W czasie 9. edycji Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Boska Komedia po raz pierwszy odbędzie się konkurs dla młodych twórców. O tytuł najlepszej realizacji ubiegać się będzie 8 spektakli z Warszawy, Krakowa, Wrocławia, Poznania, Lublina i Wałbrzycha.
Przedstawienia młodych twórców oceniane będą przez międzynarodowe jury w składzie: Jason Danino Holt – reżyser, kurator i prezenter telewizyjny z Izraela, Alejandro Moreno – chilijski dramatopisarz, wykładowca i artysta wizualny oraz Yun Cheol Kim z Korei Południowej – krytyk teatralny, wykładowca i dyrektor Narodowego Zespołu Teatralnego Korei.
Niektóre spektakle młodszych twórców mogą z powodzeniem konkurować z ukonstytuowaną i przewidywalną poetyką doświadczonych, starszych kolegów. Mam wrażenie, że w polskim teatrze rodzi się pokolenie, które operuje bardzo indywidualnym językiem, potrafi wyrwać się spod skrzydeł mistrzów – ocenia Bartosz Szydłowski, dyrektor artystyczny Boskiej Komedii.
Program sekcji PARADISO ma w założeniu przedstawić najnowsze tendencje inscenizacyjne dominujące u najmłodszych twórców teatru, być przestrzenią konfrontacji i dialogu, zaprezentować najnowsze teatralne trendy, ale też wyznaczyć nowe wyzwania i cele, z jakimi wkrótce mierzyć się będą najmłodsi adepci reżyserii teatralnej. Powołując do życia przestrzeń konkursową dla najmłodszych twórców organizatorzy festiwalu zwracają uwagę na nowe tematy i problemy, a także wzmożoną intensywność teatralnych poszukiwań, pragnienie eksperymentu i potrzeby mówienia własnym głosem, jakie manifestuje nowe pokolenie artystów teatru.
W programie będzie można zobaczyć Krótki zarys wszystkiego Teo Dumskiego, interdyscyplinarny projekt łączący w sobie cechy performansu, sztuki wideo, animacji i koncertu z muzyką na żywo, będący nowym spojrzeniem na kosmogonię i historię ludzkości. Eksperymentalny projekt grupy Cloud Theatre z Wrocławia korzysta z całej obfitości współczesnych środków teatralnych i filmowych, by zaprosić widzów w iście transową i mistyczną podróż.
Dzieje upadków Małgorzaty Warsickiej zrealizowane w Małopolskim Ogrodzie Sztuki to z kolei quasi-operowa interpretacja kanonicznego dzieła Balzaca Kuzynki Bietki. Reżyserka nie inscenizuje jednak balzakowskiego tekstu, a widzowie oglądają rodzaj jego prezentacji, połączony z wysłuchaniem skomponowanej przez Karola Nepelskiego muzyki. Udział w projekcie bierze również uznana śpiewaczka operowa, Barbara Kinga Majewska. Aktorzy natomiast poruszają się płynnie pomiędzy graniem przydzielonych im konkretnych bohaterów a komentarzem do ich poczynań, ujawniając absurd i ironię przedstawianych tu zdarzeń, zderzających okrucieństwo z groteskową formą.
Krótkie i zabawne sceny, jak choćby instrukcja tego, jak należy zachowywać się w teatrze, inicjowanie i prowokowanie coraz bardziej skomplikowanych gier z mechanizmami rządzącymi licznymi performatywnymi sytuacjami stanowią trzon Drugiego spektaklu Anny Karasińskiej z Teatru Polskiego w Poznaniu. Artystka, łamiąc symboliczną granicę czwartej ściany, zaprasza widzów do udziału w szeregu ćwiczeń z oglądania spektaklu, których celem jest refleksja nad naturą teatralnej wspólnoty.
