Kino na dachu

W miesiącach letnich (czerwiec–lipiec–sierpień) Muzeum Współczesne Wrocław zaprasza na cykl pokazów filmowych towarzyszących wystawie Szczurołap. Wielowarstwowość oraz filmowe inspiracje Szczurołapa stały się dla organizatorów pretekstem do poszukiwania kontekstów i znaczeń pojawiających się na samej wystawie w obszarze kina fabularnego, dokumentalnego oraz animowanego. Odnosząc się do konkretnych prac, ale też generalnej idei wyrażonej przez kuratora Piotra Lisowskiego w Scenariuszu Wystawy, zostaną pokazane trzy bardzo różne filmy, które poszerzą i uzupełnią opowieść przedstawioną w Szczurołapie.

Tytuł wystawy odsyła do krótkometrażowego dokumentu w reżyserii Andrzeja Czarneckiego z 1986 roku, opowiadającego o technikach stosowanych przez specjalistę do spraw deratyzacji. „Ówcześnie odczytywany był jako metafora systematycznego inwigilowania opozycyjnego podziemia przez komunistyczne służby bezpieczeństwa. Aktualnie jego wieloznaczność i przedstawione w nim strategie polowania pozwalają oceniać go nie tylko z perspektywy historycznej. Filmowa opowieść na wystawie została potraktowana jako zaczyn parabolicznej narracji osadzonej między realnością a fantazmatem na temat zmierzchu cywilizacji łacińskiej” – pisze Lisowski, rozpoczynając sekwencję filmowych tropów na wystawie.

Nie dziwią w tym wypadku nawiązania do twórczości reżyserów takich jak Béla Tarr, Andriej Tarkowski, Lars von Trier czy całego nurtu niemieckiego ekspresjonizmu. Kadr z Konia Turyńskiego Tarra, jednego z mistrzów filmowego neomodernizmu, stanowi wymowne tło dla Jeźdźca Andrzeja Wróblewskiego; rzeźba Szczurołap Kuby Bąkowskiego inspirowana jest z kolei postacią stalkera z arcydzieła Tarkowskiego z 1979 roku. Mnożenie filmowych sensów na wystawie nie pozostaje jedynie grą z widzem. Wpisuje się w ramy opowieści o oddziaływaniu XX wieku, dla którego kino było jednym z najważniejszych mediów, na współczesną rzeczywistość społeczno-polityczną.

Tegoroczną edycję Kina Na Dachu rozpoczął pokaz filmu Fukushima, moja miłość Doris Dörrie – poetyckiej opowieści o skutkach katastrofy w japońskiej elektrowni. Tragedia ta zderzyła ze sobą cywilizacyjne zdobycze z brutalną siłą natury. Reżyserkę najbardziej zainteresował jednak jednostkowy i ludzki wymiar katastrofy, o czym można było przekonać się 17 czerwca. Film Dörrie posłużył za rozwinięcie i komentarz do prac Angeliki Markul czy Urszuli Kozak poświęconych samej Fukushimie, jak i elektrowni jądrowej w Żarnowcu.

15 lipca w Kinie na Dachu zostanie pokazany film Krysař w reżyserii Jiřzíego Bárty (Czechosłowacja 1986, 53’). Krysař to animacja inspirowana średniowieczną legendą o tytułowym szczurołapie, który karze grzesznych i próżnych mieszkańców osady Hameln. Utrzymana w mrocznym klimacie, przywodzącym na myśl najważniejsze dokonania niemieckiego ekspresjonizmu filmowego, była jednym z największych wyzwań w historii czeskiego kina animowanego. Wykorzystując najróżniejsze techniki animacji, montażu czy dramaturgii, reżyser stworzył fascynującą metaforę upadku społeczeństwa skoncentrowanego na dobrach materialnych, co przybliżyło jego wizję do wielu diagnoz dotyczących współczesności.

Tegoroczny cykl Kina na Dachu zakończy pokaz filmu Mikaela Lypińskiego Desert Coffee (Polska 2017, 53’). To dokumentalna opowieść o Slab City – „dzikiej” osadzie na pustyni w południowej Kalifornii. Mieszkańcy, rozczarowani słynnym american dream, żyją tam bez bieżącej wody i prądu, przy bazie lotniczej amerykańskiej armii. Rob nie znosi kawy, ale codziennie wstaje o 6 rano, żeby przygotować ją dla kilkunastu stałych bywalców swojej kawiarni – „ostatniego bastionu wolności w Ameryce”.

Kino na Dachu to filmowa inicjatywa Muzeum Współczesnego Wrocław zapoczątkowana w 2015 przez Bartka Lisa – ówczesnego kuratora projektów społecznych MWW oraz Lecha Molińskiego – współzałożyciela i wiceprezesa Wrocławskiej Fundacji Filmowej. Kolejne cykle bezpłatnych pokazów filmowych poszerzają perspektywę aktualnie prezentowanych wystawka.

Program: