Od 12 września w Muzeum Etnograficznym w Krakowie będzie można oglądać długo oczekiwaną wystawę pt. Spotkanie. Drzeworyty ludowe z kolekcji Józefa Gwalberta Pawlikowskiego zachowanej we Lwowie.
Sto czterdzieści jeden drzeworytów, zgromadzonych w pierwszej połowie XIX wieku, obecnie znajduje się w Narodowej Naukowej Bibliotece Ukrainy im. Stefanyka we Lwowie, przechowującej zbiory Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. Odbitki te nigdy nie były eksponowane, ani w całości publikowane, zaś od lat czterdziestych XX wieku dostęp do nich nie był możliwy. W rezultacie jeden z największych i najstarszych zbiorów ludowej grafiki jest dziś niemal nieznany.
Kolekcja powstała w pierwszych dekadach XIX wieku, w okresie, kiedy działali jeszcze ostatni drzeworytnicy wykonujący swe usługi dla ludności wiejskiej. W tym czasie ich wyroby zaczęły być stopniowo wypierane przez cieszące się coraz większą popularnością malarstwo na szkle, a wkrótce przez obrazy masowo wykonywane w nowych technikach graficznych (litografie, chromolitografie). Kolekcja Pawlikowskiego została zebrana w ostatnim okresie funkcjonowania zjawiska.
Wystawa pozwali wkroczyć w krąg symboliki i estetyki charakterystycznej dla dawnej sztuki ludowej, która po dziś dzień inspiruje i fascynuje. Osobno rozwinięty zostanie wątek dziewiętnastowiecznego kolekcjonerstwa oraz prekursorskich na owe czasy koncepcji zbieracza. Zwiedzający podążą śladami osób, które tworzyły kolekcję Pawlikowskiego, docierając zarówno do popularnych wówczas miejsc kultu, jak i do samego warsztatu drzeworytnika. W tej części wystawy zaprezentowane zostaną obrazy, rzeźby, klocki drzeworytnicze oraz drzeworyty z kolekcji Muzeum Etnograficznego w Krakowie. Osobno archiwalia i dokumenty ze zbiorów lwowskich ukażą motywacje kolekcjonera i jego współpracowników, wskażą również na metody ich pracy. Wystawie towarzyszyć będzie obszerna publikacja.
Kuratorzy wystawy: Grzegorz Graff, Grażyna Mosio, Beata Skoczeń-Marchewka
Koncepcja plastyczna wystawy oraz projekt graficzny książki: dr Piotr Michura
Projekt zrealizowano we współpracy z Lwowską Narodową Naukową Biblioteką Ukrainy im. Wasyla Stefanyka.
Drogą prowadzącą do wystawy Spotkanie. Drzeworyty ludowe z kolekcji Józefa Gwalberta Pawlikowskiego zachowanej we Lwowie jest kilkuletnia praca zespołu Muzeum Etnograficznego w Krakowie nad projektem Wirtualne Muzeum Drzeworytów Ludowych (WMDL). W 2012 roku we Lwowskiej Narodowej Bibliotece Ukrainy im. Wasyla Stefanyka zespół odnalazł spuściznę po Józefie Gwalbercie Pawlikowskim, bibliofilu i kolekcjonerze.
WMDL to projekt Muzeum Etnograficznego w Krakowie, prowadzony od 2011 roku, którego celem jest dokumentacja i udostępnienie wiedzy o polskim drzeworytnictwie ludowym. Powstał w odpowiedzi na potrzebę uzupełniania, upowszechniania i zachowania wiedzy o obiektach rozproszonych i dotąd mało poznanych. Dzięki prowadzonym badaniom docieramy do często nieznanych dotąd zabytków – zgromadzonych w zbiorach publicznych, kościelnych i prywatnych. Baza danych, oprócz informacji na temat konkretnych obiektów, zapewnia bogaty materiał ilustracyjny oraz interaktywną mapę, pozwalającą uchwycić skalę zjawiska. Informacje o nich wraz z materiałem ilustracyjnym udostępniamy w bazie danych, rejestrującej już ponad 1000 drzeworytów.
Projekt WMDL realizowany jest przez zespół w składzie: Grzegorz Graff, Anna Grochal, Justyna Masłowiec, Grażyna Mosio, Beata Skoczeń-Marchewka, Marcin Wąsik, Anna Woźny. Za oprawę plastyczną odpowiedzialny jest dr Piotr Michura (ASP w Krakowie).
Spotkanie. Drzeworyty ludowe z kolekcji Józefa Gwalberta Pawlikowskiego zachowanej we Lwowie
Wernisaż: 11 września 2014 roku, godz. 18.00
Wystawa potrwa do 30 listopada 2014 roku
Muzeum Etnograficzne
Ratusz, pl. Wolnica 1
Kraków