Od 21 listopada w Galerii ASP w Katowicach Rondo Sztuki i Galerii BWA będzie można oglądać wystawę pt. Kowalnia (1985–2014) – pierwszą obszerną prezentację prac absolwentów pracowni prowadzonej w warszawskiej ASP przez Profesora Grzegorz Kowalskiego na terenie Katowic.
Wystawa odbywa się równocześnie w Galerii BWA gdzie prezentowane są prace studenckie i dyplomowe dawnych studentów pracowni, oraz w Rondzie Sztuki gdzie obejrzeć można filmy wideo absolwentów pracowni.
W Galerii BWA wystawione są prace z lat 90., głównie fotografie i nieliczne zachowane obiekty oraz dokumentacja prac dyplomowych ówczesnych studentów Wydziału Rzeźby. Wśród nich znajduje się model do Piramidy Zwierząt i wczesne fotografie Katarzyny Kozyry, fotografie Katarzyny Górnej i film Artura Żmijewskiego Oko za oko. Pierwsza filmowa wersja zadania Obszar Wspólny – Obszar Własny z roku 1992/3 pokazana jest ze współcześnie pisanym komentarzem Artura Żmijewskiego. Jeden z pierwszych filmów dyplomowych (1995) pokazany jest w wersji autorskiego wystąpienia Jędrzeja Niestroja na dworcowym peronie. Reprezentowane są prace studentek i studentów z końca lat 90. zainteresowanych problematyką ciała m.in. fotografie Moniki Zielińskiej (Mamzety), Jakuba Wesołowskiego i Anny Senkary. Ilustracją odchodzenia artystów od tradycyjnej rzeźby w stronę użycia innych mediów są dwie prace Łukasza Koseli: klasyczne studium aktu wykonane w pracowni prof Jana Kucza zestawione ze studium człowieka we wnętrzu w formie obiektu wideo. Na monitorach prezentowane są zestawy odpowiedzi studenckich na zadania wykonywane w pracowni. Są to prace wideo będące często indywidualnymi wypowiedziami artystycznymi m.in. prezentowany jest Tanagram Anny Molskiej (2006). Drugim poza Obszarem Wspólnym – Obszarem Własnym zadaniem wykonywanym kolektywnie jest zadanie poświęcone następstwom w formie krótkich sekwencji filmowych pt. Next.
Kolejne realizacje tego zadania z lat 2007–2014 pokazane są na jednym z monitorów. Prace z lat 90. zestawione zostały z pracami dyplomowymi generacji studentów którzy uzyskiwali dyplomy po roku 2010 m.in. Alicji Raczkowskiej, Ewy Śmigielskiej i Ady Biedki. Od roku 2010 pracownia Grzegorza Kowalskiego jako Pracownia Przestrzeni Audiowizualnej funkcjonuje na Wydziale Sztuki Mediów.
W Galerii Rondo Sztuki znalazło się kilka studenckich i dyplomowych filmów wideo: Moja Krew Jakuba Wesołowskiego (2006), Anny Senkary Szlachcic (2011), dyplom Kacpra Nurzyńskiego Wibracja trzynastki (2012) oraz Forcing Function Adama Janischa (2013). Prace te stanowią kontekst dla pozostałych filmów będących samodzielnymi realizacjami absolwentów Kowalni. Grupę filmów stawiających pytania społeczne i polityczne reprezentują: Oni Artura Żmijewskiego (2006), Run free Piotra Wysockiego i Dominika Jałowińskiego (2011) oraz Sportowe Mury Tomasa Rafy (2012). Obserwacje indywidualnych ludzi, ich losów i postaw życiowych poświęcone są filmy Anny Senkary, Nurzyńskiego i trailer nieukończonego filmu Katarzyny Kozyry Szukając Jezusa (2014). Autoobserwacją jest film Cezarego Koczwarskiego Jestem artystą (2013).
Osobną grupę stanowią utwory będące fantazjami filmowymi autorów przedstawianymi w formie semi-dokumentarnej. Najstarszym jest film Jacka Malinowskiego Pół kobiety (2006) następnie film pary autorek Julii i Mai Bui Ngoc Lucid dream (2009), oraz dyplomowy film fabularny według autorskiego scenariusza Adama Janischa Forcing Function (2013).
Fragment tekstu Maryli Sitkowskiej:
Osiągnięciem stawianym przez Grzegorza Kowalskiego na równi z własną pracą twórczą jest wypracowanie indywidualnej metody pedagogicznej nazywanej przezeń dydaktyką partnerską. Jej zasady kształtował stopniowo od wczesnych lat pracy pedagogicznej, kiedy u boku prof. Jarnuszkiewicza wprowadzał do programu pracowni nowe praktyki artystyczne, oparte na współdziałaniu i poszukiwaniu pozawerbalnego języka porozumienia. W latach 1980-1985, spędzonych na Wydziale Wzornictwa Przemysłowego, stworzył zręby i przeprowadził pierwsze realizacje swego autorskiego programu dydaktycznego Obszar wspólny. Obszar własny, który kontynuuje też na Wydziale Rzeźby. W ostatnich latach wprowadził nowe cykliczne zadanie – Next/Następny, którego czasowość i sekwencyjność odpowiada specyfice Pracowni Przestrzeni Audiowizualnej.
W trakcie opisanych ćwiczeń, już w początkach lat 90. ukształtowała się grupa wychowanków Pracowni Kowalskiego, określana przez krytykę jako Kowalnia, której dokonania odcisnęły się na obrazie sztuki polskiej ostatnich lat, wiele wnosząc do osiągnięć tzw. sztuki krytycznej. Do absolwentów Pracowni Kowalskiego należą tacy szeroko dziś znani artyści, jak: Paweł Althamer, Katarzyna Kozyra, Jacek Markiewicz (dyplomy 1993), Katarzyna Górna, Jędrzej Niestrój (dyplomy 1994), Mariusz Maciejewski, Artur Żmijewski (dyplomy 1995), Monika Zielińska Mamzeta (dyplom 1996), Anna Konik, Anna Niesterowicz (dyplomy 2000), Czesław Kałużny, Andrzej Kokosza (dyplomy 2003), Ewa Łuczak (dyplom 2006), Cezary Koczwarski, Anna Molska, Piotr Wysocki (dyplomy 2008).
Kurator: Ewa Śmigielska
Współpraca: Ada Biedka
Konsultacja projektu: Grzegorz Kowalski
Kowalnia (1985–2014)
Wernisaż: 21 listopada 2014 roku, godz. 18.00 (Rondo Sztuki) i 19.00 (BWA)
Wystawę będzie można oglądać do 9 stycznia 2015 roku
Galeria ASP w Katowicach Rondo Sztuki
Galeria Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach
