Ekspozycja Przedmieszczanin stanowi pierwszą część projektu pt. „PrzeMieszczanie”, złożonego z pięciu wystaw poruszających problem narracji o współczesnym mieszczaninie – mieszkańcu Krakowa. Projekt ten stanowi osnowę jubileuszu 120-lecia Muzeum Historycznego Miasta Krakowa.
Rok 2019 jest dla Muzeum Historycznego Miasta Krakowa szczególnym. 31 maja 1899 roku decyzją Rady Miasta Krakowa została powołana do życia instytucja, której nadrzędnym celem jest badanie, propagowanie historii Krakowa, zachowanie dziedzictwa i miejskich tradycji oraz przekazywanie wiedzy o mieście oraz jego mieszkańcach kolejnym pokoleniom. Jubileusz 120-lecia MHK, obok wspomnień związanych z samą instytucją i osobami, które to miejsce budowały i zostawiły w nim cząstkę samego siebie, jest okazją do refleksji nad przyszłością miasta, które Muzeum opisuje i jego mieszkańców, których Muzeum słucha.
Instytucja kultury, tak bardzo zaangażowana w działania na rzecz budowania silnej tożsamości kulturowej Krakowa, postanowiła wyjść – „dosłownie i w przenośni” – w przestrzeń centrum oraz poszczególnych dzielnic miasta i twórczo skonfrontować się ze współczesnym jego mieszkańcem. Umieszczone w przestrzeni Krakowa lustra z napisem „ #jestemKrakow” to okazja do spojrzenia na samego siebie i w odbijające się w lustrzanej tafli miasto. Projekt wystawienniczy „przeMieszczanie” jest z kolei próbą ukazania współczesnego Krakowa i jego mieszkańców w kontekście przeszłości oraz obecnych, dynamicznych przemian, które wpływają na zmianę wyglądu miasta i na życie codzienne jego obywateli.
W obliczu obserwowanych zmian Muzeum podjęło się próby odpowiedzi na pytania, kim jest dzisiejszy mieszczanin? Kim jest współczesny mieszkaniec Krakowa?
Zagadnienia kształtowania się społeczeństwa miejskiego, jak i zmian w tkance miasta o tak bogatej historii jakim jest Kraków, nie sposób zilustrować w formie jednej wystawy. W projekcie partycypuje zatem pięć oddziałów Muzeum Historycznego Miasta Krakowa – Kamienica Hipolitów, Dom Zwierzyniecki, Muzeum Podgórza, Stara Synagoga i Oddział Dzieje Nowej Huty. Tak różnorodne miejsca, które na co dzień badają historię i kulturę różnych dzielnic miasta, zespoliły swoje działania w celu opisania krakowianina drugiej dekady XXI wieku.
Wystawy w ramach pojektu „przeMieszczanie”:
„Przedmieszczanin” – Dom Zwierzyniecki
15.02.2019–01.09.2019
Kurator: dr Wacław Szczepanik
Wystawa przygotowywana w Domu Zwierzynieckim mówi o przedmieściach i ich mieszkańcach. Główny wątek opowieści skupi się na przedmieściach Krakowa, zaś fundamentalnym pytaniem, które zadane będzie na wystawie, jest to czy aktualnie Kraków posiada przedmieścia, a jeżeli tak to gdzie one się znajdują i czym charakteryzuje się życie na nich.
„Nowohucianin” – Muzeum Nowej Huty
27.03.2019–13.10.2019
Kurator: Maria Wąchała-Szkindzier
Wystawa jest odsłoną kondycji współczesnego nowohucianina, mieszkańca postindustrialnej dzielnicy Krakowa. Okres transformacji ustrojowej pozostawał przez lata niedoceniony w procesie kształtowania współczesnej tożsamości nowohucian, zatem wystawa będzie omówieniem trudnych lat 90. XX w. Wyrysowany przez nas zbiorowy portret, pokazuje zatem współczesnych mieszkańców Nowej Huty. Najważniejszymi wątkami są dla nas: powiew wolności, powstanie samorządów, wolne media (w tym pierwsza komercyjna lokalna telewizja DAMI), prywatyzacja Kombinatu, aktywizacja społeczna (m.in. finały WOŚP, ruch terapii poprzez sztukę Jerzego Fedorowicza seniora), pojawienie się wolnego handlu (m.in. bazar Tomex), zmiany w architekturze krajobrazu.
„Mieszczanin“ – Kamienica Hipolitów
15.05.2019- 27.10.2019
Kurator: Michał Hankus
Mit krakowskiego mieszczaństwa prowokuje do polemiki z utartymi stereotypami. Watro zapytać zatem, czy pośród współczesnych krakowian czai się kołtun; czy patrzą oni z góry na osoby z zewnątrz; czy są konserwatywną grupą zapatrzoną w historię i tęskniącą za przeszłością? Prezentacja szeroko pojętego portretu mieszczanina, wizerunków Rynku Głównego i wizji krakowskich mieszkań, jest zaproszeniem do dialogu, dzięki któremu będzie możliwe opisanie Krakowa i jego mieszkańców drugiej dekady XXI wieku.
„Podgórzanin“ – Muzeum Podgórza
12.06.2019–22.10.2019
Kurator: Kamil Stasiak
Wobec przejścia ze społeczeństwa industrialnego do postindustrialnego zmienia się myślenie o pracy i wykonujących ją ludziach. Wystawa skonfrontuje ze sobą krakowskiego robotnika fabrycznego przełomu XIX i XX wieku ze współczesnym pracownikiem rozwijających się pod Wawelem korporacji. Porównanie to rzuci światło na grupy współtworzące podstawy ekonomicznego bytu miasta, często odsuwane na dalszy plan opowieści o Krakowie.
„Kazimierzanin” – Stara Synagoga
03.07.2019–01.06.2020
Kurator: Piotr Figiela
Druga wojna światowa i Holokaust zmieniły nieodwracalnie tkankę społeczną ludności Kazimierza. Pozostało wielowiekowe dziedzictwo Żydów krakowskich, które przez dekady niszczało i popadało w ruinę. W latach 90. XX w. Kazimierz zaczął odżywać, głównie dzięki rozwojowi turystyki. Jak w tym wszystkim odnajduje się współczesny mieszkaniec Kazimierza? Kim jest i skąd pochodzi? Wystawa nie odpowiada do końca na te pytanie, daje jedynie pewien obraz współczesnych Kazimierzan.
_______________
Cykl wystaw „przeMieszczanie”
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa
Rynek Główny 35
31-011 Kraków