SKIP THE LINE! krzyczą̨ reklamy przy turystycznych atrakcjach w centrach zatłoczonych miast. Wystarczy zapłacić by ominąć kolejkę i zaoszczędzić czas. Być pierwszym, sprytniejszym, ponad wszystkimi innymi. „Skip the line!” (omiń kolejkę), to hasło, które staje się metaforą obietnicy jaką uwodzą nas reklamy, media i politycy. Prezentowana wystawa łączy dwa pozornie odległe od siebie rejestry językowe – populistycznej nacjonalistycznej polityki i neoliberalnego kapitalizmu, skupiając się na tym jak nieustanne przekazy medialne mamią odbiorców, a język próbuje kształtować i zaklinać rzeczywistość.
Zebrane na wystawie prace międzynarodowego grona artystek i artystów nawiązują do retoryk obietnic: zarówno tych prostych, życiowych i codziennych, jak i politycznych czy egzystencjalnych. Zestawione ze sobą prace problematyzują pojęcie obietnicy na kilka sposobów: opowiadają o fantazmacie sukcesu zawodowego i ekonomicznego wpisanego w neoliberalny kult pieniądza, a także o innej wielkiej obietnicy zbiorowego triumfu narodowego.
Nacjonalistyczny populizm karmi się zawiedzionymi nadziejami neoliberalizmu i transformacji ustrojowej, by uwodzić tłumy obietnicami wielkości i chwały. Widać to doskonale z perspektywy Europy Środkowej, ale dziś trudno wskazać kontynent, na którym podobne procesy nie miałyby miejsca.
Na całym świecie populistą nazywa się polityka, który mówi ludziom to, co chcą usłyszeć. Takiego, który wzorem amerykańskiego multimilionera każdą okazję potrafi zamienić w reality show, by w jak najprostszy sposób zareklamować siebie. Dziś „populista” nie jest jednak obelgą czy wyznacznikiem niskiej jakości. »To ja jestem prawdziwym populistą« mówi Barack Obama, »ktoś, kto nigdy nie przejmował się losem robotników i nie walczył o sprawiedliwość społeczną, nie staje się nagle populistą gdy powie coś kontrowersyjnego, tylko dlatego, by wygrać wybory«.
Świat, w którym rządzi populizm to świat skonstruowany na wzór komiksu czy gry komputerowej. Nie ma w nim miejsca na niuanse, dyskusje i zmiany zdania. Są za to dwie przeciwne sobie strony konfliktu, rysowani grubą kreską bohaterowie i tocząca się odwiecznie walka dobra ze złem. To świat kontrastów i kosmicznych proporcji, gdzie do wszystkiego przykłada się kategorie moralne.
Organizator: Biennale Warszawa
Artystki i artyści: Anna Baumgart, Adelina Cimochowicz, David Chichkan, Ditte Ejlerskov (Ejlerskov Ditte), Katarzyna Górna (Kasia Górna) i Jakub Majmurek, Szabolcs KissPál, Jarosław Kozłowski, Kulik-KwieKulik, Dóra Maurer, Karolina Mełnicka, Jozef Mrva, Grupa Nagrobki, Aleka Polis, Joanna Rajkowska, Odile Bernard Schröder, Aleksandra Ska, Łukasz Surowiec, Monika Szpener, Maria Toboła, Jiří Žák
SKIP THE LINE! Populizm i obietnice współczesności
Kuratorzy: Jakub Gawkowski (Kuba Gawkowski), Stanisław Ruksza
Od 26 października do 30 listopada 2018 roku
Otwarcie: 26 października 2018 roku, godz. 20.00
Biennale Warszawa, ul. Marszałkowska 34/50
