Od 4 grudnia w Muzeum Historii Fotografii w Krakowie można oglądać wystawę pt. Efekt Φ, której autorem, łączącym równocześnie funkcje artystyczne, kuratorskie oraz badawcze jest Janek Simon.
Do kluczowych idei poruszanych przez autora ekspozycji i jednocześnie wpisujących się we współczesną refleksję nad kulturą wizualną należą problemy relacji pomiędzy historią idei projekcji ruchu a jej społecznym funkcjonowaniem, rozwojem technologii i zmieniającymi się indywidualnymi potrzebami.
Tytułowy efekt Φ to iluzja płynnego ruchu pojawiająca się w momencie wyświetlania serii nieruchomych obrazów z częstotliwością co najmniej 16 klatek na sekundę. Wykorzystanie tego, wynikającego z percepcyjnej niedoskonałości ludzkiego oka, efektu otworzyło drogę do powstania jednego z najbardziej znaczących zjawisk współczesnej kultury czyli kinematografii. Możliwość przedstawienia świata przy pomocy ruchomego obrazu pozwoliła stworzyć nowe narzędzia i języki dla opowiadania historii, tworzenia mitów, komunikacji międzyludzkiej, budowy i krystalizacji tożsamości czy wreszcie zmian społecznych, a nawet politycznych rewolucji.
Autor wystawy próbuje przyjrzeć się historii tego zjawiska z kilku perspektyw. Interesuje go historia obiektów i ich materialność, to jak wyglądają i z czego są zrobione. Analizuje także społeczne znaczenie poszczególnych wynalazków, ich popularyzację i przenikanie przez różnego rodzaju bariery klasowe i profesjonalne. Zastanawia się jak kinematografia i jej aparaty zmieniły sposoby komunikowania się i wpłynęły na rolę obrazu w polityce. Janek Simon patrzy także na rozwój filmowej technologii, na konkretne momenty innowacji, które pozwalały na rozwój tego pola i jego narzędzi.
Efekt Φ to wystawa poświęcona fenomenowi kina i jednocześnie pierwsza duża prezentacja kolekcji sprzętu kinematograficznego znajdującego się w zbiorach MHF. Jak prawdopodobnie każda kolekcja, także i ta nieustannie się wzbogaca pozostając jednocześnie ciągle niekompletną. Ponieważ pokaz jest tworzony przez artystę wizualnego, a nie kuratora czy historyka dizajnu, pozwolił on sobie na użycie pewnej licentia poetica – niektóre obiekty na wystawie zostały odtworzone stając się rekonstrukcją konkretnych urządzeń lub rekonstrukcją fantazji na temat przełomowych dla historii kina artefaktów.
Wystawa Efekt Φ zorganizowana jest w ramach projektu Klucz do magazynu, strategicznego zadania w działalności MHF w roku 2013.
Janek Simon (ur. 1977) – artysta multimedialny, twórca instalacji interaktywnych, filmów video, programów komputerowych, obiektów i akcji artystycznych. Studiował psychologię i socjologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Karierę artystyczną zaczynał jako VJ Jansi tworząc wizualizacje do muzyki klubowej. W 2002 roku zadebiutował na Festiwalu Młodej Sztuki NOVART.PL w Krakowie, gdzie pokazał swoją pracę Carpet Invaders. Jego postawę krytycy określają mianem anarchistyczno-indywidualistycznej. Artysta chętnie sięga do swoich wspomnień i doświadczeń z dzieciństwa oraz przyznaje się do inspiracji Fluxusem oraz sztuką konceptualną.
Nominowany do Paszportów Polityki (2006), Laureat konkursu Spojrzenia (2007) organizowanego przez Fundację Deutsche Bank i Zachętę Narodową Galerię Sztuki. Związany z warszawską galerią Raster. Współzałożyciel spółdzielni Goldex Poldex.
Koncepcja i aranżacja wystawy: Janek Simon
Koordynacja wystawy: Aneta Kopczacka, Monika Kozień
Projekt graficzny: Jakub de Barbaro
Janek Simon, Efekt Φ
Wernisaż: 4 grudnia 2013 roku, godz. 18.00
Wystawa potrwa do 30 marca 2014 roku
Muzeum Historii Fotografii im. Walerego Rzewuskiego
ul. Józefitów 16
Kraków