26 września w Teatrze WARSawy odbędzie się premiera spektaklu w reżyserii Adama Sajnuka, Ofiara.
W spektaklu na podstawie powieści Saula Bellowa Ofiara, wyreżyserowanym przez Adama Sajnuka w Teatrze Warsawy, przypowieść nie jest przywołana bezpośrednio, ale problem winy i odpowiedzialności jest głównym tematem. Bellow, a za nim Sajnuk, przedstawia historię dwóch mężczyzn, Żyda i antysemity, których łączy szczególna relacja oparta na poczuciu winy i manipulacji. Powieść Bellowa była odpowiedzią pisarza na tragedię Holokaustu, ale nie odnosi się do tej kwestii w sposób bezpośredni.
Aktualność tego spektaklu nie polega tylko na ukazaniu nam, jakie mechanizmy uruchamiają spiralę przemocy, w której ofiarę trudno odróżnić od prześladowcy, ale przede wszystkim uświadamiają, jak w okresach kryzysu i zagubienia, stare stereotypy myślowe i irracjonalne impulsy powracają ze zdwojoną siłą. Wychodząc z teatru, każdy będzie musiał sobie sam odpowiedzieć na pytanie, kto tu jest tytułową ofiarą i czy niedbale rzucona pestka może zabić, ale przede wszystkim na ile jego życiem kierują irracjonalne i podświadome impulsy rodem ze średniowiecza.
Jest to tekst o zrzucaniu odpowiedzialności za swoje życie, za przeszłe czyny, za swoje porażki. Niebywała równowaga sił między Żydem, który tkwi w jakiejś permanentnej paranoi, tworzy teorie spiskowe na temat wszechobecnego antysemityzmu a gojem, który de facto jest tym antysemitą.
W tym spektaklu zarówno Żyd, jak i antysemita oskarżają się wzajemnie o zmarnowanie sobie życia, o zaległe winy z przeszłości, za które pokutują teraz i ukierunkowały ich światy. To jest w pewnym sensie pójście na łatwiznę. Ktoś zrobił mi kiedyś krzywdę, kto uruchomił jakąś lawinę, a tak naprawdę winni są obaj za swoje własne porażki – mówi Adam Sajnuk, autor scenariusza, reżyser i odtwórca roli Allbeego.
Spektakl Ofiara
Premiera: 26 września 2014 roku
Teatr WARSawy
Warszawa