W lipcu nakładem Wydawnictwa IBL PAN ukazała się książka Miłosz. Autobiografia. Cztery eseje, której autorem jest profesor nauk humanistycznych Józef Olejniczak.
Monografia twórczości Czesława Miłosza, w której zasadniczym kluczem interpretacyjnym jest problem autobiografii, składa się z czterech obszernych esejów:
- Miłosz. Autobiografia,
- Mistrzowie?…,
- Opowiedzieć Historię,
- Być na miarę literatury.
Stanowi próbę odczytania dzieła Miłosza przez pryzmat polskiego losu w XIX i XX wieku, losu ogólnego, ukonkretnionego jednak w biografii pisarza. Do miłoszologii stosunek zaproponowanych interpretacji nie jest jednoznaczny, ma charakter dialektyczny. Z jednej strony autor wpisuje się w główny nurt badań nad twórczością autora Zniewolonego umysłu, poświadczając to w tekście monografii wieloma odwołaniami do najważniejszych pozycji krytycznych i naukowych, a z drugiej strony wprowadza nowe wątki, nierzadko polemiczne w stosunku do wcześniejszych prac, na przykład dotyczące stosunku Miłosza do romantyzmu i historii, metafizyczności czy nawet religijności tej poezji, a przede wszystkim (w rozdziale pt. Mistrzowie) do badawczego stereotypu mówiącego o niezmienności, niezależności i oryginalności światopoglądu Miłosza. Książka kierowana jest przede wszystkim do badaczy polskiej literatury XX wieku, ale eseistyczny tryb wywodu autora i podjęta w niej problematyka polskiego losu pozwala mieć nadzieję, że znajdzie czytelników także wśród szerszego kręgu intelektualistów i inteligentów.
Józef Olejniczak Miłosz. Autobiografia. Cztery eseje
Premiera: lipiec 2013 roku
Wydawnictwo IBL PAN, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego