21 października w krakowskim Teatrze im. Juliusza Słowackiego odbędzie się premiera spektaklu Rabacja na podstawie tekstu i w reżyserii Jakuba Roszkowskiego.
Akcja spektaklu dzieje się tuż przed wybuchem powstania chłopskiego, w czasie tych „pięciu minut” przed tragedią. Roszkowski nie ukrywa referencji do dzisiejszej sytuacji w Polsce, kiedy znowu Polacy skaczą sobie do gardeł, kiedy społeczeństwo się polaryzuje i drobny punkt zapalny może być powodem do wybuchu zamieszek.
Dlaczego w 1846 roku doszło do brutalnego ataku chłopów na panów? Odpowiedzi nie otrzymamy, za to będziemy obserwować mechanizmy, które do niego doprowadziły. Przyjrzymy się tamtym czasom z trzech perspektyw – wściekłych, uciskanych chłopów, szykującej powstanie szlachty i panujących Austriaków. Podczas podróży przez trzy poziomy budynku teatru prowadzeni przez bębniarzy widzowie będą podzieleni na grupy – uczestników tego krwawego konfliktu.
Kompozytor Stefan Wesołowski razem z trzynastoma muzykami ludowymi z regionu, na którym trwała rzeź stworzył unikalną ścieżkę dźwiękową, w której ludowe pieśni rabacyjne przenikają się z muzyką współczesną i podniosłymi frazami autorstwa Stanisława Wyspiańskiego.
[…] Rabacja to epizod polskiej historii, którego boimy się lub nie chcemy pamiętać. A jeżeli już chcemy, to w mocno spolaryzowanych perspektywach: Źli chłopi mordujący dobrych szlachciców. Głupi chłopi, podburzani przez złych Austriaków, mordujący dobrych szlachciców. Albo, co dzieje się ostatnio, pierwsze społeczne powstanie polskich pańszczyźnianych niewolników przeciw złym panom. Mam poczucie, iż żadna z tych skrajnych perspektyw nie wyczerpuje tematu całkowicie. Dlatego zdecydowałem się podzielić nie tylko przebieg inscenizacji, ale i samą publiczność na trzy części. Tak, aby każdy mógł samodzielnie prześledzić mechanizmy wydarzenia z wszystkich trzech punktów widzenia i może samodzielnie zastanowił się, do którego obozu sam by dołączył – tłumaczy Jakub Roszkowski.
Realizatorzy:
- Tekst i reżyseria: Jakub Roszkowski
- Scenografia: Mirek Kaczmarek
- Muzyka: Stefan Wesołowski
- Asystent reżysera: Sławomir Rokita
- Przygotowanie wokalne: Halina Jarczyk
- Producent: Izabella Oleś
- Inspicjent: Anna Wójcicka
Występują:
Panny:
- Agnieszka Judycka – Szlachcianka
- Grzegorz Łukawski – Szlachcic
- Tomasz Międzik – Ksiądz
Chłopy:
- Agnieszka Judycka – Szlachcianka
- Jerzy Światłoń – Chłop
Obcy:
- Agnieszka Kościelniak – Dziewczyna
- Sławomir Rokita – Adiutant
- Tadeusz Zięba – Starosta
W pokazach festiwalowych oraz w nagraniach udział wzięli muzycy ludowi: Małgorzata Łukasik-Kogut, Zuzanna Mółka, Anna Pyrek, Monika Pyrek, Karolina Ruchała, Katarzyna Sarecka, Andrzej Budz, Dominik Bochenek, Emil Kiełbasa, Jan Malisz, Damian Michalik, Maciej Michalik, Bartosz Poręba.
Jakub Roszkowski, Rabacja
Premiera: 21 października 2017 roku, godz. 19.00
Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie