Do 4 kwietnia w Galerii Miasta Ogrodów w Katowicach można oglądać wystawę fotografii Tomasza Kiznego pt. Wielki Terror.
Wystawa jest oddaniem hołdu oraz próbą zachowania pamięci o ofiarach totalitaryzmu komunistycznego. Punktem wyjścia dla artysty były wydarzenia lat 1937 – 1938 w Związku Radzieckim, kiedy to w wyniku czystek przeprowadzonych na rozkaz Stalina życie straciło ponad milion ludzi – rozstrzelanych lub zmarłych w łagrach. Humanistyczny charakter projektu, którego większą część stanowią portrety skazanych na śmierć oraz relacje świadków tytułowego Wielkiego Terroru, nadaje jednak wymiar uniwersalny, dotykający zderzenia człowieka z bezwzględną machiną totalitarnego państwa.
Na projekt składają się dwie serie zdjęć. Pierwsza, autorstwa Tomasza Kiznego, dokumentuje 30 z odnalezionych do tej pory 100 miejsc kaźni na terenie dawnego Związku Radzieckiego. Siła ich wymowy polega na kontraście między spokojem i pięknem uchwyconego w obiektywie pejzażu, a świadomością tragicznych wydarzeń, które rozegrały się w nim 70 lat wcześniej.
Drugi cykl fotografii to wydobyte m.in. z rosyjskich archiwów portrety skazanych wykonywane przez NKWD niedługo przed egzekucją. Ich znaczenie jest podwójne. Z jednej strony to wstrząsający dokumenty przedstawiający ludzi w obliczu grozy śmierci. Z drugiej – jedyny sposób na zachowanie pamięci o tych, których totalitarne władze pragnęły skazać na zapomnienie. Ważnym uzupełnieniem jest filmowy zapis wspomnień Rosjan, których bliscy padli ofiarami Wielkiego Terroru.
Wybór Katowic jako równoległego, obok Warszawy, miejsca prezentacji projektu wynika z faktu, że wraz ze stolicą Katowice były drugim miastem najsilniej napiętnowanych przez system stalinowski. W Warszawie takim symbolicznym piętnem był Pałac Kultury i Nauki im. Stalina. Katowice naznaczone były przez zmianę nazwy miasta na Stalinogród.
Tomasz Kizny to jeden z najlepszym polskich fotografików, dziennikarz, założyciel działającej poza zasięgiem komunistycznej cenzury Niezależnej Agencji Fotograficznej Dementi, członek Związku Polskich Artystów Fotografików. Wielki Terror to kolejny po Ocalonych z Gułagu (w którym dokumentował miejsca po dawnych sowieckich łagrach), Czasie imperium czy Martwej drodze projekt, w którym Tomasz Kizny konfrontuje brutalną rzeczywistość zbrodniczych systemów z pięknem fotograficznego obrazu.
Wystawa przygotowana przez Instytucję Kultury Katowice – Miasto Ogrodów oraz Fundację Dokumentalistów Picture This
Tomasz Kizny, Wielki Terror
Wystawa potrwa do 7 kwietnia 2013 roku
Galeria Miasta Ogrodów
ul. Stanisława 4
Katowice