„Zdrajcy narodu”, „kolaboranci” i „odszczepieńcy” to figury z okresu II wojny światowej, które powracają w dzisiejszych dyskursach narodowych i politycznych. Magda Fertacz i Jędrzej Piaskowski w swoim spektaklu chcą spojrzeć na problem zdrady i kolaboracji z perspektywy alternatywnych kodów pamięci.
Punktem wyjścia do poszukiwań jest sztuka serbskiego dramatopisarza Djordje Lebovića Lalka z łóżka nr 21, dotykająca moralnej oceny kobiet-więźniarek Auschwitz, które pracowały jako prostytutki w obozowym domu publicznym.
Konstruując teatralną fantazję na temat wojennej historii, twórcy zadają szereg pytań dotyczących stygmatyzacji, karania i oceny ludzi, którzy z różnych powodów podczas okupacji uciekali od heroizmu, obowiązku walki oraz poświęcenia życia dla ojczyzny. W jaki sposób konstruowana jest pamięć historyczna i moralna ocena postaw z przeszłości? Jakie są granice intepretacji i fantazjowania na temat historii, w którą wpisane są trauma i heroizm? Jak wyleczyć zbiorową pamięć?
Materiałem do scenariusza są m.in. losy Marii Malickiej, wybitnej przedwojennej aktorki warszawskiej, dla której zbudowano scenę przy Marszałkowskiej 8. Artystkę, oskarżoną o kolaborację z Niemcami podczas okupacji, po wojnie objęto zakazem występowania w Warszawie.
Inspiracją dla spektaklu jest również postać Arletty, właściwie Leonie Bathiat, słynnej aktorki francuskiego kina i teatru lat 30. i 40., w czasie wojny utrzymującej bliskie relacje z Niemcami, po wojnie skazanej na więzienie a następnie kontynuującej karierę narodowej gwiazdy, a także historia Deutsches Filmtheater, działającego w budynku Teatru Rozmaitości podczas okupacji, oraz Mon Café, kawiarni mieszczącej się przed i w trakcie II wojny światowej w Alejach Jerozolimskich, będącej popularnym miejscem spotkań warszawskich homoseksualistów i homoseksualistek.
Realizatorzy:
Reżyseria: Jędrzej Piaskowski
Tekst: Magda Fertacz
Scenografia i reżyseria świateł: Aleksandr Prowaliński
Wideo: Marta Nawrot
Kostiumy: Hanka Podraza
Muzyka: Jan Tomza-Osiecki
Choreografia: Mikołaj Karczewski
Asystent reżysera i inspicjent: Wojciech Sobolewski
Kierowniczka produkcji: Natalia Starowieyska
Asystentka inspicjenta: Katarzyna Gawryś-Rodriguez
Występują: Lech Łotocki, Sebastian Pawlak, Justyna Wasilewska, Agnieszka Żulewska
Magda Fertacz, Puppenhaus. Kuracja
Premiera: 6 kwietnia 2017 roku, godz. 19.00
TR Warszawa