Sarmatyzm to jedna z najstarszych i najbardziej osobliwych narodowych legend. To także fantom, mit, fantazmat, który do dziś kształtuje polską tożsamość i rzeczywistość społeczno-polityczną.
Polska szlachta szukała korzeni wśród przedstawicieli irańskiego plemienia Sarmatów. Starożytni Sarmaci i Sarmatki prowadzili koczowniczy tryb życie. Żyli na stepach i mieszkali w wozach. Ich dialekt należała do irańskiej grupy językowej. Przez pewien czas w strukturze społecznej Sarmatów panował matriarchat. Sarmatki były okrutnymi wojowniczkami. Istnieją przypuszczenia, że to one były pierwowzorem dla mitologicznych Amazonek. W polskiej kulturze wiele z tego nie zostało. Polski sarmatyzm był patriarchalny i raczej szowinistyczny. Wyróżniał go jednak wielokulturowy ubiór. W strojach męskich można dostrzec wpływy tureckie, perskie, tatarskie czy węgierskie.
Z fenomenem sarmatyzmu zmierzą się w Tarnowie współcześni artyści i artystki. Pojawią się tu między innymi dzieła sztuki inspirowane barokowymi portretami z Muzeum Okręgowego w Tarnowie i poezją Elżbiety Drużbackiej, a także późniejszymi recepcjami sarmatyzmu, na przykład „Transatlantykiem” Witolda Gombrowicza.
W BWA Tarnów sztuka zostanie stłoczona. Przytłaczające przepełnienie odzwierciedlać będzie sarmacki chaos – zbiór mitów, fantomów, fantazmatów wypełniających, otaczających i tworzących sarmatyzm. W przestrzeni galerii, oprócz sztuki współczesnej, pojawią się także dzieła barokowe, neobarkowe, neosarmackie, postsarmackie, „odpryski” sarmatyzmu z różnych epok, judaika, stroje szlacheckie, dawna biżuteria i kolekcje ubrań polskich projektantów z 2017 i 2018 roku.
Artyści: Tomasz Armada, Zuzanna Bartoszek, Agata Bogacka, Zuzanna Czebatul, Martyna Czech, Elżbieta Drużbacka, Kuba Falkowski, Krzysztof Gil, Hyon Gyon, Zofia Krawiec, Kamil Kukla, Jacek Malczewski, Karol Radziszewski, Uta Sienkiewicz, Mikołaj Sobczak, Wojciech Ireneusz Sobczyk, Piotr Urbaniec, Łukasz Wojtanowski; oprawa graficzna Magda Burdzyńska
Dzieła sztuki dawnej ze zbiorów: Muzeum Okręgowego w Tarnowie, Muzeum Narodowego w Krakowie i Biblioteki Narodowej, a także z kolekcji Bogdana Steinhoffa i Andrzeja Grzymały-Kazłowskiego
Wielcy Sarmaci Tego Kraju / Wielkie Sarmatki Tego Kraju
Kurator: Marcin Różyc
Od 27 października 2018 roku do 13 stycznia 2019 roku
BWA Tarnów
