9 czerwca ukaże się 15 numer Kwartalnika Herito poświęcony narodom i stereotypom.
Stereotypy kształtują nasze wyobrażenia o innych narodach i o tym, jak my, Polacy, postrzegamy samych siebie. Ich korzenie tkwią w historii, kulturze i zbiorowej pamięci Europejczyków i skutkują nietolerancją oraz uprzedzeniami. W najnowszym Herito Ziemowit Szczerek, Shlomo Avineri i Mirosław Bałka oraz inni znakomici autorzy dodają swój głos w dyskusji o sile stereotypów i oddziaływaniu na narody.
Powszechne wyobrażenie o dzikiej Rumunii, wiecznie pijanych angielskich turystach, wyniosłych Francuzach czy pedantycznych Niemcach bierze się z łatwości, z jaką szufladkujemy inne nacje, posługując się krzywdzącymi kliszami. Stereotypizacja wyręcza z myślenia o tym, jak naprawdę wygląda świat i sprowadza go do krzywdzących uproszczeń. A historia uczy, że relacje międzynarodowe w dużej mierze zależą od naszych wyobrażeń o innych. Nawet jeśli żywione przez nas przekonania nie znajdują potwierdzenia w rzeczywistości, stereotypów wyzbywamy się z wielkim trudem. I nie chodzi wyłącznie o dowcipy o naszych sąsiadach.
Nowa sytuacja polityczna, jaka kreuje się w Europie, może być najskuteczniejszym sposobem zmiany myślenia. W ciągu ostatnich miesięcy oczy całego kontynentu skupiły się na Ukrainie, tym samym opinia publiczna miała okazję zweryfikować obiegowe poglądy na temat obywateli tego kraju. Na kartach 15 numeru Herito stosunek Polski do dzikiego Wschodu rozlicza Ziemowit Szczerek, tegoroczny laureat Paszportu Polityki, w artykule Nieznośnie wschodnia Polska. Ukraiński punkt widzenia przedstawia z kolei Mykoła Riabczuk – pisarz i publicysta z Instytutu Badań Politycznych i Etnonarodowych w Kijowie, autor książek poświęconych przemianom w postkomunistycznej Europie Wschodniej.
Narodowe stereotypy wykraczają oczywiście poza politykę, przenikając również do kultury i sztuki. Filmoznawca Tadeusz Lubelski opisuje w Herito portret Polski, historii kraju i jego obywateli w najnowszej rodzimej kinematografii. Artykuł Polak i Polka w naszym kinie najnowszym to analiza filmów Andrzeja Wajdy, Wojciecha Smarzowskiego, Xaverego Żuławskiego, Pawła Pawlikowskiego, a także innych reżyserów, których twórczość zwalcza, a czasem, niestety, umacnia narodowe stereotypy.
15 numer Herito przynosi również wciągającą rozmowę z jednym z najpopularniejszych polskich artystów, Mirosławem Bałką, oraz z Kasią Redzisz – kuratorką w londyńskiej galerii Tate Modern. Z kolei Wojciech Szymański przedstawił artystyczne inicjatywy Joanny Rajkowskiej – artystki twórczo ingerującej w miejską przestrzeń.
Dwujęzyczny, polsko-angielski kwartalnik Herito, wydawany jest od 2010 roku przez Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie. Zapraszani do współpracy autorzy to polscy i zagraniczni specjaliści związani z tematyką aktualnego numeru. Pismo skupia się na tematyce kultury, sztuki, nauk społecznych oraz dziedzictwa kulturowego. Tworzy unikalną przestrzeń do dyskusji na temat Europy Środkowo-Wschodniej. Zabiera wyraźny głos w kwestii tożsamości, współczesności i przyszłości krajów środkowoeuropejskich.
Herito jest dostępne również w wersji cyfrowej na systemy iOS i Android do pobrania z App Store i Google Play w jednej z dwóch wersji językowych – polskiej lub angielskiej.
Spis treści:
- Shlomo Avineri: Mare Nostrum – metafora i rzeczywistość
- Maciej Czerwiński: Stereotyp – w pułapce poznania
- Mykoła Riabczuk: Czternaste najgorsze miejsce
- Ziemowit Szczerek: Nieznośnie wschodnia Polska
- Tadeusz Lubelski: Polak i Polka w naszym kinie najnowszym
- Piotr Majewski: Czciciele kamieni. Projekt Skopje 2014
- Łukasz Trzciński, Magdalena Petryna: Nowa Europa
- Sztuka pertraktuje z miejscem – Mirosław Bałka i Kasia Redzisz w rozmowie z Moniką Rydiger i Natalią Żak
- Kolonia, muzeum, Zumthor – Stefan Kraus, dyrektor Kolumby, w rozmowie z Żanną Komar
- Wojciech Szymański, Joanna Rajkowska: widoczna i nie-widzialna
- Edyta Gajewska: Powrót Gierymusów
- Wojciech Wilczyk: Nadodrzańskie krajobrazy nieznane
- Beata K. Nykiel: Koń i genetyka, czyli Europa Środka w lewadzie
- Maciej Czerwiński, Łukasz Galusek, Peter Michalík: Warte, ciekawe, do przemyślenia
- Emil Brix: Inne znaczenie 1989 roku
Herito, nr 15: Narody i stereotypy
Premiera: 9 czerwca 2014 roku