Czym jest europejska tożsamość, jak postrzegamy Stary Kontynent i czy ten obraz jest dalej aktualny – te pytania to punkt wyjścia wystawy Maciej Bączyka, który we wrześniu w Galerii Awangarda BWA Wrocław zaprezentuje swój najnowszy projekt Europa™.
Dotychczasowe projekty wrocławskiego artysty Macieja Bączyka dotyczyły albo sfery dźwięku (Robotobibok, Małe Instrumenty), albo tekstu kultury (książka Niewidzialna mapa miasta, która opisuje miasto z punktu widzenia osób niewidzących, stworzona we współpracy z fotografem Karolem Krukowskim). Przed dwoma laty wspierany przez środki uzyskane w ministerialnym konkursie artysta wyruszył w podróż szlakiem ikonicznych scenerii europejskich, historycznych budowli, symbolicznych i geograficznych granic.
Na karcie pamięci swojej cyfrowej kamery Maciej Bączyk notował obecny wygląd dawnych pól bitewnych, takich jak Verdun czy Austerlitz, krajobraz europejskiego interioru pełnego monstrualnych, widocznych z kosmosu monokulturowych upraw, komunikacyjnych hubów lotniczych i przeładunkowych portów dalekomorskich. Przez przełęcz Godarda przekroczył Alpy, by dotrzeć do miejsca, z którego Europa patrzy na Afrykę. Wyposażony w lektury, historyczną wiedzę i satelitarną nawigację porównywał mapę z terytorium, próbując stworzyć na własny użytek jego aktualny wizerunek.
Na wystawie Europa™ w galerii Awangarda BWA Wrocław zaprezentowane zostaną zapętlone ujęcia powstałe podczas kilkutygodniowej podróży, jakże odmiennej od podróży dawnych artystów. Ich pozorny bezruch zderzony będzie z błyskawicznym montażem towarzyszącej obrazom dokumentacji zgromadzonej w trasie. Ze świadomością przygodności i brawury nasuwających się skojarzeń Bączyk patrzy na przemierzaną przestrzeń przez kliszę obrazów znanych z książek, płyt, gazet, wreszcie z sieci. Poddaje się wszechwiedzy przypadkowych koincydencji, z których wyłania się palimpsest europejskiego krajobrazu i jego aktualnych problemów.
Tam gdzie neguje się godność dystansów, Ziemia kurczy się wraz z jej lokalnymi ekstazami, znikając niemal całkowicie, aż z jej królewskiej rozpiętości nie pozostaje nic poza oklepanym logiem.
(Peter Sloterdijk, Kryształowy pałac)
To zdanie jednego z najbardziej kontrowersyjnych niemieckich współczesnych filozofów może posłużyć za motto wystawy Macieja Bączyka. Zdanie tym bardziej adekwatne, że wystawa, o mówiącym tytule Europa™, dotyczy ekonomicznego uproszczenia, któremu w rzeczywistości pokryzysowej podlega idea europejska. Zdeterminowana przez depresyjne wskaźniki rynków finansowych coraz silniej wydaje się ograniczać do synonimu nierentownego interesu, podczas gdy jej początki mogły jeszcze dotykać szczytów ideologicznego wsparcia, na którym polegał Stary Kontynent: eurocentrycznych globusach, historii zwycięstw, kulturowej odrębności narodowych państw ufundowanych w paradygmacie nowoczesności, modernistycznej architekturze i wreszcie wspólnej walucie napędzającej gospodarkę. Czym okazują się one dzisiaj w obliczu pogłębiających się procesów globalizacyjnych, próbuje sprawdzać Bączyk, przemierzając kontynent samochodem wymienionym na nowszy specjalnie na tę okazję. Pędząc po autostradach, z których niektóre, im bliżej polskiej granicy, pamiętają jeszcze program interwencyjnych robót i inwestycji hitlerowskiej przedwojennej gospodarki, rozgląda się w poszukiwaniu obrazów wytyczających krańcowe momenty europejskiej odrębności.
Anna Mituś, kuratorka
Maciej Bączyk – urodzony w Godzieszach Wielkich w 1977 roku, mieszka i pracuje we Wrocławiu. Ukończył Kulturoznawstwo na Uniwersytecie Wrocławskim. Zajmuje się dźwiękiem i obrazem, zarówno w praktyce, jak i w teorii. Nagrywał płyty i koncertował z zespołami: AGD, Robotobibok, Małe Instrumenty. Aktualnie rozwija formułę solo + magnetofon pod szyldem _N_A__G___R____A_____. W 2006 roku wystawą Niewidzialna mapa Wrocławia debiutował w galerii Awangarda BWA Wrocław. Efektem projektu była publikacja przewodnika po Wrocławiu w całości opartego na refleksji i wiedzy niewidomych mieszkańców. W następnych latach rozwija działania i projekty w obszarze wielu mediów i na ich przecięciu: malarstwo, film eksperymentalny, instalacja, sound art. W pracy teoretycznej tropi dźwięk zawarty w obrazie i obraz ukryty w falach i strukturach dźwiękowych.
Maciej Bączyk | Europa™
Wernisaż: 11 września 2014 roku, godz. 19.00
Od 11 do 28 września 2014 roku
Galeria Awangarda BWA Wrocław