20 lutego w Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie odbędzie się premiera biograficznego albumu Jan Karski. Fotobiografia autorstwa Macieja Sadowskiego. O kulisach powstawania tego ikonograficznego kompendium opowie autor.
Premierze towarzyszyć będzie dyskusja panelowa o postaci Jana Karskiego i popularyzacji jego misji, w której udział wezmą Ewa Wierzyńska z Muzeum Historii Polski, Wojciech Białożyt z Fundacji Edukacyjnej Jana Karskiego oraz Sławomir Rybałtowski z Wydawnictwa Veda. Dyskusję poprowadzi Dorota Goliszewska. W programie wieczoru również projekcja fragmentów filmu Emisariusze oraz wystawa sztalugowa Jan Karski. Misja dla ludzkości.
Jan Karski. Fotobiografia to opowiedziana obrazami historia życia emisariusza Polskiego Państwa Podziemnego, który próbował powstrzymać Holokaust. Niezwykła historia życia Jana Karskiego – którego amerykański magazyn Newsweek zaliczył do stu najwybitniejszych postaci XX wieku – została przypomniana światu najpierw dzięki kontrowersyjnemu filmowi Shoah Claude’a Lanzmanna z 1985 roku, a potem także dzięki książce Yannicka Haenela, która stała się we Francji bestsellerem dwadzieścia pięć lat później.
Karski był jednym z wielu kurierów Polskiego Państwa Podziemnego w czasie drugiej wojny światowej. Być może tym najważniejszym. W 1942 roku na prośbę działaczy żydowskiego podziemia wszedł dwukrotnie do warszawskiego getta oraz do obozu przejściowego w Izbicy Lubelskiej, skąd Niemcy wywozili Żydów do obozów śmierci w Bełżcu i Sobiborze. Te przerażające wizyty odmieniły jego życie, a koszmarne wspomnienia z tych dni zachował w pamięci na zawsze. O tragicznym losie Żydów, o ich zagładzie opowiadał – apelując o pomoc – najwyższym przedstawicielom sił alianckich, m.in. prezydentowi USA Franklinowi D. Rooseveltowi, ministrowi spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii Antoniemu Edenowi oraz przedstawicielom środowisk politycznych i społecznych w Wielkiej Brytanii i USA. Jego starania nie przyniosły jednak żadnego skutku – los Żydów był przesądzony…
Książka Macieja Sadowskiego łączy w sobie najlepsze cechy książki artystycznej i literatury biograficznej – jest po mistrzowsku skomponowaną opowieścią biograficzną. Autor wykorzystuje unikatowy materiał ikonograficzny – zdjęcia, dokumenty, dyplomy, odznaczenia i zestawia je z wypowiedziami Jana Karskiego, pochodzącymi z jego książek, pism, wystąpień publicznych i rejestracji filmowych. Uzupełnia narrację główną o zdjęcia i teksty odnoszące się do kluczowych miejsc, wydarzeń i postaci, które zaważyły na losach Jana Karskiego. Autor zamyka opowieść o bohaterze dwoma kalendariami: portretowym (ikonograficznym) i szczegółowym informacyjnym. Wstęp do książki napisał były Minister Spraw Zagranicznych Adam Daniel Rotfeld, a rodzaj posłowia stanowi esej znanego polskiego i emigracyjnego dziennikarza Macieja Wierzyńskiego pt. Jan Karski. Romantyczny realista.
Maciej Sadowski (ur. 1948) – artysta grafik, filozof, pomysłodawca i twórca nowego rodzaju książek biograficznych – fotobiografii. Współpracuje z czołowymi polskimi wydawnictwami jako projektant i autor. W cyklu albumów poświęconych wielkim postaciom polskiej historii, kultury i nauki dotychczas opublikował: Maria Skłodowska-Curie. Fotobiografia (2011), Janusz Korczak. Fotobiografia (2012), Ryszard Kapuściński. Fotobiografia (2013), Jan Karski. Fotobiografia (2014).
Maciej Sadowski Jan Karski. Fotobiografia
Premiera: 20 lutego 2014 roku
Wydawnictwo Veda
Spotkanie premierowe: 20 lutego 2014 roku, godz. 18.00
Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie