Od 11 kwietnia w CSW Znaki Czasu w Toruniu w ramach aneksu do wystawy Arena będzie można oglądać część pierwszą projektu Milczenie Marcela Duchampa jest przecenione. Zostanie zaprezentowana praca Łukasza Surowca pt. Poczekalnia.
Projekt Milczenie Marcela Duchampa jest przecenione stanowi aneks do wystawy Arena badającej różnorodność sposobów artystycznego i kulturowego zaangażowania na szeroko rozumianej społecznej i politycznej płaszczyźnie.
Jego kształt i charakter podyktowany został tematem wystawy, dla której punktem wyjścia jest artystyczna postawa Josepha Beuysa, a w szczelności działania twórcy, które podejmują refleksję dotyczącą społecznej roli artysty i sztuki oraz budowaniu nowych relacji w kreowaniu i modernizowaniu społecznych więzi. Tytuł projektu został zaczerpnięty od akcja Beuysa przeprowadzonej w 1964 roku, podczas której artysta podjął dialog z dokonaniami Marcela Duchampa, krytykując jego wycofanie się z działalności artystycznej. To upomnienie się o obecność, uczestnictwo i odpowiedzialność, okupione jest wiarą w kreatywną siłę każdej jednostki, tłumioną jedynie przez standaryzację zachowań i sztywne ograniczenia społeczne, polityczne, kulturowe.
Propozycja aneksu zakłada czteroczęściową narrację, zbudowaną z indywidualnych prezentacji, gdzie wariant obecność i zaangażowania sprowadza się do wyrażeń: wykluczenie, diagnoza, manipulacja, radykalizm, anarchizm, relacja, przetrwanie. Ten niekoniecznie linearny ciąg w swojej konsekwencji stanowi formę negocjacji i konfrontacji ale także powinności wobec codziennej rzeczywistość, której najwartościowszy kształt wypełniają wzajemne relacje.
Cześć 1, Łukasz Surowiec – Poczekalnia
Zawieszenie zasad umowy społecznej jest działaniem nieprzewidywalnym. Zawieszenie zasad umowy społecznej w celu umożliwienia dyskusji pozostaje aktem mającym coś z pogranicza perwersji. Dla Łukasza Surowca ingerencja w rzeczywistość to jedyna metoda aby badać i obnażyć mechanizmy społeczne. Przykładem takiego działania jest Poczekalnia – przestrzeń, jaką artysta zorganizował w czasie wystawy Dziady, mającej miejsce w Galerii Bunkier Sztuki w Krakowie (2013). Dostępna przez 24 godziny na dobę i otwarta dla każdego, miała pełnić rolę poczekalni – pomieszczenia przeznaczonego dla osób zwyczajnie czekających na coś. Każdy na coś czeka i wyczekuje. Każdy ma pragnienia, ma coś do zakomunikowania. Wyczekiwaniu nierzadko towarzyszy nawiązywanie relacji, rozmowa, dzielenie się doświadczeniami, rozmyślanie, podniecenie.
Poczekalnia miała to umożliwić, wychodząc z założenia, że w jej obrębie wszelkie umowy społeczne zostają zawieszone. Jej charakter miał mieć formę performatywnego rozszerzenia wystawy poruszającej kwestie osób wykluczonych i bezdomnych. Miał to być eksperyment, mający na celu sprawdzenie, na ile sztuka ingerująca w rzeczywistość społeczną może być skuteczna. W konsekwencji, poniżej poziomu sal wystawienniczych, w piwnicach instytucji publicznej, powstała poczekalnia, którą zdominowały osoby bezdomne. Przez niespełna miesiąc stała się ona domem, jadłodajnią, sypialnią, ale również miejscem, gdzie każdy mógł przyjść i porozmawiać z jej tymczasowymi mieszkańcami. Prozaiczny gest wspólnego wyczekiwania i przebywania stał się przyczyną refleksji dotyczącej struktur społecznych, problemów wykluczenia i obecności w społeczeństwie, a także w sposób nieoczekiwany zaczynem do konkretnych działań i marzeń. Całe zdarzenie zostało zarejestrowane w formie dokumentu filmowego, stanowiącego kolaż obrazów prezentujących to wszystko, co wydarzyło się w tym czasie w Poczekalni.
Milczenie Marcela Duchampa jest przecenione: Łukasz Surowiec – Poczekalnia
Wernisaż: 11 kwietnia 2014 roku, godz. 19.00
Wystawa potrwa do 11 maja 2014 roku
CSW Znaki Czasu w Toruniu