W Centrum Kultury Jidysz odbędzie się debata na temat miejskich narracji kobiecych, którą poprowadzi literaturoznawczyni i tłumaczka Karolina Szymaniak (CKJ, ŻIH). Wśród zaproszonych gości znajdą się: Beata Chomątowska (Stacja Muranów, Polin), Natalia Judzińska (UW, PAN), Małgorzata Büthner-Zawadzka (autorka książki Warszawa w oczach pisarek. Obraz i doświadczenie miasta w polskiej prozie kobiecej 1864–1939) oraz Łukasz Prokop (Stacja Muranów).
Muranów od jakiegoś czasu intensywnie odzyskuje zatarte przez lata wojenne i powojenne narracje. Działa tu coraz więcej organizacji prowadzących projekty, informujących o mikro- i makrohistorii miejsca, zaznaczających ślady przeszłości m.in. we współczesnej formie street artu. Osiedle stało się też bohaterem książek oraz przestrzenią, w którą wpisywane są dawne legendy miejskie oraz nowoczesna wyobraźnia popkulturowa.
Ważną linia wszystkich tych działań są projekty herstoryczne – takie, które przywracają pamięć o postaciach kobiet. Bezpośrednią inspiracją dla spotkania jest natomiast wydana niedawno przez Fundację Przestrzeń Kobiet Przewodniczka po Polsce emancypantek, w której znajdują się dwa kobiece szlaki warszawskie, jeden z nich prowadzący śladem kobiet Muranowa.
Debata będzie okazją, by zastanowić się nad tym, jaki jest dziś status żydowskiej historii mieszkanek miasta w kontekście jego przeszłości w ogóle oraz tego, w jaki sposób przywraca się dziś kobiece narracje żydowskie przestrzeni miejskiej. Czy praca z historiami Żydówek jako podwójnie, a niekiedy potrójnie wykluczonych przebiega inaczej? Na jakich odbywa się to zasadach i w jakich ramach? Jaką rolę odgrywa w takiej pracy Zagłada – nieunikniony punkt odniesienia. Jak (nie)obecność Żydówek w przestrzeni miejskiej ma się do wojen symbolicznych toczonych w przestrzeni Muranowa? Jakie są zalety, a jakie ograniczenia dotychczasowych projektów? Jakie projekty są nam potrzebne?
Te kwestie staną się również punktem wyjścia rozważań o sposobach obecności historii żydowskiej w kulturze polskiej – w jej dyskursach naukowych i popularnych, w projektach artystycznych i edukacyjnych. O niebezpieczeństwach i szansach związanych z próbami wpisania (przywrócenia?) żydowskich sygnatur w materię kultury polskiej. Oraz postawienia pytania, na ile projekty herstoryczne przetwarzają, niekiedy nieświadomie, narracje większościowe, na ile natomiast stanowią ich przełamanie i stwarzają szanse na nowe otwarcia.
„Była Żydówka, nie ma Żydówki”?
Debata o (nie)obecności Żydówek w narracjach i projektach miejskich
22 listopada 2015 roku, godz. 16.00
Centrum Kultury Jidysz w Warszawie