Muzeum Regionalne w Stalowej Woli wydało monografię, pokazującą Stalową Wolę jako jedno z nielicznych miast w Europie zbudowanych w latach 30. XX w. od podstaw, od projektu na desce kreślarskiej, w jednym konsekwentnie utrzymanym stylu.
Wydana pod patronatem Polskiej Akademii Nauk książka nosi tytuł Stalowa Wola. Europejskie miasto modernistyczne / A Modern European Town. Przedmiotem analizy autorów jest urbanistyka, architektura, projekty i urządzenie wnętrz, zieleń miejska, a nawet moda – z okresu przedwojennej świetności Stalowej Woli – wszystko to ukazane na tle ówczesnych trendów w Polsce, Europie i świecie.
Jest to nasze naukowe podsumowanie jubileuszu 75-lecia Stalowej Woli, jaki obchodziliśmy w roku 2013 […] Uroczystą promocję monografii, z udziałem zespołu autorów, planujemy na kwiecień tego roku. Ale już teraz można nabywać tę obszerną i starannie wydaną książkę.
– mówi dyrektor Lucyna Mizera.
Książka prezentuje nie tylko nowe spojrzenie na miasto – przede wszystkim obfituje w nigdy dotąd niepublikowane projekty, plany, rysunki i fotografie. Rozwiązuje wiele zagadek, dotyczących architektonicznego autorstwa poszczególnych obiektów, zarówno jeśli chodzi o miasto, jak i Zakłady Południowe. Ukazuje szczegółowo charakter zabudowy, począwszy od planów urbanistycznych, poprzez projekty budynków i w niektórych wypadkach projekty wystroju i wyposażenia ich wnętrz, skończywszy na zagospodarowaniu miejskiej zieleni. Przynosi także niezwykle ciekawe historie dawnych mieszkańców, powiązane z historią zamieszkałych przez nich domów. Osobne wątki to przedwojenna moda, przybliżona na podstawie zdjęć mieszkańców Stalowej Woli, a także analiza ówczesnych trendów wnętrzarskich w Polsce.
Wszystko to umieszczone zostało w kontekście europejskiej myśli urbanistycznej, wywodzącej się od idei osiedli mieszkaniowych formułowanych w XIX wielu przez Charles’a Fouriera i Roberta Owena, a następnie Ebenezera Howarda, z jego koncepcją Garden City, do dziś żywą w światowej urbanistyce. Przywołane zostały przykłady miast europejskich i pozaeuropejskich, realizujących te idee.
Monografię opracował zespół autorów w składzie: Anna Frąckiewicz (Muzeum Narodowe w Warszawie), Aneta Garanty (Muzeum Regionalne w Stalowej Woli), Elżbieta Przesmycka (prof. Politechniki Wrocławskiej). Anna Sieradzka (prof. Uniwersytetu Warszawskiego), Marek Adam Stańkowski (historyk sztuki, Stalowa Wola). Od strony naukowej redagowała całość Elżbieta Przesmycka, recenzją naukową opatrzył książkę Andrzej Białkiewicz, prof. Politechniki Krakowskiej. Publikację można już nabyć w sklepie Muzeum na parterze budynku przy Sandomierskiej 1 (czynny w godzinach pracy Muzeum), a także zamawiając drogą internetową.
Stalowa Wola. Europejskie miasto modernistyczne
Wydawca: Muzeum Regionalne w Stalowej Woli
Styczeń 2014 r.