W Zamku Książ w Wałbrzychu od 9 lipca turyści mogą podziwiać obraz Alaryk w Rzymie Wilhelma von Lindenschmita. To jeden z największych w Polsce obrazów sztalugowych o tematyce historycznej, drugi na Dolnym Śląsku po Panoramie Racławickiej. Jest to pierwsza po II wojnie światowej prezentacja tego dzieła – możliwa dzięki przeprowadzonej w tym roku konserwacji.
8 lipca 2016 roku Muzeum Narodowe we Wrocławiu wspólnie z Zamkiem Książ świętowało 1. rocznicę otwarcia wystawy Metamorfozy Zamku Książ, niepozbawionego precedensu wydarzenia muzealnego w Polsce. Wspólnym wysiłkiem, niemałym nakładem kosztów i wielką determinacją obydwu partnerów udało się przywrócić do zabytkowych wnętrz dawnej rezydencji Hochbergów liczne obrazy będące pierwotnie własnością tej rodziny. Wystawę tę w ciągu ostatniego roku zobaczyło blisko ćwierć miliona osób, stała się swoistą wizytówką Muzeum Narodowego we Wrocławiu i wielką atrakcją Zamku Książ.
Kontynuując współpracę podjęto decyzję o konserwacji obrazu Alaryk w Rzymie. Wybór monumentalnego obrazu Lindenschmita jako kolejnego eksponatu z naszych zbiorów przeznaczonego do prezentacji w Zamku Książ było podyktowane zarówno jego niekwestionowanymi walorami artystycznymi, jak i szansą na jego pierwszą od kilkudziesięciu lat publiczną prezentację. Przechowywany przez dziesięciolecia w magazynach, nawinięty na wałek mocno uszkodzony obraz poddany został nie tylko profesjonalnej konserwacji, ale także znalazł swoje miejsce, w którym może być oglądany i podziwiany.
Alaryk w Rzymie Wilhelma von Lindenschmita przedstawia scenę związaną z okresem wielkiej wędrówki ludów:
„Jego tematem jest triumfalny pochód Alaryka (ok. 370–410), pierwszego wodza plemion germańskich, który zdobył Rzym. Naruszenie przez niego symbolicznej granicy nietykalności Wiecznego Miasta traktowano jako zapowiedź upadku starożytnego cesarstwa. Alaryk, na karym koniu, wymownym gestem wstrzymuje barbarzyńskie rabunki i eskortuje orszak chrześcijan odnoszących do bazyliki św. Piotra relikwiarze i precjoza liturgiczne. Wizja stworzona przez malarza ma przedstawiać transformację duchową, jaka odbywa się poprzez przeniesienie w przyszłość nowych idei religijnych, które okazały się silniejsze od tracących swą moc bogów kultury antycznej” – wyjaśnia Beata Lejman, kuratorka wystawy Metamorfozy Zamku Książ.
Twórcą obrazu jest Wilhelm von Lindenschmit (1829–1895), absolwent, a następnie profesor Akademii Sztuk Pięknych w Monachium, w której kształciło się wielu Polaków, m.in. Jan Matejko, Maksymilian i Aleksander Gierymscy oraz Wojciech Kossak (Kossak był uczniem Lindenschmita).
Powstałe w 1886 roku płótno komponowane było z rozmachem charakterystycznym dla dziewiętnastowiecznego historyzmu. W 1890 roku artysta przekazał je do zbiorów Górnołużyckiej Hali Pamięci (obecnie Dom Kultury) w Zgorzelcu, skąd w 1956 roku trafiło do zbiorów Muzeum Śląskiego we Wrocławiu (obecne Muzeum Narodowe we Wrocławiu). Z powodu wielkich rozmiarów nie mogło być prezentowane, dlatego kilkadziesiąt lat przeleżało w magazynie. Rok temu Piotr Oszczanowski, dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu podjął decyzję o konserwacji obrazu i następnie zaprezentowaniu go w Zamku Książ. Prace konserwatorskie trwały od 2 marca do 30 czerwca 2016 roku.
Metamorfozy Zamku Książ,
Alaryk w Rzymie, Wilhelm von Lindenschmit
Od 9 lipca 2016 roku
Zamek Książ w Wałbrzychu
