Czy w świętującej odzyskanie niepodległości Polsce osoby z niepełnosprawnościami mogą w pełni korzystać ze zdobyczy wolności? Jakie konwencje społeczne i kanony sprawiają, że zasłania się obywateli z niepełnosprawnościami kurtyną, usuwając ich tym samym z pola widoczności? Czy rewolucję największej w naszym kraju mniejszości można powstrzymać? Tę teatralną na pewno nie – premiera Rewolucji, której nie było Teatru 21 w reżyserii Justyny Sobczyk w TEATRZE SOHO już 7 grudnia.
Punktem wyjścia do pracy nad Rewolucją, której nie było stał się dla twórców protest osób z niepełnosprawnościami i ich rodziców (RON), trwający w sejmie od 18 kwietnia do 27 maja 2018 roku. Mówi o tym reżyserka Justyna Sobczyk:
Przygotowujemy spektakl-koncert. Jako teatr, który bardzo czujnie, uważnie i krytycznie obserwuje polską rzeczywistość społeczną i polityczną związaną z osobami z niepełnosprawnościami, nie mogliśmy zostawić bez komentarza czterdziestodniowej okupacji sejmu. Taki gest nie może zostać przez nas zignorowany. Miał on swoją wagę, siłę i ciężar! Chcemy jeszcze raz przywołać to wydarzenie i stworzyć w teatrze okazję do wspólnego wejścia w pole napięć społecznych.
Spektakl nie będzie rekonstrukcją wydarzeń, a raczej grą ze znaczeniami i emocjami, które towarzyszyły protestowi w sejmie. Przedstawienie powstaje na podstawie improwizacji aktorskich. Na scenie zobaczymy charyzmatycznych i do bólu prawdziwych aktorów – tych z Teatru 21, którzy od lat z autoironią i odwagą tworzą swoje postaci (m.in. Teresę Foks, Aleksandrę Skotarek czy Daniela Krajewskiego) oraz świetnych aktorów zawodowych (m.in. Beatę Bandurską i Martynę Peszko). Muzykę na żywo zapewni zespołu Pokusa, czyli Tymek Bryndal, Natan Kryszk i Teo Olter.
Protest, który wiosną obserwowała cała Polska, zostawił po sobie nie tylko rozczarowanie i bolesne świadectwo marginalizacji potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Pozostały po nim także archiwalia – transparenty, listy i pocztówki pisane do protestujących oraz przez nich samych. Skorzystają z nich aktorzy Rewolucji, której nie było, ze sceny pytając o to, co wydarzyło się w sejmie, o wizerunek osób z niepełnosprawnościami w Polsce, a w końcu także o to, czy środowisko osób z niepełnosprawnościami może się zintegrować we wspólnej sprawie. Teatralna rewolucja da widzom i aktorom szansę sprawdzenia, czy społeczne przekonanie, że osoby z niepełnosprawnościami mają zrezygnować z rozwoju w obszarze zawodowym, ograniczyć swe potrzeby do minimum socjalnego, a swoje życie prywatne do przebywania w mieszkaniach i specjalistycznych ośrodkach – jest zgodne z ich potrzebą?
Rewolucja, której nie było to spektakl, którego motorem jest napięcie między odgórnie ustanowioną normą i odstępstwem od niej; między niewypowiedzianymi głośno kryteriami moralnymi i wykrzyczanymi ze sceny osobistymi potrzebami i opiniami aktorów. To teatr, który bada przestrzeń pomiędzy tym, co jawne, a tym, co (jeszcze) ukryte.
reżyseria: Justyna Sobczyk
dramaturgia: Justyna Lipko-Konieczna
scenariusz: Justyna Lipko-Konieczna, Justyna Sobczyk
ruch sceniczny: Justyna Wielgus
kostiumy, scenografia: Wisła Nicieja
asystentka scenografki: Aleksandra Tomczyk
reżyseria światła: Sebastian Klim
muzyka na żywo: zespół Pokusa – Tymek Bryndal, Natan Kryszk, Teo Olter
produkcja: Dagna Dąbrowiecka, Katarzyna Stępniak
aktorzy: Beata Bandurska, Teresa Foks, Daniel Krajewski, Maja Kowalczyk, Barbara Lityńska, Aleksander Orliński, Martyna Peszko, Maciej Pesta, Aleksandra Skotarek, Magdalena Świątkowska, Piotr Sakowski
Rewolucja, której nie było, reżyseria Justyna Sobczyk
pokazy przedpremierowe: 5 grudnia 2018 roku, godz. 11.00 i 6 grudnia 2018 roku, godz. 18.00,
premiera: 7 grudnia 2018 roku, godz. 19.00,
8 i 9 grudnia 2018 roku, godz. 18.00
Teatr SOHO Warszawa