Bardziej klasyczną formę proponuje natomiast Katarzyna Kalwat w Holzwege zrealizowanym w TR Warszawa. Punktem wyjścia do spektaklu jest sztuka Marty Sokołowskiej pod tym samym tytułem. Niewiele jednak zostało z pierwotnej wersji utworu, który zmieniał się wielokrotnie w trakcie prób i w efekcie aktorskich improwizacji. Opowieść o Tomaszu Sikorskim, w którego wciela się aktor TR Warszawa – Tomasz Tyndyk – awangardowym kompozytorze, uznawanym za prekursora minimalizmu w muzyce – pełna jest pęknięć, sprzeczności i niedopowiedzeń.
Magda Szpecht wraz z zespołem Teatru im. Jerzego Szaniawskiego z Wałbrzycha, studentami Uniwersytetu Trzeciego Wieku i kwartetem smyczkowym złożonym z dolnośląskich filharmoników tworzy muzyczno-teatralną opowieść o bezlitosnym upływie czasu i przemijaniu. Najsłynniejszy utwór Schuberta Śmierć i dziewczyna staje się tłem i kanwą scenicznych zdarzeń będących apoteozą siły muzyki, ponad podziałami pokoleniowymi,
Debiutujący reżyser, Jakub Skrzywanek, zaadaptował (również dla wałbrzyskiej sceny) reportaż nagrodzonej Noblem Swietłany Aleksijewicz. Reżyser traktuje reportaż jako punkt wyjścia do dyskusji o okrucieństwach i mechanizmach wojennych. Robi to jednak w sposób przewrotny i ironiczny, operując pacyfistycznymi hasłami i dyskursami, Cynkowi chłopcy to rodzaj anty-wojennego musicalu.
Trzecim spektaklem z Teatru im. Jerzego Szaniawskiego z Wałbrzycha, który weźmie udział w konkursie jest spektakl Anety Groszczyńskiej Zapolska Superstar (Czyli Jak Przegrywać, Żeby Wygrać). W spektaklu opartym na sztuce Jana Czaplińskiego, reżyserka nie tyle nawet przybliża sylwetkę jednej z najbardziej niedocenionych polskich pisarek i dramatopisarek, ale pokazuje, że nigdy nie dowiemy się, kim i jaka w istocie była Gabriela Zapolska. Na scenie oglądamy trzy wcielenia – alter-ego artystki i rozpisane wbrew zasadom psychologicznego realizmu epizody z jej życia. W teatralnej wersji Groszyńskiej i Czaplińskiego nie idzie jednak wcale o feministyczną z gruntu walkę o należną pozycję i uznanie, ale o celebrację porażki i przegrywania. Naczelną, choć niepisaną, zasadę życiową Zapolskiej, wyrastającą tu na rodzaj pokrętnej super-bohaterki.
W konkursie zobaczymy także interpretację polskiej klasyki, Wesele Stanisława Wyspiańskiego w reżyserii Jakuba Roszkowskiego zrealizowane w Teatrze im. H. Ch. Andersena w Lublinie. Reżyser osadza akcję sztuki w przestrzeni przypominającej bar, który lata świetności ma już dawno za sobą. Uwspółcześniona wersja dramatu ma oddać dzisiejsze bolączki pokolenia marazmu i straconych szans, zaś chocholi taniec staje się metaforą porażki, miałkości i tymczasowości życia.
Poza sekcją konkursową, ale pozostając nadal w sekcji PARADISO będzie można zobaczyć spektakle z kilku oddziałów PWST (Kraków, Wrocław, Łódź, Białystok). Z Krakowa Ożenek w reżyserii Wiktora Logi-Skarczewskiego, Dogville w reżyserii Aleksandry Popławskiej, Między nami dobrze jest Agnieszki Glińskiej, z Wydziału Lalkarskiego w Białymstoku Pospolite żywoty martwych Polaków Marcina Wierzchowskiego, z Łodzi Marię Stuart w reżyserii Grzegorza Wiśniewskiego i Orlando Weroniki Szczawińskiej z Wrocławia.
9. Międzynarodowy Festiwal Teatralny Boska Komedia
Organizatorzy: Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie, Krakowskie Biuro Festiwalowe
Od 8 do 17 grudnia 2016 roku
Kraków