (Re:)definicje tożsamości w perspektywie queer w teatrze.
Prowadzenie: dr Ewa Dąbek-Derda (Instytut Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach)
Wystawa Płeć w projekcie
Od 21 listopada 2012 roku do 8 lutego 2013 rok
Centrum Scenografii Polskiej Oddział Muzeum Śląskiego
Katowice