Muzeum Współczesne Wrocław zaprasza na wystawę Sztama, której autorką jest Ewa Axelrad.
„Sztama” to ciekawe słowo. Pachnie podwórkową solidarnością. Słownik języka polskiego objaśnia je dość niewinnie jako „koleżeński lub przyjacielski układ z kimś, zobowiązujący do wzajemnej pomocy”. Jego niemiecki źródłosłów – der Stamm – oznacza plemię. Niemniej istnieje wiele przykładów, na które moglibyśmy się powołać, chociażby z dziedziny literatury, które analizują, jak to na pierwszy rzut oka pozytywne zjawisko solidarności przeradza się w zbiorową agresję.
Prace przygotowane specjalnie na wystawę w Muzeum Współczesnym Wrocław analizują mechanizmy mobilizujące ludzi do zrzeszania się w organizacjach oraz zatracania indywidualności na rzecz grupy, między innymi przez malowanie ciała, przywdziewanie masek, zbroi czy mundurów. Temat solidarności, wyrzeczenia się podmiotowości na rzecz wspólnej sprawy i wynikającego z niej ducha walki był w militarnych swych aspektach przedmiotem refleksji chociażby strategów Napoleona, którzy nazwali to trudne do uchwycenia zjawisko – esprit de corps. Ludwik Stomma tłumaczy ten termin jako „braterstwo broni”, „atletyczną miłość”, która pozwala na „zastąpienie mundurem ckliwego sumienia”.
Axelrad w swoim krytycznym ujęciu sięga do głęboko zakorzenionej mieszanki fascynacji, strachu i uprzedzenia, na których wyrosła zachodnioeuropejska fantazja na temat plemienności, sztamy. Kluczowym wątkiem wystawy jest także kwestia sakralizacji i uwodzicielskiej mocy munduru, będącego symbolem przynależności do walczących grup takich jak wojsko, policja lub bojówki.
17 czerwca o godz. 15.00 odbędzie się spotkania z Ewą Axelrad i oprowadzanie kuratorskie. Wystawa będzie prezentowana w Copperfield, Londyn, od 20 września do 18 listopada 2017 roku.
Ewa Axelrad: Sztama
Kuratorka: Sylwia Serafinowicz
Od 16 czerwca do 21 sierpnia 2017 roku
Wernisaż 16 czerwca 2017 roku, godz. 18.00
Muzeum Współczesne Wrocław