6 lutego o godz. 18.00 w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie odbędzie się wernisaż wystawy aleatorycznych lamp Kuby Jagiełło pt. Celowa bezcelowość.
Przypadek jest nieodłącznym elementem naszego życia. Ale paradoksalnie, im bardziej jesteśmy świadomi przypadkowości wszechświata, tym bardziej chcemy go oswoić i zaprojektować. W wielu dziedzinach przypadek jest doceniany zarówno jako przedmiot badań, ale także jako metoda. Fascynujący zakres teorii i praktyk związanych z przypadkiem można prześledzić, zarówno w nauce, jak i sztuce. Przypadkowość, dowolność, niedookreślenie stały się trzonem aleatoryzmu. Dzieło o strukturze aleatorycznej jest wieloznaczne i niedookreślone i z założenia może być przekształcone przez wykonawcę lub odbiorcę. Główny przedstawiciel tego nurtu, John Cage, zapytany o funkcję pisania muzyki, odpowiedział, że jest to celowa bezcelowość.
Design, w przeciwieństwie do filozofii, nauki i sztuki, niezbyt wystarczająco rozpatrywał ideę przypadku w swojej własnej praktyce. Dominujące teorie i praktyki designu rzadko realizowały, przynajmniej otwarcie, myśl, że przypadek może być pozytywnym czynnikiem na różnych etapach, od koncepcji do realizacji i użytkowania.
Kuba Jagiełło wprowadza pojęcie designu aleatorycznego. Świadomie zderza celową bezcelowość z designem. Z designem, który za wszelką cenę stara się zbudować porządek w ramach chaotycznych i nieprzewidywalnych aspektów otoczenia. Projektanci próbują przewidzieć i oswoić przypadek, ujarzmić jego nieprzewidywalność, kontrolować środowisko w sposób dość nadmierny. Zaprojektowane przedmioty tłumią przypadek jako przyczynę ich celu i starają się być zorganizowanymi, stałymi i trwałymi. Ale przedmioty są w ciągłej interakcji z czasem i kontekstem, tworząc złożone środowisko przypadku. Design wykracza poza rzecz jako obiekt, obejmuje matrycę dialogów jakie tworzy z miejscami, ludźmi, historią. Bez przypadku i okoliczności, przedmioty były bez życia. Stworzone wyłącznie ze stałości i przyczynowości, mogą zostać odłączone od czasu, trudne do zrozumienia, nie mówiąc już o radości z użytkowania.
Design aleatoryczny konfrontuje niedookreślenie, doceniając i czasami celowo umożliwiając działanie przypadku, zamiast próbować go za wszelką cenę wykluczyć. Design aleatoryczny to design chwili, wrażliwy na zmienność, efemeryczność i otwartość; zyskuje na niepowodzeniach i niedoskonałości, i akceptuje przypadek jako niezbędny element egzystencji.
Na wystawie zaprezentowane są lampy aleatoryczne. Lampy, które otwierają się na użytkownika, zachęcają do interakcji, wybijają z rutyny życia codziennego. Nie pozwalają na obojętność, automatyzację. Wymagają zaangażowania, empatii, zrozumienia. Lampy aleatoryczne posiadają swoją wrażliwość i potrzebują jej również od użytkownika. Design aleatoryczny służy afirmacji życia, osiągania różnych stanów, doświadczanie piękna poprzez zabawę, przyjemność, impuls, zetknięcie z prawdziwym i niedoskonałym, ale także poprzez wyciszenie i kontemplację. Design aleatoryczny stwarza użytkownikom nowe możliwości, wzbogacając ich codzienne doświadczenia. Ukazuje złożoną poetykę otaczającego nas prawdziwego życia. Design aleatoryczny to celowa bezcelowość.
Kuba Jagiełło: Celowa bezcelowość. Aleatoryczne lampy
6 lutego – 9 marca 2014 r.
Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha
Kraków