6 lutego na Zamku Królewskim w Warszawie odbyło się wręczenie Nagrody im. prof. Aleksandra Gieysztora. Kapituła pod przewodnictwem prof. Andrzej Rottermunda uhonorowała tym prestiżowym wyróżnieniem Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą, najstarszą polską nekropolię w Wilnie.
Nagroda im. prof. Aleksandra Gieysztora jest co roku przyznawana instytucji bądź osobie szczególnie zasłużonej dla ochrony polskiego dziedzictwa kulturowego, zarówno niematerialnego jak i materialnego. W pierwszym obszarze warto wymienić takich laureatów jak prof. Stefan Sutkowski – dyrektor Warszawskiej Opery Kameralnej, prof. Norman Davies – wybitny brytyjski historyk i wnikliwy badacz dziejów Polski czy Anda Rottenberg – kuratorka wystaw i krytyk sztuki.
W zakresie dziedzictwa materialnego Kapituła w całej historii konkursu wielką wagę przykładała do instytucji bądź osób, które w wyjątkowy sposób przysłużyły się ochronie polskich zabytków. Wśród laureatów aktywnie działających w tej dziedzinie znaleźli się m.in. Społeczny Komitet Opieki nad Starymi Powązkami im. Jerzego Waldorffa (1999 r.), prof. Tadeusz Chrzanowski, przewodniczący Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa (2000 r.) oraz prof. Krzysztof Kazimierz Pawłowski, Wiceprezes Polskiego Komitetu Narodowego Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków (ICOMOS), który doprowadził m.in. do wpisania warszawskiego Starego Miasta na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Przyznanie Nagrody Gieysztora Społecznemu Komitetowi Opieki nad Starą Rossą nawiązuje do tej wieloletniej tradycji.
Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą został wyróżniony za swoją niezmiernie ważną działalność. Dzięki niemu na najstarszej polskiej nekropolii w Wilnie wykonano renowacje ponad sześćdziesięciu najbardziej wartościowych pomników oraz wzniesiono cztery nowe. Na szczególne uznanie zasługuje również nawiązanie trwałej współpracy z Ministerstwem Kultury Republiki Litewskiej, które prowadzi stały nadzór nad pracami konserwatorskimi, a także Akademią Sztuk Pięknych w Wilnie oraz wileńskimi architektami – powiedział Krzysztof Kaczmar, prezes Zarządu Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy.
Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą powstał w 1990 r. z inicjatywy wileńskich strażników pamięci: dziennikarza Jerzego Surwiłły, lekarza Olgierda Korzenieckiego, dzisiejszej prezes Alicji Klimaszewskiej oraz dziennikarki Haliny Jotkiałło. Do jego powstania przyczynił się także Jerzy Waldorff, który był zarówno jednym z inicjatorów, jak i wielkim entuzjastą całego projektu. Do tej pory na Cmentarzu Powązkowskim, w czasie kwesty, zbierane są datki na renowację Starej Rossy. Celem nadrzędnym Komitetu jest opieka nad pomnikami na najstarszej polskiej nekropolii w Wilnie – Starej Rossie oraz ich sukcesywna renowacja.
Uroczysta gala wręczenia Nagrody im. Prof. Aleksandra Gieysztora miała miejsce 6 lutego w Sali Wielkiej Zamku Królewskiego w Warszawie. XV edycja Nagrody została objęta Honorowym Patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego.
Nagroda im. prof. Aleksandra Gieysztora jest jednym z elementów działań Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowy w obszarze wspierania i ochrony dziedzictwa kulturowego. Fundacja angażuje się w wiele istotnych dla polskiej kultury inicjatyw, m.in. prowadzi wraz z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego Program Odzyskiwanie Dzieł Sztuki. Dzięki współpracy z ministerstwem do Polski powróciły dwa obrazy: Odpoczynek w szałasie tatrzańskim Wojciecha Gersona (2010) oraz Murzynka autorstwa Anny Bilińskiej-Bohdanowiczowej (2012). Fundacja prowadzi również program Korzenie, przypominający osobę i dokonania Leopolda Kronenberga (patrona Fundacji) oraz dokumentujący historię Banku Handlowego.
Nagroda im. prof. Aleksandra Gieysztora dla Społecznego Komitetu Opieki nad Starą Rossą
6 lutego 2014 roku
Fundacja Kronenberga przy Citi Handlowy
