Wystawa Nowy region świata prezentowana w Galerii Bunkier Sztuki w Krakowie łączy się programowo z tegorocznym międzynarodowym Festiwalem Conrada.
Za punkt wyjścia wystawa obiera żeglugę Josepha Conrada po rzece Kongo – ucieleśnienie kolonialnego paradygmatu, opartego na rozumieniu ludzkości jako zestawu sztywnych, radykalnie odrębnych grup, które można ustawić na hierarchicznej drabinie rozwoju. Pomimo zwrotów historii, paradygmat ten, w rozmaitych formach, powraca do dziś. Niegdyś jego podłoże stanowić miała domniemana różnica „biologiczna”, obecnie zaś zastępuje ją przekonanie o równie nieprzekraczalnej różnicy „kulturowej”.
„Europa” i „Afryka”, „biały” i „czarny” to najbardziej symboliczna para przeciwieństw w kolonialnym wzorcu, głęboko zakorzeniona również w kulturze polskiej. Nietrudno tu jednak zobaczyć także metaforę innych hierarchii segregujących ludzkość, model pomagający zrozumieć inne systemy dominacji i eksploatacji. Nie tylko dawne, lecz i dzisiejsze – od porządku współczesnego kapitalizmu po schematy władzy, w których przywilej ściera się z wykluczeniem, a nostalgia za hegemonią z niezatartą pamięcią krzywdy.
Rozliczenie z przeszłością, od którego rozpoczyna się wystawa, stanowi niezbędny punkt wyjścia dla refleksji nad teraźniejszością. W jaki sposób rozmontowywać dziś ramy tych podziałów i kategorii, za którymi wciąż ukrywają się relacje władzy?
Pokazywane w drugiej części ekspozycji prace budują alternatywne narracje i wskazują na nieustające przesunięcia, wymykające się binarnym opozycjom. Badają procesy kreolizacji i zawłaszczeń wzorców kulturowych. Mówią o masowych migracjach z czasu powojennej odbudowy Europy. Trzecia część wystawy wybiega ku przyszłości, badając możliwości utopii zbudowanych na całkiem nowych zasadach.
Prezentowane prace, zakorzenione w konkretnym doświadczeniu, rzucają światło na szersze mechanizmy wykluczeń zarówno na świecie, jak i w Polsce. Otwierają zarazem pole do rozważań nad sposobami konstruowania złożonych, niewykluczających tożsamości i wzmacniania międzyludzkich więzi.
Artyści: Ewan Atkinson, Kader Attia, Sammy Baloji, Fiona Banner, Marie-Hélène Cauvin, Jean-Ulrick Désert, Jan Dziaczkowski, Gilles Elie-Dit-Cosaque, Brendan Fernandes, Joscelyn Gardner, Nomusa Makhubu, Christine Meisner, Yedda Morrison, Rachelle Mozman Solano, Claudia Rankine & John Lucas, Zina Saro-Wiwa, Wilhelm Sasnal, Janek Simon, Hank Willis Thomas, Invisible Borders Trans-African Photographers Organisation
Nowy region świata
Kuratorki: Anna Bargiel, Olga Stanisławska
Od 9 września do 12 listopada 2017 roku
Wernisaż: 8 września 2017 roku, godz. 18.00
Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki w Krakowie
