Od 15 grudnia w Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu będzie można oglądać wystawę Wielowątkowość tkaniny, która stanowi punkt wyjścia do rozmyślań na tematy obrazowane przez artystów za pomocą tak podstawowego medium, jakim jest splot wątku i osnowy.
Tkanina towarzyszy człowiekowi od bardzo dawna. Pełniła wiele funkcji – od czysto użytkowych, poprzez sakralne, na dekoracyjnych kończąc. Swoje początki miała najprawdopodobniej w plecionkach z traw i innych roślin. Udoskonalanie wzoru doprowadziło do stworzenia układu prostopadle ułożonych i splecionych nici wątku i osnowy – powstała tym samym tkanina w klasycznym tego słowa znaczeniu. Początków tkaniny lnianej badacze doszukują się w starożytnym Egipcie, gdzie wytwarzano ją już w okresie Starego Państwa. Od wieków wykorzystywana była również w sztuce. Wystarczy spojrzeć na podłoże malarskie, jakim jest płótno lniane. Również drewniane powierzchnie często pokrywano tkaniną przed nałożeniem warstwy malarskiej.
Wystawa Wielowątkowość tkaniny to przegląd zainteresowania polskich artystów tym medium. Jest także kontynuacją pokazów w toruńskim CSW, związanych z szeroko rozumianym wykorzystywaniem tkanin w sztuce współczesnej – od elementów ubiorów po działania artystyczne.
Ze względu na to, że wachlarz artystycznego eksploatowania tkanin jest szeroki, to pokaz ogranicza się do kuratorskiego wyboru zarysowującego podstawowe elementy tematu. Dzieła zgromadzone na wystawie pochodzą z kolekcji Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Zachęty Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie, Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu, kolekcji Krzysztofa Musiała oraz prac wypożyczonych bezpośrednio od artystów. Na ekspozycji pojawią się także prace Mariana Stępaka i Katarzyny Tretyn-Zecević, stworzone specjalnie na potrzeby wystawy w przestrzeni CSW.
Pokaz rozpoczynają klasyczne w formie tkaniny artystyczne – prace Magdaleny Abakanowicz, chyba najbardziej rozpoznawalnej na świecie polskiej artystki, której dzieła wręcz bazują na tkaninach. W pierwszej części wystawy znajdą się także dzieła Andrzeja Banachowicza. Klasyczne formy gobelinów są przykładem tkanin w ich „czystej formie”. Zestawione z tkaniną z Bali – mocno związaną z tradycją artystyczną i kulturową jej twórców – oraz z konceptualną pracą Zdzisława Jurkiewicza, tworzą podstawę do dalszej prezentacji, skupiającej się na różnego rodzaju modyfikacjach medium, nadających mu specyficzną rolę.
Wykorzystywanie tkaniny do budowy instalacji czy zapełniania przestrzeni, jak również budowania przez nią narracji, można prześledzić na podstawie instalacji oraz ich dokumentacji u takich artystów jak Natalia LL, Katarzyna Tretyn-Zecević czy Marian Stępak. Tkanina jako temat lub materiał występowała w rzeźbie, czego przykładem są prace Marii Pinińskiej-Bereś, Jerzego Brzuskiewicza, Mariusza Piotra Urbaniaka czy Władysława Hasiora. Tkaninę „nietypową”, tworzoną przez różnego rodzaju modyfikacje, spotkać można w wykorzystującej szpilki krawieckie twórczości Teresy Tyszkiewicz czy obsianych rzeżuchą materiałach Teresy Murak. Odzież stawała się sama w sobie tematem malarskim czy fotograficznym, co ukazują konceptualne działania Andrzeja Lachowicza (skupiające w sobie rejestrację przedmiotu), a także prace Jadwigi Sawickiej czy Grzegorza Kozery. Prezentację dopełnia „tkanina zaangażowana”, która poprzez to, że stała się częścią pracy artystycznej zyskała walory krytyczne i stanowi świadectwo stosunku artystów do różnych, bardzo często niewygodnych czy wręcz pomijanych, a jednocześnie niezwykle ważnych tematów (Tomek Kawszyn, Agata Zbylut).
W ramach ekspozycji zaprezentowane zostaną prace takich artystów jak: Magdalena Abakanowicz, Maria Pinińska-Bereś, Józef Robakowski, Teresa Murak, Jadwiga Sawicka, Zdzisław Jurkiewicz, Tomek Kawszyn, Grzegorz Kozera, Marian Stępak, Teresa Tyszkiewicz, Andrzej Lachowicz, Natalia LL, Piotr Mariusz Urbaniak, Agata Zbylut, Piotr Grabowski, Katarzyna TretynZecević, Jerzy Brzuskiewicz, Andrzej Banachowicz, Władysław Hasior, Zofa Kulik
Wystawa nie ma na celu pełnego zobrazowania zainteresowania twórców tkaninami, ale stanowi punkt wyjścia do rozmyślań na tematy obrazowane przez artystów za pomocą tak podstawowego medium, jakim jest splot wątku i osnowy.
Wielowątkowość tkaniny
Od 15 grudnia 2017 roku do 4 lutego 2018 roku
Kurator: Mateusz Kozieradzki
Koordynacja: Renata Sargalska
Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu
