Projekt Niedokończony dom, przemieszczający się ludzie, ruchome granice/europeansonglines to opowieść o przyczynach, potrzebach i faktach związanych z migracją ludzi w Europie. Poetyckie poszukiwania europejskiej tożsamości stanowią punkt wyjścia do refleksji o stałości granic i źródłach kultury. Artyści z różnych dziedzin, współpracując ze sobą, przekraczają granice form sztuki, aby stworzyć opowieść o historii ludzkich wędrówek.
Stephan Stroux, reżyser i autor tej instalacji dramatycznej, zaprosił do współpracy znakomitych twórców z Polski i zagranicy – począwszy od jednej z najważniejszych współczesnych polskich pisarek Olgi Tokarczuk, przez znanego ze swoich obrazoburczych instalacji Zbigniewa Liberę, po promotorkę kultury żydowskiej w Polsce Bente Kahan, wybitnych niemieckich aktorów Barbarę Nüsse i Petera Franke, wyróżnioną Paszportem Polityki Julię Marcell, kończąc na poecie Matthiasie Göritz, kojarzonym m.in. ze spektaklem Transfer! w reżyserii Jana Klaty. Projekt zyskał wsparcie Instytutu Grotowskiego we Wrocławiu, Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016, Allianz Kulturstiftung oraz wielu znakomitych organizacji dyplomatycznych, takich jak Niemieckie Ministerstwo Spraw Zagranicznych oraz Niemieckiego Ministerstwa Kultury.
Multimedialne widowisko składa się z dwóch powiązanych ze sobą części, odbywających się we wnętrzu i na peronach Dworca Świebodzkiego. Część pierwsza odbywać będzie się codziennie, między 31 sierpnia a 10 września, w budynkach dworca. Widzowie będą mieli okazję uczestniczyć w wystawach, czytaniach, pokazach filmowych czy koncertach. Całość projektu skoncentrowana jest wokół multimedialnego spektaklu Don‘t be so sure that you are legal, który odbędzie się w dniach 31 sierpnia – 3 września na peronach Dworca Świebodzkiego. Obie części są komplementarne, lecz mogą być traktowane, jako odrębne całości. Ich wzajemne relacje są złożone i nie stawiają granic zarówno dla wyobraźni artystów, jak i widzów.
Wystawy
Widzowie będą mieli okazję uczestniczyć w kilku wystawach, które będą artystycznym komentarzem tego, co rozumiemy jako europejską tożsamość. On the run to unikatowy w skali światowej zbiór 64 karykatur autorstwa najbardziej znanych twórców gatunku z całej Europy, który stworzył Koos van Weringh. Kolekcję swoich rysunków zaprezentuje także Marek Raczkowski, który z właściwym sobie humorem obnaża ludzkie zachowania i reakcje na otaczającą rzeczywistość.
Koncerty
W ramach projektu na Dworcu Świebodzkim codziennie odbywać będą się koncerty. Organizatorzy tak dobrali twórców oraz program artystyczny, aby pokazać różnorodność tożsamości kulturowej Europy. Podczas widowiska Religions or Conversions publiczność usłyszy brzmienia tradycyjnych pieśni chrześcijańskich, żydowskich oraz weźmie udział w pokazie kultury sufi. Kwestie ludzkiej godności, komunikacji i relacji międzyludzkich w swoim koncercie Respect for living poruszy laureatka Paszportu Polityki – Julia Marcell. W programie muzycznym nie zabraknie także brzmień flamenco, które zaprezentuje żyjący w Polsce i mieszkający we Wrocławiu śpiewak flamenco – Borja Soto.
Czytania
Do pracy nad projektem Organizatorzy zaprosili również poetów i przedstawicieli słowa pisanego. Olga Tokarczuk – jedna z czołowych polskich pisarek, która w swojej twórczości wielokrotnie dotykała kwestii tożsamości kulturowej Europy –przeczyta stworzony specjalnie na potrzeby projektu tekst o tożsamości dolnośląskiej. Ostatniego dnia autorka przeczyta także fragmenty swojej najgłośniejszej książki– Księgi Jakubowe.
Spektakl
Dzisiejszy opuszczony Dworzec Świebodzki we Wrocławiu był świadkiem setek tysięcy indywidualnych historii ludzi, którzy byli zmuszeni opuścić Dolny Śląsk lub przybywali doń z odległych wschodnich regionów. Na podstawie kilkudziesięciu wywiadów, filmów i zdjęć artyści starali się ukazać co znaczy opuścić własny dom i wyruszyć w podróż w nieznane. Jak w tej sytuacji zabrać ze sobą choć część dotychczasowej tożsamości lub w jaki sposób zacząć budować nową? Sięgając do swojego DNA dowiedzielibyśmy się, że historia migracji dotyczy każdego z nas. Ostatnie wydarzenia na świecie pokazują nam, jak krucha i ulotna jest absolutna pewność swojego świata, tożsamości czy narodowości.
Multimedialne widowisko Don’t be so sure that you are legal porusza tematykę migracji ludzi w Europie oraz stałości granic. Za pomocą różnych form sztuki (teatr, film, performance, dźwięk, światło czy fotografia) autorzy starają się skłonić do refleksji na temat przyczyn, potrzeb i faktów związanych z ludzkimi wędrówkami.
W spektaklu udział wezmą aktorzy Teatru Polskiego we Wrocławiu (Małgorzata Gorol, Adam Szczyszczaj, Marta Zięba), artyści związani na co dzień z Instytutem Grotowskiego (Ditte Berkeley, Matej Matejka, Agnieszka Ćwieląg), jak również śpiewak flamenco Borja Soto i znany ze współpracy ze Smolikiem śpiewak fado – Joao de Soussa.
Stephan Stroux, Niedokończony dom, przemieszczający się ludzie, ruchome granice/europeansonglines
Spektakl, wystawy, instalacje, koncerty
Od 31 sierpnia do 10 września 2016 roku
Dworzec Świebodzki we Wrocławiu
