Ośrodek Karta i Faktyczny Dom Kultury zapraszają na spotkanie wokół książki Gorzkie lata. Z wyżyn władzy do stalinowskiego więzienia autorstwa Stanisławy Sowińskiej, osoby z najściślejszego grona decydentów instalujących po wojnie system komunistyczny w Polsce.
Książka demaskuje procesy podejmowania decyzji, atmosferę niekończących się podejrzeń i domniemanych spisków. W wyniku rozgrywek wewnątrz PZPR autorka sama została skazana i uwięziona w latach 1949–54. Szczegółowo opisuje rzeczywistość peerelowskiego więzienia, tortur, przesłuchań – teraz jednak w roli ofiary. Wspomina spotkania z Wiesławem Gomułką, Marianem Spychalskim oraz swoimi katami – Anatolem Fejginem, Romanem Romkowskim i Józefem Różańskim.
Ryszard Bugajski, reżyser:
W 1981 roku poprosiłem Stanisławę Sowińską, by została konsultantką mojego filmu Przesłuchanie. Odmówiła.
– Niech pan tego nie robi – powiedziała po przeczytaniu scenariusza. – Oni panu tego nigdy nie wybaczą.
– Kto to są ci oni? – zapytałem zdziwiony.
W popłochu wyprowadziła mnie ze swego mieszkania na ulicę. Rozglądając się nerwowo wokół, wyszeptała:
– Pan nie zna ich metod. Ja znam, bo sama to robiłam – i zniknęła w tłumie.
Pomyślałem, że trzeba koniecznie nakręcić film o kimś, kto został zniszczony przez system, który pomagał kiedyś sam budować. Taki film dotychczas nie powstał, ale książka, która napisała sama Sowińska, wyjaśnia – choć myślę, że w nieco zbyt samochwalczej formie – skąd wzięły się jej obsesje, lęki i paranoje.
W spotkaniu wezmą udział: Łukasz Bertram – socjolog, redaktor książki, współpracownik KARTY, pisze doktorat o elicie politycznej polskiego stalinizmu; Ryszard Bugajski – reżyser, twórca m.in. filmów Przesłuchanie i Zaćma; dr Agnieszka Mrozik – literaturoznawczyni w IBL PAN, wykładowczyni Gender Studies, zajmująca się tematyką kobiet-komunistek w powojennej Polsce; prof. Andrzej Paczkowski – historyk, konsultant książki. Prowadzenie: redaktor Jerzy Sosnowski.
Stanisława Sowińska, Gorzkie lata. Z wyżyn władzy do stalinowskiego więzienia – spotkanie
23 marca 2017 roku, godz. 19.00
Faktyczny Dom Kultury w Warszawie
Wydawca książki: Ośrodek Karta