Muzeum Regionalne w Stalowej Woli inauguruje obchody 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę wystawą wyjątkowego malarza – Jana Matejki. Ten niezwykły artysta zawładnął polską kulturą na różnych poziomach, a jego – jak zauważył Jarosław Krawczyk – heroiczny wizerunek trwa wciąż w zbiorowej wyobraźni.
Wystawa Matejko, jest przygotowana także z okazji 180. rocznicy urodzin Artysty i 125. rocznicy jego śmierci oraz w jubileusz 200-lecia Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie. Jan Matejko (1938–1893), jeden z najważniejszych polskich artystów, malował przede wszystkim kompozycje historyczne, tworząc sugestywną i perswazyjną wizję dziejów Polski, słynny wielki cykl historyczny: Bitwa pod Grunwaldem, Kazanie Skargi, Hołd pruski, Kościuszko pod Racławicami, Batory pod Pskowem, Sobieski pod Wiedniem, Zamoyski pod Byczyną oraz wiele innych kompozycji ukazujących różne epizody polskiej historii. Malował także portrety znanych osobistości i rodziny. Jest autorem polichromii w kościele Mariackim w Krakowie.
Matejko objął dyrekturę Szkoły Sztuk Pięknych w roku 1873, będąc znanym i nagradzanym artystą w Europie. Regularnie wystawiając na Salonach paryskich, zdobywając medale, wszedł w obieg oficjalnej sztuki. W roku 1895 profesor historii sztuki, Marian Sokołowski celnie zauważył, iż żadne ze społeczeństw europejskich tak dobrze i tak wysoko nie ceniło Matejki, jak Francja. Paryżowi przede wszystkim zawdzięczał on wielkoświatowy rozgłos swej sławy, Francja mu dała wszystkie zaszczyty, jakie największym i wyjątkowym tylko artystom dawać zwykła.
Jego uczniami byli m.in. Stanisław Wyspiański, Józef Mehoffer i Jacek Malczewski. 28 września 1979 roku Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie przyjęła imię Jana Matejki. Jego dzieła reprodukowano w rozmaity sposób: powstawały litografie, drzeworyty, fotografie, przede wszystkim według jego obrazów przedstawiano historię Polski.
Wystawa prezentuje ponad dziewięćdziesiąt prac – obrazów olejnych, szkiców rysunkowych, reprodukcji drzeworytniczych i litograficznych jego prac. W siedmiu tematycznych przestrzeniach – Warsztat, Historia, Religia, Polichromia Mariacka, Pomnik Adama Mickiewicza w Krakowie, Portrety, Recepcja – zasygnalizowany jest fenomen Matejki. Wystawę zamyka prezentacja twórczości czterech rektorów krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki: obecnie sprawującego tę funkcję, prof. Stanisława Tabisza i byłych: Jana Pamuły, Stanisława Rodzińskiego i Adam Wsiołkowskiego.
Na wystawie można zobaczyć dzieła bardzo rzadko pokazywane, m.in. przedstawienia Matki Boskiej ze Skarbca z klasztoru Paulinów na Jasnej Górze, z Akademii PAN i PAU w Krakowie wizerunek Jana Kochanowskiego czy unikatowy zbiór szkiców do albumu Ubiory w Polsce z Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Na wystawie prezentowane są prace z Akademii Umiejętności w Krakowie, Muzeum im. dra Stanisława Fischera w Bochni, Klasztoru Ojców Paulinów na Jasnej Górze, Muzeum Historycznego Miasta Tarnobrzega, Muzeum Lubelskiego w Lublinie, Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Muzeum Okręgowego w Rzeszowie, Muzeum Okręgowego w Tarnowie, Muzeum Okręgowego w Toruniu, Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Muzeum Ziemi Przemyskiej w Przemyślu, Zamku Królewskiego w Warszawie oraz kolekcji prywatnych.
Matejko
Scenariusz i aranżacja: Anna Król
Koordynacja: Magdalena Kołtunowicz
Od 20 kwietnia do 10 czerwca 2018 roku
Muzeum Regionalne w Stalowej Woli