7 kwietnia podczas Misteria Paschalia 2015 wystąpią Ottavio Dantone i Accademia Bizantina z Handlowskim Oratorium.
Handlowskie oratorium powstało jako odpowiedź na rynkową potrzebę. Osiadłszy w Anglii, kompozytor przez ponad dwadzieścia sezonów nie tylko rzucał na pożarcie publiczności kolejne opery (oczywiście w stylu włoskim, powszechnie obowiązującym), ale kierował też teatralnym biznesem, między dwiema nienawidzącymi się primadonnami, w zażartej walce z rywalami, wśród kaprysów płaconych krociowo najsłynniejszych śpiewaków. Przedsiębiorstwa tego typu obarczone były niejakim ryzykiem, a skutek był taki, że splajtował i Handel, i jego konkurencja. Wówczas w końcu zdecydował się sięgnąć po środek, który już wcześniej przyniósł mu powodzenie – zamiast włoskiej opery zaczął przedstawiać w Londynie angielskie oratoria.
Oratorium oznacza religijną (z drobnymi wyjątkami) historię, o którą w zasadzie nikt nie miał pretensji, brak kosztownej dekoracji (bo choć wykonywane w teatrze, były dziełami estradowymi, nie scenicznymi) i przede wszystkim tańszych, często brytyjskich śpiewaków, zamiast finansowego wyścigu o względy Senesina czy Farinellego (który zresztą u Handla nie zaśpiewał). To jednak, co pozostało niezmienne, to rzecz najcenniejsza – geniusz, który w nowej formie, nieskrępowany operowymi regułami, mógł na nowo rozkwitnąć. Po pierwsze – niespotykaną mocą mogły zabrzmieć chóry: w operze praktycznie nieobecne, w oratorium niekiedy stają się protagonistą. Po drugie – opera śpiewana była z pamięci, a oratorium z nut, co oznacza, że muzyka tych drugich mogła być znacznie bardziej skomplikowana.
Skutek: Handel, autor kilkudziesięciu oper, gdy w latach 1739–41 definitywnie zwrócił się ku oratoriom , nigdy już do opery nie wrócił. Powstawać natomiast zaczęły, jedno po drugim, arcydzieła cieszące się często większym powodzeniem, niż opery: od Athalii, przez Saula, Izrael w Egipcie, oczywiście Mesjasza, Samsona, Herculesa, Solomona, po Theodorę i – jako ostatnie – Jephthę. Po sezonie 1752 r., kiedy jako nowość pokazał owo oratorium (obok wznowień kilku innych tytułów), kompozytor wpłacił do banku okrągłą sumę 2290 funtów.
Misteria Paschalia 2015
7 kwietnia 2015 roku
Krakowskie Biuro Festiwalowe
