Misteria Paschalia, jeden z najbardziej rozpoznawalnych europejskich festiwali muzyki dawnej, już po raz drugi odbędzie się w nowej, poszerzonej formule. Zaproszenie do współtworzenia 15. odsłony wydarzenia, które w tym roku odbędzie się między 26 marca a 2 kwietnia, przyjął wybitny dyrygent i interpretator muzyki dawnej z Edynburga – John Butt, który poprowadzi swoją formację Dunedin Consort. W trakcie Wielkiego Tygodnia oraz Wielkanocy melomani usłyszą arcydzieła muzyki dawnej, dzięki którym Wyspy Brytyjskie okażą się – mimo dzielących nas setek mil – bliższe, niż mogłoby się wydawać.
Jednym z dwóch pasm programowych tegorocznej edycji festiwalu będzie Lachrimae (Łzy), czyli cykl nastrojowych wieczornych koncertów, które odbędą się kolejno w Wielki Poniedziałek, Wielki Wtorek, Środę i Czwartek o godz. 23.00 w Bazylice Bożego Ciała na krakowskim Kazimierzu. Późna pora, półmrok, migotliwe cienie rzucane przez światło świec – w takim otoczeniu słuchacze będą mogli poczuć właściwą epoce elżbietańskiej melancholię – skrzyżowanie nostalgii i smutku, bezkresnej dali skontrastowanej z potrzebą bliskości, przeplatających się żałości i nadziei. Stanu, który – mimo że genezę ma świecką – idealnie oddaje właściwy chrześcijańskiej tradycji czas żałoby i tęsknego oczekiwania na przyjście Zmartwychwstania.
I tak w Wielki Poniedziałek, goście usłyszą program zatytułowany Elżbietańska melancholia: angielskie arie złożony z pieśni z akompaniamentem lutni Johna Dowlanda. Muzyka świecka osiągnęła największy rozkwit w muzyce angielskiej za czasów długoletniego panowania Elżbiety I. Mogła osiągnąć szczyt wyrafinowania nie tylko pod wpływem obowiązującej i wspieranej mecenatem mody, ale nade wszystko dzięki niezwykle wpływowym kompozytorom, takim jak Dowland. To właśnie w dobie późnego renesansu pojawił się nowy, typowo angielski gatunek: ayres, który bardzo szybko zyskał niezwykłą popularność za sprawą swojej bezpośredniości w przekazie właściwych epoce emocji. Utwory Dowlanda wykona ceniona francuska mezzosopranistka Lea Desandre, której towarzyszyć będzie debiutujący na Misteria Paschalia wirtuoz lutni Thomas Dunford.
W Wielki Wtorek, na specjalne zamówienie festiwalu, odbędzie się światowa premiera programu Postelżbietańska melancholia: Aulos, który przygotowali debiutujący na festiwalu Misteria Paschalia artyści: polski kompozytor i gitarzysta Raphael Rogiński oraz tancerz butoh Ryuzo Fukuhara. Twórczość duetu za punkt wyjścia przyjmie angielską modę i japońską mitologię. Fukuhara i Rogiński „przywołają duchy różnych czasów inicjując współczesne misterium na resztkach z przeszłości, budując jutro. Razem z publicznością stworzą niemą pieśń tradycji, jednako nowej jak i archaicznej”.
W Wielką Środę w programie Elżbietańska melancholia: angielska muzyka na lutnię zaprezentowane zostaną utwory solowe na ten charakterystyczny dla muzyki angielskiej instrument autorstwa niedościgłego mistrza melancholii Johna Dowlanda. Te subtelne, pełne niezwykłej wrażliwości kompozycje wykona debiutujący na festiwalu amerykański wirtuoz lutni Paul O’Dette. Program uzupełnią dzieła pochodzące z opublikowanego w drugiej dekadzie XVII wieku zbioru autorstwa Williama Mure’a, szkockiego arystokraty i muzyka. Doskonała akustyka bazyliki Bożego Ciała będzie niczym dodatkowy instrument, idealnie współbrzmiący z geniuszem Dowlanda płynącym spod palców Paula O’Dette’a.
Wieczorem w Wielki Czwartek goście wysłuchają Lamentacji Wacława z Szamotuł, światowej premiery zrekonstruowanej wersji dzieła, będącej efektem serii sensacyjnych znalezisk jego fragmentów rozsianych po Europie, opracowanej specjalnie na festiwal. Ta właśnie, niezwykle cenna dla polskiej kultury muzycznej kompozycja, stanowić będzie oś wielkoczwartkowego koncertu, wokół której rozwijać się będą inne utwory Wacława z Szamotuł oraz współczesnych mu twórców europejskich. Wykonawcami będą występujący po raz pierwszy na Misteria Paschalia chór Cracow Singers oraz wybitny lutnista i badacz Marc Lewon, autor rekonstrukcji Lamentacji. Koncert poprowadzi Agnieszka Budzińska-Bennett, autorka wielu znakomitych interpretacji dzieł doby średniowiecza i renesansu, liderka zespołu Peregrina.
XV Festiwal Misteria Paschalia
Od 26 marca do 2 kwietnia 2018 roku
Kraków
