Od 28 czerwca w Muzeum Sztuki Współczesnej w Szczecinie będzie można oglądać wystawę zbiorową pt. Proximity. Thai Contemporary Art / Bliskość. Współczesna sztuka tajska.
Jedną z najbardziej istotnych i fundamentalnych decyzji stojących przed kuratorami wystawy było określenie charakteru ekspozycji i zakresu jej oddziaływania na przeciętnego widza. Wobec kontrastu kulturowego Polski i Tajlandii szczególnie silną wydawała się pokusa zorganizowania pokazu nasyconego elementami o funkcji poznawczej. Oznaczałoby to jednak mniejsze lub większe epatowanie egzotyką, co nie wydaje się trudne wobec zestawienia dorobku kulturalnego dwóch tak odmiennych krajów. Różnice klimatyczne, demograficzne, historyczne i religijne powodują niemal automatyczne powstawanie widowiskowych zestawień opartych na najprostszych przeciwstawnych wartościach, sprowadzających się w zasadzie do antonimu nasze – wasze. Celowe wydawało się zatem wybranie problematyki dość szczegółowej i oryginalnej, reprezentowanej przez dzieła, które wskazane zagadnienia opisują lub dokumentują w sposób możliwie szeroki i uniwersalny. Innymi słowy szukaliśmy raczej prac o otwartej strukturze interpretacyjnej, nie przesądzających o charakterze danego zjawiska, uciekających od taniego moralizowania czy banalnych konkluzji.
Oba społeczeństwa w ciągu ostatnich 20 lat w mniejszym lub większym stopniu zachłysnęły się konsumpcyjnym stylem życia charakterystycznym dla wczesnego okresu dzikiego kapitalizmu. W konsekwencji pojawia się fundamentalne pytania o granicę poświęcenia, jaką gotowi jesteśmy przekroczyć w drodze do finansowego sukcesu, oraz o ostateczną cenę luksusu i dobrobytu. Problem ten oczywiście dotyczy także krajów wysoko rozwiniętych, ale w społeczeństwach doświadczonych przez historię wydaje się być szczególnie wart analizowania. Oprócz pytań o charakter agresywnego konsumpcjonizmu artyści rozważają kwestie zderzenia patriarchalnej i opartej na tradycji kultury państw azjatyckich z wyzwaniami nowoczesnego agresywnego kapitalizmu, a także konfrontują bezmyślną i bezrefleksyjną postawę typu mieć z jakże bliską buddyzmowi praktyką bycia.
Przeglądając się aktualnej sztuce tajskiej, od dawna obecnej w obiegu i coraz mocniej zaznaczającej swą pozycję, uderza jedna z najbardziej oczywistych prawidłowości – wielu z artystów używa dla wypowiadania dalekowschodnich religijnych i filozoficznych treści uniwersalnej stylistyki opartej na zdobyczach formalizmu. Zaciera się zatem oczywisty podział na sztukę orientalną i europejską, co dla kuratora może być znakomitą okazją do zbudowania zaskakującej ekspozycji, która wciąga widza w pułapkę i zmusza do czujności przy klasyfikowaniu pochodzenia prezentowanych dzieł.
Podsumowując, różnorodność formalna i stylistyczna nie może być dla opisywanej wystawy wartością samą w sobie, propozycje ram tematycznych nie są obszarami konfrontacji; są raczej próbą zestawienia odmiennych sposobów obrazowania. Dotyczą one częstokroć tego samego komunikatu, choć realizują poruszane wątki w diametralnie różny sposób. Współistnienie w jednej przestrzeni wystawowej dokonań artystów działających za pomocą rozmaitych mediów, zawierających zróżnicowane przesłanie staje się szansą na zbudowanie poruszającej emocjonalnie i interesującej formalnie ekspozycji.
Bartłomiej Otocki
Artyści: Viriya Chopanyavisut, Pan Pan Narkprasert, Arnont Nongyao,Taiki Sakpisit, Preechaya Siripanich, Tul Suwannakit, Pathompol Tesprateep, Kawita Vatanajyankur, Ukrit Sanguanhai
Kuratorzy: Pichaya Aime Suphavanij, Bartłomiej Otocki
Autor idei, producent: Rafał Roguszka (13 Muz)
Współproducent: Magdalena Lewoc (Muzeum Narodowe w Szczecinie)
Organizatorzy: 13 Muz, Muzeum Narodowe w Szczecinie, Bangkok Art and Culture Center
Proximity. Thai Contemporary Art / Bliskość. Współczesna sztuka tajska
W ramach 10. Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Wizualnej inSPIRACJE 2014 Xtreme
Wernisaż: 28 czerwca 2014 roku, godz. 18.13
Wystawę można oglądać do 7 września 2014 roku
Muzeum Sztuki Współczesnej
Muzeum Narodowe w Szczecinie