8 kwietnia Rada Redakcyjna i zespół miesięcznika Odra przyznali Nagrodę Odry za rok 2013. Laureatem został Jerzy Pilch.
W komunikacie dotyczącym Nagrody jury tak uzasadniło swój wybór:
za wprowadzenie do literatury mikroświata polskiej społeczności luterskiej i przywrócenie diarystyce rangi sztuki, a szczególnie za wydane w minionym roku książki Wiele demonów i Drugi dziennik.
Jerzy Pilch (ur. 1952 r. w Wiśle) – pisarz, dramaturg, felietonista. Na jego frazie wychowało się całe pokolenie polskich czytelników. Był felietonistą Tygodnika Powszechnego, Polityki, Dziennika, Przekroju. W 1988 roku zadebiutował tomem opowiadań Wyznania twórcy pokątnej literatury erotycznej, nagrodzonym Nagrodą Fundacji im. Kościelskich (1989). Ośmiokrotnie nominowany do literackiej Nagrody Nike. Cztery jego książki znalazły się w finalne Nike: Tezy o głupocie, piciu, umieraniu (1998), Bezpowrotnie utracona leworęczność (1999), Pod Mocnym Aniołem (2001) i Moje pierwsze samobójstwo (2007). Powieść Pod Mocnym Aniołem została laureatką tej nagrody. Nominację dostał również Dziennik – do Nagrody Literackiej Nike za 2013 rok. Laureat Paszportu Polityki za książkę Bezpowrotnie utracona leworęczność (1998). Dwa razy jego utwory znalazły się na liście stu najlepszych książek w USA wytypowanych przez magazyn Kirkus Reviews. Powieść Spis cudzołożnic. Proza podróżna w 1994 roku doczekała się ekranizacji – autorem scenariusza i odtwórcą głównej roli jest Jerzy Stuhr. Na początku tego roku na ekran trafiła również adaptacja Pod Mocnym Aniołem w reżyserii Wojciecha Smarzowskiego.
Jerzy Pilch jest autorem scenariuszy dwóch filmów z serii Święta polskie, tj. Żółty szalik (2000) w reżyserii Janusza Morgensterna i Miłość w przejściu podziemnym (2006) w reżyserii Janusza Majewskiego.
W Drugim Dzienniku (Wydawnictwo Literackie, grudzień 2013) otwarcie pisze o tęsknocie za zdrowiem, o uldze porannych przebudzeń, szansach na życie wieczne. Bablu, Cioranie, Dostojewskim. Obok osobistych przemyśleń nie brak tu anegdot i nawiązywań do bieżących wydarzeń. Typowe dla autora dystans i ironia, połączone z przeczuciem nieuniknionej, ale i na swój sposób wyzwalającej utraty kontroli nad wszystkim, czynią Drugi dziennik frapującą i nieprzewidywalną lekturą. Bo to, co tak naprawdę zostało, to Bóg i piłka nożna. Ponad wszystko, Drugi dziennik to prawdziwa rozkosz obcowania z Pilchowską frazą w sensie ścisłym.
Powieść Wiele demonów (Wielka Litera, kwiecień 2013) jest prawdziwym świętem opowieści – mądrej i rozbuchanej, snutej arcybogatym językiem, pełnej zaskakujących zdarzeń i smakowitych detali, pogrążonej w magicznej atmosferze i panoramicznej niczym Sto lat samotności, zaludnionej tyleż swojskimi, co dziwacznymi, osobliwie zabawnymi postaciami, jakich pozazdrościłby Fellini z Amarcordu, a zarazem mówiącej o sprawach ważnych, najważniejszych, ostatecznych…
Powracając na swój rodzinny, ukochany luterski Śląsk Cieszyński, Pilch brawurowo opowiada o mieszkańcach Sigły, przenosząc czytelników w tuż postalinowskie czasy lat pięćdziesiątych. Z charakterystyczną ironią, przemieszaną z pilchowym humorem, snuje zwykłe-niezwykłe historie mieszkańców Sigły, a zewsząd słychać, ten co zawsze, głęboki i majestatyczny oddech kosmosu nad dachem.
Nagroda Odry dla Jerzego Pilcha
8 kwietnia 2014 roku
Miesięcznik Odra
