15 listopada odbędzie się premiera filmu Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauze Papusza, opowiadającego historię romskiej poetki Bronisławy Wajs oraz jej przyjaźni z Jerzym Ficowskim i Julianem Tuwimem.
Papusza to historia, wyjątkowej kobiety Bronisławy Wajs, pierwszej romskiej poetki, która spisała i wydała swoje wiersze. To również opowieść o przyjaźni trzech wielkich poetów: Jerzego Ficowskiego, Papuszy i Juliana Tuwima.
Żyjący przez dwa lata w taborze Dionizego Wajsa, zafascynowany kulturą cygańską, początkujący poeta Ficowski, odkrywa jej talent, sam uczy się języka cygańskiego, a potem walczy o wydanie jej wierszy. Sukces Papuszy nie byłby możliwy bez wsparcia i pomocy Juliana Tuwima, który, zachwycony jej talentem, doprowadził do publikacji jej wierszy w języku polskim.
Jak powiedział w filmie Julian Tuwim w rozmowie z Ficowskim: To będzie spisek dwóch poetów, by ocalić trzeciego…
Papusza błyskawicznie stała się literacką sensacją. Jej rozpoczęła się w przełomowym dla polskich Cyganów okresie – w latach odgórnie zarządzonego nakazu osiedlenia. Dlatego głównym motywem twórczości poetki był utracony świat wolności i wędrujących taborów. Kiedy w 1953 r. Ficowski opublikował przełomową pracę Cyganie polscy, starszyzna romska oskarżyła Papuszę o zdradę języka i przekazanie romskich tajemnic. Od tamtego momentu zostaje wykluczona z cygańskiej społeczności i zapada na chorobę psychiczną. W 1986 roku Ficowski napisał: Miałem szczęście poznać Papuszę, uchodzę za odkrywcę jej talentu. Ale Papusza miała nieszczęście poznać mnie. Bo to za moją sprawą, choć przecież wbrew moim intencjom, stała się jej wielka krzywda. Spadły na nią gromy potępienia.
Papusza
Reżyseria: Joanna Kos-Krauze i Krzysztof Krauze
Obsada: Jowita Budnik (Papusza), Antoni Pawlicki (Jerzy Ficowski), Zbigniew Waleryś (Dionizy Wajs), Andrzej Walden (Julian Tuwim)
Dystrybutor: Next Film
W kinach od 15 listopada 2013 r.