W ramach Poznań Art Week można uczestniczyć w dwóch projektach autorstwa Roberta Kuśmirowskiego. Jeden, instalacja Träumgutstraße – spalony pokój – prezentowana jest w galerii Skala. Drugi projekt Ubytek-Upadek-Utrata jest działaniem site-specific, w ramach którego artysta organizuje wystawę w Owińskach – neogotyckim kompleksie byłego Zakładu Psychiatrycznego i Poprawczego.
Tytuł wystawy Träumgutstraße nawiązuje do nazwy ulicy Traugutta, przy której znajduje się Pałac Czapskich-Raczyńskich, będący siedzibą warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Budynek ten został zburzony w czasie wojny, a następnie odbudowany w latach pięćdziesiątych XX wieku. Jest więc fantomem, rekonstrukcją, architektonicznym fałszem udającym miejsce, którego już nie ma. Fotografie i plany archiwalne pokazujące jego stan sprzed wojny zdają się przedstawiać puste obrazy.
Kuśmirowski dokonuje rekonstrukcji ruin budynku i zniszczonegoarystokratycznego salonu. Jego praca ma wszystko to, do czego broni nam dostępu czarno-biała fotografia: ciężar, masę, kolor, rzeczywisty wymiar. Ta zmysłowa forma sprawia, że nieczytelna przeszłość zdaje się rozszczelniać, a historia miejsca ponownie ożywać, nabierać przestrzennego charakteru. Obraz ruin obiecuje zapełnienie pustki, zastąpienie realnego bytu, ciała zabranego po śmierci.
Ale tytuł Träumgutstraße składa się również ze zbitki słów traum i gut (śnij dobrze). Praca Kuśmirowskiego bowiem, naśladując pornograficzną strategię unaoczniania, plastycznej realizacji naszej chęci ujrzenia, zachęca nas do śnienia, do projekcji własnych podświadomych treści na materię przeszłości. Wskazuje tym samym na voyeurystyczny i kreatywny charakter aktu podglądania historii; na to, że dokonując wglądu w to, co nas pociąga w przeszłości projektujemy na obserwowany obiekt nasze własne podświadome pragnienia. W ten sposób proces fizycznego, wręcz rzeźbiarskiego kształtowania quasi-historycznego obiektu staje się metaforą politycznych procesów formowania zbiorowej pamięci i społecznej tożsamości.
Robert Kuśmirowski – performer, autor instalacji, obiektów, fotografii i rysunków. W latach 1998–2003 studiował na Wydziale Artystycznym Instytutu Sztuk Pięknych na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W roku akademickim 2002–2003 przebywał na stypendium w Pracowni Metalu i Modelowania na Uniwersytecie Rennes 2, Beaux-Arts Rennes. W 2004 roku został nominowany do Paszportów „Polityki”. Robert Kuśmirowski nazywany jest „geniuszem atrapy”, „genialnym imitatorem”, „fałszerzem i manipulatorem rzeczywistości”. Większość jego prac opiera się na tworzeniu łudząco podobnych imitacji starych przedmiotów, dokumentów, fotografii czy sytuacji. Zazwyczaj nie mają one swego określonego pierwowzoru, a jedynie przywołują kulturę materialną pewnej epoki.
Robert Kuśmirowski. Träumgutstraße
Od 3 do 10 czerwca 2017 roku
Galeria Skala w Poznaniu
