Od trzech lat na Suwalszczyźnie, w Budzie Ruskiej nad Czarną Hańczą, w pobliżu Wigierskiego Parku Narodowego, na styku Wschodu i Zachodu, w miejscu, gdzie krzyżują się języki, religie, nacje i kultury, w dziewiczym zakątku północno-wschodniej Polski organizowany jest kameralny Festiwal Literacki „Patrząc na Wschód”.
Pomysłodawcami tego przedsięwzięcia są Piotr Malczewski, fotograf i podróżnik, oraz Piotr Brysacz, dziennikarz, autor m.in. zbioru wywiadów Patrząc na Wschód. Przestrzeń, człowiek, mistycyzm, a profil festiwalu to wypadkowa ich zainteresowań prawą stroną mapy, czyli – najogólniej rzecz ujmując – Wschodem. Co roku gośćmi festiwalu są ludzie – podróżnicy, dziennikarze, reporterzy, filmowcy – związani ze Wschodem (w latach ubiegłych gościli w Budzie Ruskiej m.in. Wacław Radziwinowicz, Wojciech Górecki czy Jacek Hugo-Bader).
Czym wyróżnia się ten festiwal spośród innych? Magią atmosfery – odbywa się on bowiem na terenie ponad stuletniego gospodarstwa, niegdyś należącego do staroobrzędowców, którzy przyjechali z Rosji na te tereny około 1778 roku i założyli Budę Ruską. Można więc powiedzieć, że to miejsce jest – dosłownie i w przenośni – przesiąknięte magią Wschodu.
W tym roku na uczestników festiwalu czekają spotkania z reporterami, filmowcami, pokazy filmów oraz slajdów, między innymi:
- 11 sierpnia (piątek) – spotkanie z Wojciechem Jagielskim i pokaz slajdów z opowieścią Piotra Malczewskiego pt. Mongolia konno;
- 12 sierpnia (sobota) – pokaz slajdów i wykład o staroobrzędowcach etnografa Krzysztofa Snarskiego oraz spotkanie z Anetą Prymaka-Oniszk wokół książki Bieżeństwo 1915. Zapomniani uchodźcy;
- 13 sierpnia (niedziela) – pokaz filmu Macieja Migasa i Jędrzeja Morawieckiego Syberyjski przewodnik i rozmowa o filmie oraz o sekcie wissarionowców, która w tajdze, w Kraju Krasnojarskim w Rosji, buduje Nowe Jeruzalem;
- 14 sierpnia (poniedziałek) – pokaz filmu Proroczy żywot Eliasza Beaty Hyży-Czołpińskiej i rozmowa o filmie i o proroku z Grzybowszczyzny, który na Podlasiu chciał zbudować Nowe Jeruzalem;
- 15 sierpnia (wtorek) – droga Michała Książka: nietypowe, bo „chodzone” spotkanie literackie – spacer po Suwalszczyźnie, po której będzie oprowadzał Michał Książek, autor m.in. Drogi 816, laureat Nagrody Literackiej Gdynia, finalista Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za reportaż literacki.
To tylko niektóre, ważniejsze momenty tegorocznej edycji festiwalu. Szczegółowy harmonogram znaleźć można na stronie internetowej Piotra Malczewskiego. Jak twierdzą organizatorzy, piękno natury północno-wschodniej Polski, na styku Wschodu i Zachodu, sprzyja kontemplacji i czytaniu. Dodatkowymi atrakcjami będą kąpiel w Czarnej Hańczy, która opływa brzeg siedliska, i kąpiel w ruskiej bani.
Festiwal Literacki „Patrząc na Wschód”
Od 11 do 15 sierpnia 2017 roku
Buda Ruska nad Czarną Hańczą
Gospodarstwo agroturystyczne i galeria fotografii Piotra Malczewskiego
